Supercontinent

Een supercontinent is in de geologie een landmassa die al of vrijwel al het land op de aarde beslaat, om zo één enkel groot continent te vormen.^[1] Een andere definitie die ook wel gehanteerd wordt, is simpelweg die van "een aaneensluiting van voorheen gescheiden continenten"; een definitie die meer ruimte laat voor interpretatie.^[2] Volgens deze definitie vallen er meer landmassa's uit het geologische verleden onder de noemer "supercontinent".

De term wordt doorgaans gebruikt om te verwijzen naar grote prehistorische landmassa's als Pangea, maar ook voor zulke grote aaneengesloten landmassa's die in de toekomst zouden kunnen ontstaan.^[3][4] Volgens de gangbare definitie bestaat er op aarde op dit moment geen supercontinent. De grootste aaneengesloten landmassa op dit moment is die van Afrika-Eurazië. De laatste keer dat vrijwel al het land op aarde aaneengesloten was, was ongeveer 175 miljoen jaar geleden (Pangea).

Supercontinenten door de tijd heen

Naam supercontinent	Periode (in miljoenen jaren geleden)	Opmerkingen en referenties
Vaalbara	3.636–2.803	Ook wel gezien als gewoon een continent.[5]
Ur	2.803–2.408	Ook wel gezien als gewoon een continent.[6]
Kenorland	2.720–2.114	[7]
Columbia	1.820–1.350	[7]
Rodinia	1.130–750	[7]
Pannotia	633–573	[7]
Gondwana	550–175	Vanaf ongeveer 336 miljoen jaar geleden deel van Pangea. Wordt niet altijd gezien als supercontinent.[8]
Pangea	336–175

Zie ook

• Superoceaan
• Paleocontinent
• Paleogeografie
• Platentektoniek

Bronnen, noten en/of referenties

1. Rogers, John J. W.; Santosh, M. (2004). Continents and supercontinents. New York: Oxford University Press. ISBN 978-0195165890.
2. Bradley, D.C. (2011). "Secular Trends in the Geologic Record and the Supercontinent Cycle". Earth-Science Reviews. 108 (1–2): 16–33.
3. https://www.nemokennislink.nl/publicaties/supercontinent-is-in-de-maak/
4. https://wibnet.nl/heelal/zonnestelsel/aarde/nieuwe-simulaties-onthullen-toekomstig-supercontinent
5. de Kock, M.O.; Evans, D.A.D.; Beukes, N.J. (2009). "Validating the existence of Vaalbara in the Neoarchean" (PDF). Precambrian Research. 174 (1–2): 145–154.
6. Rogers, J.J.W.; Santosh, M. (2002). "Configuration of Columbia, a Mesoproterozoic Supercontinent" (PDF). Gondwana Research. 5 (1): 5–22.
7. Nance, R.D.; Murphy, J.B.; Santosh, M. (2014). "The supercontinent cycle: A retrospective essay". Gondwana Research. 25 (1): 4–29.
8. Evans, D.A.D. (2013). "Reconstructing pre-Pangean supercontinents" (PDF).