Christlich-Soziale Union

De Christlich-Soziale Union (CSU) (CSU – Christelijk-Sociale Unie in Beieren^ⓘ) is een christendemocratische partij in Duitsland. De CSU is uitsluitend actief in de deelstaat Beieren. In de andere deelstaten is de zusterpartij Christlich Demokratische Union (CDU) actief. De twee partijen samen (CSU en CDU) worden de Union genoemd en vormen in die hoedanigheid de grootste partijenformatie van Duitsland. De CSU wordt echter als conservatiever beschouwd dan de CDU.

Christlich-Soziale Union
Personen
Partijleider	Markus Söder
Zetels
Bondsdag	44 / 630
Beierse Landdag	85 / 203
Europees Parlement	6 / 96
Geschiedenis
Opgericht	13 oktober 1945
Ontstaan uit	Beierse Volkspartij
Algemene gegevens
Actief in	Duitsland
Hoofdkantoor	Mies-van-der-Rohe-Str. 1 80807 München
Aantal leden	145.000
Richting	Centrumrechts
Ideologie	Christendemocratie Conservatisme
Kleuren	​ Blauw
Jongeren­organisatie	Junge Union
Coalitie	CDU/CSU (Union)
Internationale organisatie	Internationale Democratische Unie
Europese fractie	EVP-Fractie
Europese organisatie	Europese Volkspartij
Vlag
https://www.csu.de/
Portaal    Politiek Duitsland

Geschiedenis

De CSU is in 1945/1946 opgericht en kan, naast de Bayernpartei, als een voortzetting van de Bayerische Volkspartei worden gezien. Wel was de CSU vanaf het begin een partij voor katholieken én protestanten.

De CSU is al sinds 1946 ononderbroken de grootste partij van Beieren en zetelt sindsdien (de periode 1954-1957 uitgezonderd) ook altijd in de regering van de deelstaat. Tussen 1966 en 2008 beschikte de CSU zelfs over een parlementaire meerderheid, waardoor de partij gedurende die decennia steeds solo regeerde. De partij levert sinds 1957 de Beierse minister-president.

Bij de Beierse Landdagverkiezingen van 2008 behaalde de CSU haar slechtste verkiezingsresultaat sinds 1954. De partij kwam uit op 43,4 procent van de stemmen (tegen 60,7 in 2003), waarmee voor het eerst sinds 1962 geen absolute meerderheid behaald werd. Partijvoorzitter Erwin Huber en minister-president Günther Beckstein kondigden hierop, na druk van de partijleden, hun vertrek aan. De nieuwe partijleider Horst Seehofer werd vervolgens minister-president van een coalitieregering met de FDP. Bij de verkiezingen van 2013 wist de CSU haar absolute meerderheid te heroveren, maar in 2018 ging deze opnieuw verloren.

De belangrijkste aanhang van de CSU bevindt zich op het platteland. Grote Beierse steden als München, Augsburg, Neurenberg, Fürth en Bamberg hebben of hadden over het algemeen vaak SPD-burgemeesters.

Franz Josef Strauß is in de historie de belangrijkste politicus van de CSU geweest; hij behoorde niet tot de oprichters van de partij, maar was de gehele naoorlogse periode tot aan zijn dood toonaangevend binnen de partij. Strauß was onder meer bondsminister (1953-1962 en 1966-1969), minister-president (1978-1988) en CSU-voorzitter (1961-1988).

Partijvoorzitters

Sinds januari 2019 is Markus Söder voorzitter van de CSU. Plaatsvervangende partijchefs zijn Katrin Albsteiger, Angelika Niebler, Dorothee Bär, Manfred Weber en Melanie Huml.

Lijst van partijvoorzitters

Partijleiders			Termijn	Leeftijd	Functie(s) als leider / Overige functie(s)
		Josef Müller (1898–1979)	17 december 1945 – 29 mei 1949	47–51
		Hans Ehard (1887–1980)	29 mei 1949 – 22 januari 1955	61–67	Minister-president van Beieren (1946–1954, 1960–1962)
		Hanns Seidel (1901–1961)	22 januari 1955 – 18 maart 1961	53–59	Minister-president van Beieren (1957–1960)
		Franz Josef Strauß (1915–1988)	18 maart 1961 – 3 oktober 1988	45–73	Minister-president van Beieren (1978–1988) Bondsminister van Financiën (1966–1969) Bondsminister van Defensie (1956–1963)	Bondsminister voor Kernveiligheid (1953–1956)
		Theo Waigel (1939)	16 november 1988 – 9 oktober 1999	49–60	Bondsminister van Financiën (1989–1998)
		Edmund Stoiber (1941)	9 oktober 1999 – 30 september 2007	58–66	Minister-president van Beieren (1993–2007)
		Erwin Huber (1946)	30 september 2007 – 25 oktober 2008	61–62
		Horst Seehofer (1949)	25 oktober 2008 – 19 januari 2019	59–69	Minister-president van Beieren (2008–2018) Voorzitter van de Bondsraad (2010–2012) Bondsminister van Binnenlandse Zaken, Huisvesting en Wijken (sinds 2018)	Bondsminister van Volksgezondheid (1992–1998) Bondsminister van Landbouw en Voedselvoorziening (2005–2008)
		Markus Söder (1967)	19 januari 2019 – heden	52–heden	Minister-president van Beieren (sinds 2018)

Verkiezingsuitslagen

Bondsdagverkiezingen

De CSU behaalde de volgende resultaten bij de verkiezingen voor de Bondsdag:

Jaar	Percentage (landelijk)	Percentage (Beieren)	Zetels	Positie
1949	5,8%	29,2%	24 / 402	coalitieregering (Adenauer I)
1953	8,8%	47,8%	52 / 487	coalitieregering (Adenauer II)
1957	10,5%	57,2%	55 / 497	coalitieregering (Adenauer III)
1961	9,6%	54,9%	50 / 499	coalitieregering (Adenauer IV, Adenauer V, Erhard I)
1965	9,6%	55,6%	49 / 496	coalitieregering (Erhard II, Kiesinger)
1969	9,5%	54,4%	49 / 496	oppositie
1972	9,7%	55,1%	48 / 496	oppositie
1976	10,6%	60,0%	53 / 496	oppositie
1980	10,3%	57,6%	52 / 497	oppositie (1980–1982) coalitieregering (Kohl I)
1983	10,6%	59,5%	53 / 498	coalitieregering (Kohl II)
1987	9,8%	55,1%	49 / 497	coalitieregering (Kohl III)
1990	7,1%	51,9%	51 / 662	coalitieregering (Kohl IV)
1994	7,3%	51,2%	50 / 672	coalitieregering (Kohl V)
1998	6,7%	47,7%	47 / 669	oppositie
2002	9,0%	58,6%	58 / 603	oppositie
2005	7,4%	49,2%	46 / 614	coalitieregering (Merkel I)
2009	6,5%	42,5%	45 / 622	coalitieregering (Merkel II)
2013	7,4%	49,3%	56 / 631	coalitieregering (Merkel III)
2017	6,2%	38,8%	46 / 709	coalitieregering (Merkel IV)
2021	5,2%	31,7%	45 / 736	oppositie
2025	6,0%	37,2%	44 / 630

Landdagverkiezingen

De CSU behaalde de volgende resultaten bij de verkiezingen voor de Beierse Landdag:

Jaar	Percentage	Zetels	Positie
1946	52,3%	104 / 180	coalitieregering (met SPD)
1950	27,4%	64 / 180	coalitieregering (met SPD)
1954	38,0%	83 / 204	oppositie
1958	45,6%	101 / 204	coalitieregering (met GB/BHE en FDP)
1962	47,5%	108 / 204	coalitieregering (met BP)
1966	48,1%	110 / 204	eenpartijregering
1970	56,4%	124 / 204	eenpartijregering
1974	62,1%	132 / 204	eenpartijregering
1978	59,1%	129 / 204	eenpartijregering
1982	58,3%	133 / 204	eenpartijregering
1986	55,8%	128 / 204	eenpartijregering
1990	54,9%	127 / 204	eenpartijregering
1994	52,8%	120 / 204	eenpartijregering
1998	52,9%	123 / 204	eenpartijregering
2003	60,7%	124 / 180	eenpartijregering
2008	43,4%	92 / 187	coalitieregering (met FDP)
2013	47,7%	101 / 180	eenpartijregering
2018	37,2%	85 / 205	coalitieregering (met FW)
2023	37,0%	85 / 203	coalitieregering (met FW)

Europese verkiezingen

De CSU behaalde de volgende resultaten bij de verkiezingen voor het Europees Parlement:

Jaar	Percentage (landelijk)	Percentage (Beieren)	Zetels
1979	10,1%	62,5%	8 / 78
1984	8,5%	57,2%	7 / 78
1989	8,2%	45,4%	7 / 78
1994	6,8%	48,9%	8 / 99
1999	9,4%	64,0%	10 / 99
2004	8,0%	57,4%	9 / 99
2009	7,2%	48,1%	8 / 99
2014	5,3%	40,5%	5 / 96
2019	6,3%	40,7%	6 / 96

Zie ook

• Lijst van Duitse politieke partijen

Websites

• Officiële website

Mediabestanden

Zie de categorie Christlich-Soziale Union in Bayern van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Politieke partijen in Duitsland

In de Bondsdag:	​ CDU / CSU (samen die Union) (208) · ​ AfD (152) · ​ SPD (120) · ​ B'90/Grüne (85) · ​ Die Linke (64) · ​ SSW (1)
In deelstaatparlementen:	​ FDP · ​ BSW · ​ FW · BD (Bremen) · WU (Nedersaksen)
Andere partijen:	Die Heimat · Piraten · REP · Tierschutz · Die PARTEI · DKP
Naar stroming:	historische en huidige partijen:
Liberale partijen:	1861: DFP · 1867: NLP · 1918: DDP, sinds 1930: DStP · 1918: DVP · 1945/1948: FDP
Conservatieve en christelijke partijen:	1867: Freikonservative · 1870: Zentrum · 1918: DNVP · 1945: Unionsparteien · 1945/1946: Deutsche Partei · 1989: PBC · 1990: DSU
Socialistische partijen:	1863: ADAV · 1869: SAP · 1875: SAPD, sinds 1891: SPD · 1917: USPD · 2007: Linke
Alternatieve en belangenpartijen:	1929: Bauern · 1980/1993: B'90/Grüne · 1981: APPD · 1993: Tierschutz · 2004: Die PARTEI · 2006: Piraten
Regionale partijen:	1869: DHP · 1918: BVP · 1945: CVP · 1945: CSU · 1948: SSW
Extreemrechtse partijen:	1920: NSDAP · 1924: VB · 1949: SRP · 1964: Die Heimat · 1971: DVU · 1983: REP
Extreemlinkse partijen:	1918: KPD · 1946: SED · 1960: DFU · 1968: DKP · vanaf 1968: maoïstische partijen in Duitsland · 1997: PSG
in de DDR:	SED · CDU · LDPD · DBD · NDPD · FDGB · FDJ · KB · DFB · VdgB