Alver

Dit artikel gaat over de vis. Voor de Noorse gemeente, zie Alver (gemeente).

De alver (Alburnus alburnus) is een zoetwatervis die behoort tot de eigenlijke karpers. Hij is ook bekend onder de namen "moertje, "alvenaar", "alfje", "alft", "nesteling" en "panharing" en in Vlaanderen als "schieter", "spekje" of "ablette".^[2]

Alver IUCN-status: Niet bedreigd[1] (2023)
Taxonomische indeling
Rijk: Animalia (Dieren) Stam: Chordata (Chordadieren) Superklasse: Osteichthyes (Beenvisachtigen) Klasse: Actinopterygii (Straalvinnigen) Orde: Cypriniformes (Karperachtigen) Familie: Cyprinidae (Eigenlijke karpers) Geslacht: Alburnus
Soort
Alburnus alburnus (Linnaeus, 1758) Originele combinatie Cyprinus alburnus Linnaeus, 1758
Synoniemen
Lijst Alburnus lucidus Heckel, 1843 Abramis alburnus (Linnaeus, 1758) Aspius alburnoides Selys-longchamps, 1842 Aspius ochrodon Fitzinger, 1832 Alburnus acutus Heckel, 1843 Alburnus arquatus Fatio, 1882 Alburnus ausonii Bonaparte, 1845 Alburnus avola Bonaparte, 1846 Alburnus breviceps Heckel & Kner, 1858 Alburnus charusini Herzenstein, 1889 Alburnus fabraei Blanchard, 1866 Alburnus fracchia Heckel & Kner, 1858 Alburnus fracchia Bonaparte, 1845 Alburnus gracilis Bonaparte, 1845 Alburnus linnei Malm, 1877 Alburnus mirandella Blanchard, 1866 Alburnus obtusus Heckel, 1843 Alburnus scoranza Heckel & Kner, 1858 Alburnus scoranza Bonaparte, 1845 Alburnus scoranzoides Heckel & Kner, 1858 Alburnus striatus Petrov, 1926 Alburnus strigio Bonaparte, 1845 Leuciscus alburnus (Linnaeus, 1758) Leuciscus dolabratus Valenciennes, 1844 Alborella maxima Fatio, 1882 Alburnus alburnus alburnus (Linnaeus, 1758) Alburnus alburnus hohenackerkumbaschensis Petrov, 1926 Alburnus alburnus macedonicus Karaman, 1928 Alburnus alburnus thessalicus Stephanidis, 1950 Alburnus lucidus angustior Walecki, 1863 Alburnus lucidus colobocephala Fatio, 1882 Alburnus lucidus elata Fatio, 1882 Alburnus lucidus elongata Fatio, 1882 Alburnus lucidus ilmenensis (Warpachowski, 1886) Alburnus lucidus lacustris Heckel & Kner, 1858 Alburnus lucidus latior Walecki, 1863 Alburnus lucidus macropterus Kamensky, 1901 Alburnus lucidus oxycephala Fatio, 1882 Alburnus alborella lateristriga Canestrini, 1864 Leuciscus lucidus ilmenensis Warpachowski, 1886 Alburnus alburnus charusini natio dagestanicus Petrov, 1926 Alburnus lucidus Bonaparte, 1844 Alburnus alburnus hohenackeri natio kumbaschensis Petrov, 1926
Afbeeldingen op Wikimedia Commons
Alver op Wikispecies
(en) World Register of Marine Species
Portaal    Biologie Vissen

Kenmerken

De alver is een zijdelings afgeplat, zilverachtige vis die wat stijf aandoet. Hij kan maximaal 25 cm groot worden, maar is over het algemeen kleiner dan 15 cm. Bij direct zonlicht vallen ook parelmoerachtige kleuren op die worden veroorzaakt door de grote hoeveelheid guaninekristallen in de schubben.

Jonge alvers kunnen gemakkelijk met vetjes verward worden. De zijlijn bij de alver is volledig, de aarsvin is wat langer, het lichaam is sterk zijdelings afgeplat en de kop is puntig.

Verspreiding

Alvers komen voor van West-Europa tot aan de Wolga. Ze zijn inheems in Ierland, Schotland en Scandinavië. Ze komen ook voor in het brakke water van de Oostzee.

Ecologie

De alver is een vis die in scholen aan het oppervlak van het water leeft. Hij is vaak te vinden in grote scholen voor de uitgang van gemalen, maar komt ook wel voor in stilstaand water. Een alver voedt zich vooral met plankton en met insecten, maar ook met larven en wormen, en soms plantenafval.

Vroeger kwam de alver zeer algemeen voor, tegenwoordig steeds minder door de vervuiling van zijn milieu. De opkomst van de roofblei kan ook ongunstig uitpakken voor de stand van de alver, vanwege voedselcompetitie met juveniele roofblei en door predatie van volwassen roofblei. De alver is een scholenvis die bejaagd wordt door de snoek, de roofblei, de snoekbaars en de baars.

Voortplanting

In het voorjaar komen de alvers naar de oppervlakte om te paaien in ondiep water, vaak met een harde ondergrond. Ze worden ongeveer 5 à 6 jaar oud en ze zijn op hun derde jaar geslachtsrijp. De kleverige kuit wordt in onderwaterplanten gelegd.