Boezemgemaal Halfweg

Het Boezemgemaal Halfweg is een gemaal op het grondgebied van de gemeente Amsterdam in het stadsdeel Westpoort.

Boezemgemaal Halfweg
Gebouw
Plaats	Haarlemmermeer
Coördinaten	52° 24′ NB, 4° 46′ OL
Bouwjaar	‘1975-1977
Architect	Dick Slebos
Locatie	Wethouder van Essenweg 1
Monumentstatus	Gemeentelijke monumenten Amsterdam Nieuw-West
Eigenaar	Hoogheemraadschap van Rijnland
Gemaal
Functie	Boezemgemaal
Buitenwater	Amerikahaven
Binnenwater	Zijkanaal F
Capaciteit	33.000 liter/seconde
Aandrijving	Elektrisch
Opvoerwerktuig	vijzels
Waterschap	Hoogheemraadschap van Rijnland

Ligging en geschiedenis

Het werd in de periode 1975 tot 1977 gebouwd aan de toen aangelegde Wethouder van Essenweg. Daarmee staat het kanaal aan de rand van Amsterdam, vanaf het stadscentrum gezien achter bedrijventerrein Sloterdijk en pal achter de snelweg A5. Het werd gebouwd ter vervanging van het Stoomgemaal in Halfweg uit 1852, zelf een rijksmonument. Vervanging was noodzakelijk vanwege de technische veroudering van het gemaal, de benodigde verhoging van de capaciteit van het gemaal, alsmede de te verwachten besparing op personeel (personeelskosten) bij overgang naar een modern dieselgemaal. Die verhoogde capaciteit was nodig door de toenemende bebouwing van het poldergebouw (bewoning en Schiphol), waardoor er binnen de polder minder wateropvang voorhanden was en water dus sneller afgevoerd moest worden. Het complex werd geopend door prinses Beatrix der Nederlanden in aanwezigheid van Roel de Wit (commissaris der koningin Noord-Holland) en Wim Polak, burgemeester van Amsterdam.^[1] De kosten van dit 1972 opgestarte traject werden in 1974 nog ingeschat op 10 miljoen gulden.^[2]

Men plaatste het daar omdat Amsterdam in die jaren nog het plan had het Kanaal om de West aan te leggen tussen de Ringvaart Haarlemmermeer en de Amerikahaven; het kanaal kwam er niet. Dat leverde het probleem op dat de doorstroming door het sluizencomplex bij Halfweg niet optimaal functioneerde. Het leverde een kleine ruzie op tussen de gemeente Amsterdam enerzijds en Haarlemmerliede en Spaarnwoude anderzijds.^[3]

Gemaal

Het is een elektrisch gemaal dat water van de Ringvaart van de Haarlemmermeerpolder via het restant van het Zijkanaal F met schroefvijzels omhoog brengt naar het niveau van de Amerikahaven en het Noordzeekanaal. Het is een van vier grote boezemgemalen van het Hoogheemraadschap van Rijnland en voert het water af van de Rijnlandse boezem.