apparaat waarmee gegevens volgens formele procedures (algoritmen) kunnen worden verwerkt

Computer

Computer

Een computer is een <a href="/nl/Apparaat" title="Apparaat" class="wl">apparaat</a> waarmee <a href="/nl/Gegeven" title="Gegeven" class="wl">gegevens</a> volgens formele procedures (<a href="/nl/Algoritme" title="Algoritme" class="wl">algoritmen</a>) kunnen worden verwerkt. Meestal wordt met het woord computer een elektronisch, <a href="/nl/Digitaal" title="Digitaal" class="wl">digitaal</a> apparaat bedoeld, maar er bestaan ook mechanische en <a href="/nl/Analoge_computer" title="Analoge computer" class="wl">analoge computers</a>. Daarnaast kan een computer in verschillende <a href="/nl/Talstelsel" title="Talstelsel" class="wl">talstelsels</a> zoals het <a href="/nl/Decimaal" title="Decimaal" class="wl">decimale</a> (tientallige) of <a href="/nl/Binair_talstelsel" title="Binair talstelsel" class="wl">binaire (tweetallige) stelsel</a> werken. De huidige computers werken altijd in het <a href="/nl/Binair_talstelsel" title="Binair talstelsel" class="wl">binaire stelsel</a>.

<style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r58679109" typeof="mw:Extension/templatestyles mw:Transclusion">.mw-parser-output .link-portaal{float:right;clear:right;padding:0.5em;margin:0.5em 0 0.5em 1em;font-size:85%;background-color:#f8f9fa;border:1px solid #aaa}@media screen and (max-width:600px){.mw-parser-output .link-portaal{float:none;margin:0.5em 0 0.5em 0}}</style><div class="link-portaal noprint" about="#mwt1"><a href="/nl/Bestand:Portal.svg" class="mw-file-description image wl"><img loading="lazy" alt="Portal.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/22px-Portal.svg.png" decoding="async" data-file-width="36" data-file-height="32" data-file-type="drawing" height="20" width="22" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/33px-Portal.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/44px-Portal.svg.png 2x"></a> <a href="/nl/Portaal:Computer" title="Portaal:Computer" class="wl">Portaal Computer</a></div><div class="link-portaal noprint" about="#mwt4"><a href="/nl/Bestand:Portal.svg" class="mw-file-description image wl"><img loading="lazy" alt="Portal.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/22px-Portal.svg.png" decoding="async" data-file-width="36" data-file-height="32" data-file-type="drawing" height="20" width="22" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/33px-Portal.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/44px-Portal.svg.png 2x"></a> <a href="/nl/Portaal:Informatica" title="Portaal:Informatica" class="wl">Portaal Informatica</a></div>
<figure class="mw-default-size wiki-thumb"><a href="/nl/Bestand:Apple2.jpg" class="mw-file-description image media-thumb" data-hash="Bestand:Apple2.jpg"><img loading="lazy" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Apple2.jpg/260px-Apple2.jpg" decoding="async" data-file-width="328" data-file-height="432" data-file-type="bitmap" height="342" width="260" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/74/Apple2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/74/Apple2.jpg 2x" alt="Apple2.jpg"></a><figcaption><a href="/nl/Apple_II" title="Apple II" class="mw-redirect wl">Apple II</a>, een van de eerste <a href="/nl/Personal_computer" title="Personal computer" class="wl">personal computers</a></figcaption></figure>
De genoemde procedures liggen vast in een of meer programma's, <a href="/nl/Software" title="Software" class="wl">software</a> genoemd, die door de gebruiker gewisseld kunnen worden. Zijn de programma's niet verwisselbaar, dan spreekt men niet over een computer maar over een controller of processor.

Oorspronkelijk werd het Engelse woord computer gebruikt om iemand mee aan te duiden die gecompliceerde berekeningen uitvoerde, met of zonder mechanische hulpmiddelen – vergelijk ook de Duitse term voor computer: Rechner (rekenaar) en de Afrikaanse en niet-ingeburgerde Nederlandse term voor computer: rekenaar. Moderne computers worden voor veel meer gebruikt dan alleen <a href="/nl/Wiskunde" title="Wiskunde" class="wl">wiskundige</a> toepassingen. Ook veel <a href="/nl/Administratie" title="Administratie" class="wl">administratieve</a> en <a href="/nl/Financiën" title="Financiën" class="mw-redirect wl">financiële</a> taken worden aan de computer opgedragen, het Franse woord voor computer was eerst calculateur of rekenaar en evolueerde naar ordinateur, letterlijk iets wat ordent en regelmaat aanbrengt.

De <a href="/nl/Wetenschap" title="Wetenschap" class="wl">wetenschap</a> die tegelijk met de ontwikkeling van de computer is ontstaan, is de <a href="/nl/Informatica" title="Informatica" class="wl">informatica</a>.

Computers zijn in te delen in een aantal types. Zo zijn er <a href="/nl/Supercomputer" title="Supercomputer" class="wl">supercomputers</a>, <a href="/nl/Mainframe" title="Mainframe" class="wl">mainframes</a> (of grote computers), <a href="/nl/Minicomputer" title="Minicomputer" class="wl">minicomputers</a>, <a href="/nl/Desktop" title="Desktop" class="wl">desktops</a>, <a href="/nl/Laptop" title="Laptop" class="wl">laptops</a> en kleine mobiele apparaten zoals <a href="/nl/Smartphone" title="Smartphone" class="wl">smartphones</a> en <a href="/nl/Tabletcomputer" title="Tabletcomputer" class="wl">tablets</a>. Naar toepassing zijn er ook de categorieën <a href="/nl/Server" title="Server" class="wl">server</a> en <a href="/nl/Spelcomputer" title="Spelcomputer" class="wl">spelcomputer</a>.

Sinds de grote opkomst van de computer worden zij ook gebruikt voor de opslag en verwerking van <a href="/nl/Informatie" title="Informatie" class="wl">informatie</a> (<a href="/nl/Internet" title="Internet" class="wl">internet</a>) en <a href="/nl/Amusement" title="Amusement" class="wl">amusement</a>. Bij de moderne <a href="/nl/Productie" title="Productie" class="wl">productie</a> worden computers <a href="/nl/Implementatie" title="Implementatie" class="wl">geïmplementeerd</a> om <a href="/nl/Machine" title="Machine" class="wl">machines</a> mee te besturen en om processen mee aan te sturen, bijvoorbeeld bij de assemblage van <a href="/nl/Auto" title="Auto" class="wl">auto</a>'s door <a href="/nl/Robot" title="Robot" class="wl">robots</a>. Doorgaans wordt hiervoor een <a href="/nl/Programmable_logic_controller" title="Programmable logic controller" class="wl">programmable logic controller</a> (PLC) gebruikt.

Door de verregaande miniaturisering en snelheidsvergroting is het steeds vaker mogelijk <a href="/nl/Functionaliteit" title="Functionaliteit" class="wl">functionaliteit</a> die voorheen in <a href="/nl/Hardware" title="Hardware" class="wl">hardware</a> werd aangebracht softwarematig te implementeren. Het grote voordeel van een dergelijke ontwikkeling is dat achteraf functionaliteit kan worden toegevoegd.

In 1980 introduceerde <a href="/nl/IBM" title="IBM" class="wl">IBM</a> zijn <a href="/nl/Personal_computer" title="Personal computer" class="wl">personal computer</a>: de <a href="/nl/IBM_Personal_Computer" title="IBM Personal Computer" class="wl">IBM-PC</a>. Dit in navolging van eerdere initiatieven, zoals de <a href="/nl/Altair_8800" title="Altair 8800" class="wl">Altair 8800</a>, Tandy <a href="/nl/TRS-80" title="TRS-80" class="wl">TRS-80</a>, <a href="/nl/Apple_II-familie" title="Apple II-familie" class="wl">Apple II</a> en <a href="/nl/Commodore_(bedrijf)" title="Commodore (bedrijf)" class="wl">Commodore</a> PET-computers en de <a href="/nl/Homecomputer" title="Homecomputer" class="wl">homecomputers</a>. De IBM-compatible pc vormde echter uiteindelijk de standaard (met tegenwoordig als enige uitzondering de <a href="/nl/Apple_Macintosh" title="Apple Macintosh" class="wl">Mac</a>), nadat vele fabrikanten de computer goedkoop kloonden en zodoende het ontwerp standaardiseerden. Inmiddels speelt de pc in het dagelijks leven van veel mensen een essentiële rol.

Een computer is een apparaat waarmee gegevens volgens formele procedures kunnen worden verwerkt. Meestal wordt met het woord computer een elektronisch, digitaal apparaat bedoeld, maar er bestaan ook mechanische en analoge computers. Daarnaast kan een computer in verschillende talstelsels zoals het decimale of binaire stelsel werken. De huidige computers werken altijd in het binaire stelsel. De genoemde procedures liggen vast in een of meer programma's, software genoemd, die door de gebruiker gewisseld kunnen worden. Zijn de programma's niet verwisselbaar, dan spreekt men niet over een computer maar over een controller of processor. Oorspronkelijk werd het Engelse woord computer gebruikt om iemand mee aan te duiden die gecompliceerde berekeningen uitvoerde, met of zonder mechanische hulpmiddelen – vergelijk ook de Duitse term voor computer: Rechner en de Afrikaanse en niet-ingeburgerde Nederlandse term voor computer: rekenaar. Moderne computers worden voor veel meer gebruikt dan alleen wiskundige toepassingen. Ook veel administratieve en financiële taken worden aan de computer opgedragen, het Franse woord voor computer was eerst calculateur of rekenaar en evolueerde naar ordinateur, letterlijk iets wat ordent en regelmaat aanbrengt. 