Laurens Janszoon Coster

Laurens Janszoon Coster

Laurens Janszoon Coster is de naam die wordt toegedicht aan een vijftiende-eeuwse <a href="/nl/Haarlem" title="Haarlem" class="wl">Haarlemse</a> koster, die met name in Nederland eeuwenlang beschouwd werd als uitvinder van de <a href="/nl/Boekdrukkunst" title="Boekdrukkunst" class="wl">boekdrukkunst</a>. Tegenwoordig bestaat echter grote twijfel aan de historiciteit van het personage Coster en wordt breed aangenomen dat de Duitser <a href="/nl/Johannes_Gutenberg" title="Johannes Gutenberg" class="wl">Johannes Gutenberg</a> de uitvinder van de boekdrukkunst in Europa geweest is, en wel in <a href="/nl/1452" title="1452" class="wl">1452</a>.

<figure class="mw-default-size wiki-thumb"><a href="/nl/Bestand:Laurens_Jansz._Coster.jpg" class="mw-file-description image media-thumb" data-hash="Bestand:Laurens_Jansz._Coster.jpg"><img loading="lazy" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Laurens_Jansz._Coster.jpg/260px-Laurens_Jansz._Coster.jpg" decoding="async" data-file-width="2278" data-file-height="2959" data-file-type="bitmap" height="338" width="260" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Laurens_Jansz._Coster.jpg/390px-Laurens_Jansz._Coster.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Laurens_Jansz._Coster.jpg/520px-Laurens_Jansz._Coster.jpg 2x" alt="Laurens_Jansz._Coster.jpg"></a><figcaption>Gefantaseerd portret van Laurens Janszoon Coster</figcaption></figure>
<figure class="mw-default-size wiki-thumb"><a href="/nl/Bestand:Statue-Haarlem-Laurens_Janszoon_Coster.jpg" class="mw-file-description image media-thumb" data-hash="Bestand:Statue-Haarlem-Laurens_Janszoon_Coster.jpg"><img loading="lazy" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Statue-Haarlem-Laurens_Janszoon_Coster.jpg/260px-Statue-Haarlem-Laurens_Janszoon_Coster.jpg" decoding="async" data-file-width="600" data-file-height="950" data-file-type="bitmap" height="412" width="260" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Statue-Haarlem-Laurens_Janszoon_Coster.jpg/390px-Statue-Haarlem-Laurens_Janszoon_Coster.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Statue-Haarlem-Laurens_Janszoon_Coster.jpg/520px-Statue-Haarlem-Laurens_Janszoon_Coster.jpg 2x" alt="Statue-Haarlem-Laurens_Janszoon_Coster.jpg"></a><figcaption><a href="/nl/Standbeeld_van_Laurens_Janszoon_Coster" title="Standbeeld van Laurens Janszoon Coster" class="wl">Standbeeld van Laurens Janszoon Coster</a> op de Grote Markt in <a href="/nl/Haarlem" title="Haarlem" class="wl">Haarlem</a></figcaption></figure>
<figure class="mw-default-size wiki-thumb"><a href="/nl/Bestand:Statue_of_Laurens_Jansz._Coster,_designed_by_Romeyn_de_Hooghe.jpg" class="mw-file-description image media-thumb" data-hash="Bestand:Statue_of_Laurens_Jansz._Coster,_designed_by_Romeyn_de_Hooghe.jpg"><img loading="lazy" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/Statue_of_Laurens_Jansz._Coster%2C_designed_by_Romeyn_de_Hooghe.jpg/260px-Statue_of_Laurens_Jansz._Coster%2C_designed_by_Romeyn_de_Hooghe.jpg" decoding="async" data-file-width="1216" data-file-height="2356" data-file-type="bitmap" height="504" width="260" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/Statue_of_Laurens_Jansz._Coster%2C_designed_by_Romeyn_de_Hooghe.jpg/390px-Statue_of_Laurens_Jansz._Coster%2C_designed_by_Romeyn_de_Hooghe.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/Statue_of_Laurens_Jansz._Coster%2C_designed_by_Romeyn_de_Hooghe.jpg/520px-Statue_of_Laurens_Jansz._Coster%2C_designed_by_Romeyn_de_Hooghe.jpg 2x" alt="Statue_of_Laurens_Jansz._Coster%2C_designed_by_Romeyn_de_Hooghe.jpg"></a><figcaption>Beeld van Coster in de <a href="/nl/Hortus_Medicus_(Haarlem)" title="Hortus Medicus (Haarlem)" class="wl">Hortus Medicus</a> in Haarlem</figcaption></figure>
De <a href="/nl/Drukpers" title="Drukpers" class="wl">drukpers</a> als instrument bestond in de vijftiende eeuw al honderden jaren en dat daarmee teksten gedrukt konden worden, was algemeen bekend en gebruikelijk. Door een 'houtsnede' van zowel een afbeelding als een bijbehorende tekst te maken, konden bladen gedrukt worden. Door deze bladen aan elkaar te plakken en bijeen te binden werd een <a href="/nl/Blokdruk" title="Blokdruk" class="wl">blokboek</a> gevormd. Deze manier van drukken beperkte door slijtage van de houtsnede het aantal afdrukken tot hooguit enkele honderden. De innovatie van de boekdrukkunst die aan Coster werd toegedicht zit in het werken met losse letters in plaats van een houtsnede voor een hele pagina. Hierdoor werden voordelen behaald ten opzichte van het <a href="/nl/Blokdruk" title="Blokdruk" class="wl">blokboek</a>, zoals herbruikbaarheid van de letters en gemakkelijkere en goedkopere correctie en redactie.

Laurens Janszoon Coster is de naam die wordt toegedicht aan een vijftiende-eeuwse Haarlemse koster, die met name in Nederland eeuwenlang beschouwd werd als uitvinder van de boekdrukkunst. Tegenwoordig bestaat echter grote twijfel aan de historiciteit van het personage Coster en wordt breed aangenomen dat de Duitser Johannes Gutenberg de uitvinder van de boekdrukkunst in Europa geweest is, en wel in 1452. De drukpers als instrument bestond in de vijftiende eeuw al honderden jaren en dat daarmee teksten gedrukt konden worden, was algemeen bekend en gebruikelijk. Door een 'houtsnede' van zowel een afbeelding als een bijbehorende tekst te maken, konden bladen gedrukt worden. Door deze bladen aan elkaar te plakken en bijeen te binden werd een blokboek gevormd. Deze manier van drukken beperkte door slijtage van de houtsnede het aantal afdrukken tot hooguit enkele honderden. De innovatie van de boekdrukkunst die aan Coster werd toegedicht zit in het werken met losse letters in plaats van een houtsnede voor een hele pagina. Hierdoor werden voordelen behaald ten opzichte van het blokboek, zoals herbruikbaarheid van de letters en gemakkelijkere en goedkopere correctie en redactie. 