Vazalstaat
een staat die afhankelijk is van een andere staat, meestal na een oorlog Van Wikipedia, de vrije encyclopedie
een staat die afhankelijk is van een andere staat, meestal na een oorlog Van Wikipedia, de vrije encyclopedie
Een vazalstaat of marionettenregering is een staat die afhankelijk is van een andere staat, de suzerein, meestal na een oorlog.
In de oude geschiedenis creëerden grote rijken vaak bufferstaten om zichzelf tegen een onverwachte invasie te beschermen. Ook economische motieven konden een rol spelen.
Vazalstaten waren ook middelen voor de grootmachten om een oorlog bij volmacht te voeren via hun vazal. De vazal zou de buit krijgen, maar zou deze moeten delen, bijvoorbeeld door het geven van industriële en mijnbouwconcessies in het veroverde gebied aan bedrijven uit de beschermheerstaat. Indien het misging, kon de beschermheer zijn vazal in het uiterste geval laten vallen. Dit deed Groot-Brittannië met Griekenland in 1922, en de VS met Zuid-Vietnam in de Vietnamoorlog.
Vazalstaten waren afhankelijk van grootmachten, die op verschillende manieren macht over hen konden uitoefenen.
Hieruit volgt overigens wel dat vazalstaten vaak dure projecten zijn voor de grootmacht. Een manier om deze in zijn positie aan te tasten is dan ook de grootmacht via diens vazalstaat op kosten te jagen door interne verzetsbewegingen te steunen, de internationale erkenning tegen te werken, of economische sancties af te kondigen.
Hieronder staat een lijst van enkele vazalstaten. De vazalstaat zelf staat eerst genoemd, daarna staat hun overheerser tussen haakjes. Het woord vazalstaat is een beladen term, een land zal zichzelf niet snel zo noemen. Ook de staat die de "touwtjes in handen heeft" zal de afhankelijke staat niet snel een vazalstaat noemen. De term heeft immers een zeer negatieve lading, en zal meestal gebruikt worden door inwoners van derde-landen, of personen die tegen de politieke toestand van de vazalstaat gekant zijn.
Uiteraard bestaan er verschillende manieren en gradatie in hoeverre en hoe een grootmacht een andere staat kan beheersen. Sommigen zouden de NAVO-landen in onderstaand rijtje willen plaatsen, anderen niet omdat de Verenigde Staten zich immers (officieel) niet met de interne politiek bemoeien. Griekenland onder het kolonelsbewind, in onderstaand rijtje genoemd, kreeg wel de vrijheid om zich zelfs tegen een NAVO-bondgenoot, Turkije, te keren. Andere staten, zoals Irak en Mantsjoekwo, waren/zijn volledige vazalstaten, bestaan of bestonden slechts op papier en door de bescherming van de buitenlandse grootmacht. Soms was de vazalstaat niet eens internationaal erkend wat handel en internationaal bemoeilijkte en waardoor deze geen toegang had tot internationale kapitaalmarkten, waardoor deze economisch geheel van de grootmacht afhankelijk was. Soms was zelfs de eigen bevolking hiertegen en moest de grootmacht voortdurend een sterke legermacht in het gebied houden (Irak, Afghanistan). Finland was ook een geval apart daar het een eigen onafhankeljke democratische regering behield, die echter vrijwillig zijn beleid dienstbaar aan dat van de Sovjet-Unie maakte. Ook de pers van de vazalstaat was in sommige gevallen niet vrij; negatieve berichtgeving over de grootmacht werd gecensureerd, zo zwegen de Finse kranten over de Praagse Lente.
Sommige van de landen uit deze lijst zullen dus ook niet door iedereen als vazalstaat beschouwd worden.
De Franse zusterrepublieken en Napoleontische koninkrijken
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
