Meteoor

Een meteoor of vallende ster is het lichteffect van een meteoroïde die met enorme snelheid (tot tientallen kilometers per seconde) door de atmosfeer van de Aarde beweegt. Een meteoroïde is een brokstuk (stofdeeltje, steen of rotsblok) uit de ruimte. De term meteoor duidt op de bijbehorende lichtverschijnselen: een flits en een lichtspoor. De atmosfeer begint op circa honderd kilometer hoogte, maar is daar erg ijl; pas op ongeveer tachtig kilometer is de hitte zo intens dat het object opgloeit tot een meteoor.^[1] Door de hitte verbranden meteoroïden gewoonlijk volledig, alleen van grote exemplaren kunnen brokstukken de Aarde bereiken. Deze restanten worden meteorieten genoemd en zijn zeer waardevol voor het astronomisch onderzoek naar het ontstaan van het zonnestelsel.

Definities
meteorologie: weerkunde, verschijnselen in de dampkring meteoroïde: klein lichaam (kleiner dan een planetoïde) dat in het zonnestelsel zweeft meteoor: vallende ster, een helder lichtspoor dat in de lucht zichtbaar wordt doordat een meteoroïde in de dampkring komt meteoriet: een meteoroïde die in de dampkring niet helemaal verbrand is en dus op aarde is gevallen

Een meteoor gezien vanaf de Aarde

Leoniden gezien vanuit de ruimte in 1997, NASA

Meteoroïden verschillen sterk in omvang, van een klein stofdeeltje tot een lichaam met een omvang van enkele tientallen meters en een massa van duizenden tonnen, zoals de meteoroïde bij Tsjeljabinsk in 2013. Ze kunnen afzonderlijk komen, maar ook in zwermen of sterrenregens, bijvoorbeeld de Leoniden of Perseïden.

Lichtverschijnselen

De meteoroïde wordt door de atmosfeer afgeremd. Door de enorme wrijvingskrachten die hierbij optreden wordt de meteoroïde verhit waardoor hij verdampt, al dan niet versneld door uit elkaar te vallen. Bij lichamen groter dan het gemiddelde atmosferische vrije pad (10 cm tot verscheidene meters) wordt dit zichtbare licht veroorzaakt door de hitte als gevolg van ram pressure en niet door wrijving, zoals meestal aangenomen wordt. De wrijvingskrachten doen bovendien ook de omringende lucht oplichten, zoals een elektrische stroom het gas in een buislamp. Er is dus een ionisatie van de omliggende luchtkolom. Het lichtspoor dat ontstaat wekt de illusie van een ster die zich plotseling snel verplaatst of naar beneden valt, vandaar ook de benaming 'vallende ster'.

Een deeltje ter grootte van een erwt geeft al een bijzonder heldere lichtstreep. Een zeer helder lichtspoor (helderder dan de planeet Venus) wordt ook wel een bolide of vuurbal genoemd.