Loading AI tools
wiskundige functie Van Wikipedia, de vrije encyclopedie
Een Toesikoppel of Toesipaar is een paar cirkels waarvan de ene cirkel zonder glijden rolt binnenin een grotere cirkel met een tweemaal zo grote straal als de kleine. Elk punt op de omtrek van de kleine cirkel maakt daardoor een oscillerende beweging langs een middellijn van de grote cirkel. De door het punt beschreven middellijn is een speciaal geval van een hypocycloïde.
Het Toesipaar is genoemd naar de 13e-eeuwse Perzische astronoom en wiskundige Nasir al-Din al-Tusi, die het paar cirkels als eerste vermeldde in zijn in 1247 verschenen boek Tahrir al-Majisti (Commentaar op de Almagest) als beschrijving van de beweging van binnenplaneten.[1]. Het paar cirkels is daarna uitgebreid gebruikt als vervanging voor de zo'n duizend jaar eerder ingevoerde equant in Ptolemaeus' Almagest.[2][3] Overigens is de benaming 'Toesipaar' pas in 1966 door de Amerikaanse wetenschapshistoricus Edward Stewart Kennedy geïntroduceerd.
Tusi gaf de volgende beschrijving:[4]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.