Consumentenorganisatie

Een consumentenorganisatie is een organisatie die opkomt voor de belangen van consumenten en zich inzet voor consumentenbescherming. Consumentenorganisaties zijn veelal ledenorganisaties die primair optreden voor de belangen van hun leden in hun hoedanigheid van consument.

Consumentenorganisaties kwamen op in de 20e eeuw, vooral na de Tweede Wereldoorlog (1939–1945). De eerste algemene consumentenorganisatie in Nederland is de Consumentenbond (opgericht in 1953; ruim 600.000 leden). In België is vooral Test-Aankoop (opgericht in 1957) bekend, die ook de multinational Euroconsumers oprichtte, die de publicaties beheert van consumentenorganisaties in België, Brazilië, Italië, Portugal en Spanje, met een gezamenlijke oplage van 1.500.000.

Organisaties naar land

Internationale organisaties

Op Europees vlak is vooral het BEUC actief. In het kader van de Trans-Atlantische Vrijhandelszone bestaat een samenwerking tussen meer dan 75 Amerikaanse en Europese consumentenorganisaties, de Transatlantic Consumer Dialogue.

• Consumers International - Internationale non-gouvernementele koepelorganisatie
• ANEC (Europa; focus op standaardisatie)
• BEUC (Europa; Frans: Bureau Européen des Unions de Consommateurs)
• Foodwatch (Europa en Nederlands; focus op misleiding en fraude in de voedselketen)
• ICRT, de enige onafhankelijke internationale organisatie voor consumentenonderzoek- en tests

Nationale organisaties

Australië

• Consumers' Federation of Australia
• Australian Consumers Association
• Australian Communications Consumer Action Network

België

Logo van Test-Aankoop

• Test-Aankoop

Botswana

• Consumer Watchdog

Brazilië

• IDEC - Instituto Brasileiro de Defesa do Consumidor
• Proteste

Canada

• Consumers' Association of Canada
• Consumers Council of Canada
• Option consommateurs

China

• MingJian

Denemarken

• Forbrugerrådet Tænk

Duitsland

• Stiftung Warentest
• Öko-Test
• Verbraucherzentrale Bundesverband (vzbv)

Fiji

• Consumer Council of Fiji
• Fiji Consumers Association

Frankrijk

Logo van UFC Que Choisir.

• Association de défense d'éducation et d'information du consommateur (ADEIC)
• Association Contre les Abus des Banques Européennes (ACABE)
• Association Force ouvrière des consommateurs (AFOC)
• Association Léo-Lagrange de défense du consommateur (ALLDC)
• Confédération générale du logement (CGL)
• Confédération nationale du logement (CNL)
• Association pour l'information et la défense des consommateurs salariés (Indecosa-CGT)
• Confédération nationale des associations familiales catholiques (CNAFC)
• Conseil national des associations familiales laïques (CNAFAL)
• Confédération syndicale des familles (CSF)
• Consommation Logement Cadre de vie (CLCV)
• Familles de France (FF)
• Familles rurales (FR)
• Fédération nationale des associations d'usagers des transports (FNAUT)
• Union fédérale des consommateurs - Que choisir (UFC-Que Choisir)
• Union nationale des associations familiales (UNAF)

India

• Consumer Guidance Society of India
• All India Consumer Protection Organization
• The Consumers Eye India
• United India Consumer's Association
• Akhil Bhartiya Grahak Panchayat
• Grahak Shakti. Bangalore-Karnataka. Een vrijwilligersorganisatie sinds de jaren 1990.
• Consumer Awareness, Protection and Education Council (Cape Council) in Bangalore.
• Consortium of South India Consumer Organisations (COSICO), actief in zes Zuid-Indiase staten: Karnataka, Tamil Nadu, Andhra, Telangana, Puduchery en Kerala. COSICO deelt informatie, werkt samen en plant gezamenlijke actie voor de consumentenbeweging in deze staten.

Israël

• המועצה הישראלית לצרכנות (Consumentenraad Israël)

Italië

• AltroConsumo
• Unione nazionale consumatori
• Federconsumatori
• Movimento Consumatori

Japan

• Consumers Union of Japan (opgericht in 1969)
• Japan Offspring Fund (opgericht in 1984)

Korea

• Korea Consumer Agency (opgericht in 1987)

Nederland

Logo van de Consumentenbond.

• De Consumentenbond (opgericht in 1953)
• De Autoriteit Consument en Markt (opvolger van de Consumentenautoriteit, opgericht in 2007)
• Foodwatch (Europa sinds 2002 en Nederland sinds 2009); focus op misleiding en fraude in de voedselketen)

Naast deze algemene consumentenorganisatie kent Nederland vele categorale consumentenorganisaties wier werkterrein beperkt is tot een bepaald deel van consumentisme. Voorbeelden van categorale consumentenorganisaties zijn:

• de Vereniging Eigen Huis (voor eigenaar van een eigen (koop)woning) (ruim 650.000 leden),
• de Vereniging Consument & Geldzaken (voor de financiële consument, dat wil zeggen de afnemer van bank- en verzekeringsproducten) (32.000 leden),
• de Woonbond (voor huurders)

Oeganda

• Uganda Consumer Action Network (U-CAN) is een nonprofit-organisatie opgericht in 2007.

Pakistan

• The Consumers Eye Pakistan (TCEP), opgericht in 2005.
• Consumer Voice Pakistan (CVP), opgericht in 2002 Consumers Voice Pakistan

Polen

• Federacja Konsumentów
• Stowarzyszenie Konsumentów Polskich (opgericht in 1995)

Portugal

• DECO.ProTeste

Ierland

• De National Consumer Agency (NCA) is een overheidsinstelling, ressorterend onder het Department of Business, Enterprise and Innovation, dat consumentenbelangen in de Republiek Ierland behartigt.

Roemenië

• Asociatia Nationala pentru Protectia Consumatorilor si Promovarea Programelor si Strategiilor din Romania (Nationale Vereniging voor Consumentenbescherming en Bevordering van Programma's en Strategieën van Roemenië)

Spanje

• Organización de Consumidores y Usuarios (OCU)
• ADICAE

Verenigd Koninkrijk

Which? is de invloedrijkste consumentenorganisatie in het VK.

In het Verenigd Koninkrijk laat de Enterprise Act 2002 consumentenorganisaties die zijn goedgekeurd door de staatssecretaris van handel en industrie om te worden aangewezen als "super-eisers" bij de Competition and Markets Authority. Deze super-eisers (super-complainants) zijn bedoeld om "de stem van de consumenten te versterken" die "waarschijnlijk geen individuele toegang hebben tot het soort informatie dat nodig is om te beoordelen of de markten hen benadelen." Anno 2007 zijn er acht aangewezen:^[1]

• Campaign For Real Ale (CAMRA) - lobbygroep voor traditie en kwaliteit van bier.
• Citizens Advice Bureau, gratis dienst voor juridich advies, praktische hulo en informatie over consumentenrechten in het hele land.
• Consumer Council for Water (vroeger Watervoice)
• Consumer Direct (afgeschaft per 31 maart 2012; de functies zijn overgedragen op lokale handelsnormenafdelingen en Citizens Advice Bureaus
• Consumer Focus (vroeger National Consumer Council). Opgeheven in 2014.
• General Consumer Council of Northern Ireland
• Good Garage Scheme. Dit moet erop toezien dat automonteurs hun werk goed doen.
• Postwatch
• Which? - vroeger de Consumers Association - een consumentenbelangenorganisatie die aanzienlijke bevoegdheden heeft (bijvoorbeeld om representatieve acties te ondernemen bij de Competition Act 1998) maar die primair een lobbygroep is, geheel bekostigd door abonnementsgelden van haar consumenteninformatietijdschrift.

Verenigde Staten

De Consumers Union werd opgericht in 1936.

• Alliance for Justice
• Better Business Bureau
• Consumer Action
• Consumer Federation of California
• Consumers Union, publiceert het tijdschrift Consumer Reports
• Consumer Watchdog, vroeger de Foundation for Taxpayer and Consumer Rights
• FlyersRights.org
• Public Citizen
• Consumer Federation of America
• Center for Science in the Public Interest (voeding)
• National Consumers League
• U.S. Public Interest Research Group
• HGRBS - Honor Guard Residential Business Services (voor thuis beslissingen maken)

Zuid-Afrika

• The National Consumer Commission
• SA National Consumer Union

Zwitserland

De Allianz der Konsumentenschutz-Organisationen.

De Allianz der Konsumentenschutz-Organisationen (opgericht in 2010) is de koepel van de drie Zwitserse consumentenbeschermingsorganisaties die de drie grote taalgroepen van het land bedienen:

• Associazione consumatrici e consumatori della Svizzera italiana (ACSI)
• Fédération romande des consommateurs (FRC)
• Stiftung für Konsumentenschutz (SKS).^[2]

Consumententijdschriften

Tegen 1969 hadden de meeste kapitalistische landen met ontwikkelde markten een consumentenorganisatie gekregen die haar eigen consumententijdschrift publiceerde dat de resultaten van producttests rapporteerde.^[3] Internationaal verspreidde het idee van consumentenorganisaties mede door de oprichting van de Consumers Union in de Verenigde Staten in 1936,^[3] hoewel dat niet de oudste van zijn soort was. De groeiende interesse in consumententestjournalistiek zou kunnen worden verklaard door de toegenomen consumptie van massaal gemarketede producten in en kort voor die periode.^[3] Die gestegen internationale consumptie zelf was een gevolg van de nasleep van de Tweede Wereldoorlog.^[3]

Oplage consumententijdschriften^[4][5]

Oprichting tijdschrift	Tijdschrift	Land	Uitgever	Oprichting uitgever	Verkoop 1969	Verkoop 1975
1936	Consumer Reports	Verenigde Staten	Consumers Union	1936	1.800.000	2.300.000
1953	Consumentengids	Nederland	Consumentenbond	1953	256.000	470.000
1953	Forbruker Rapporten'	Noorwegen	Forbrukerradet (Consumentenraad)	1953	169.000	235.000
1957	Which?	Verenigd Koninkrijk	Consumers Association	1956	600.000	700.000
1957	Rad och Ron	Zweden	Statens Institut for Konsumenfragor (Staatsinstituut voor Consumentenvragen)	1957	104.718	n.a.
1959	Test-Aankoop	België	Verbruikersunie (AC/V)	1957	102.235	240.000
1959	Choice	Australië	Australian Consumers' Association	1959	67.204	120.000
1961	Rad og Resultater	Denemarken	Statens Husholdningsrad (Staatsraad voor Huishouding)	1935	28.100	n.a.
1961	Que Choisir	Frankrijk	Union Federale des Consommateurs (UFC)	1951	15.000	30.000
1961	Konsument	Oostenrijk	Verein fur Konsumenteninformation (VKI)	1960	25.000	n.a.
1963	Canadian Consumer	Canada	Consumers Association of Canada	1947	43.000	n.a.
1964	Taenk	Denemarken	Danske Husmodres Forbrugerrad (Deense Huismoederraad)	1947	48.000	n.a.
1965	Il Consumatore	Italië	Unione Nazionale Consumatori	1965	100.000	n.a.
1966	Test	Duitsland	Stiftung Warentest	1964	68.000	250.000
1970	50 Millions de Consummateurs	Frankrijk	Institut National de la Consommation	1967	0	300.000
2012	Consumer Voice	Pakistan	Consumer Voice Pakistan	2012	0	n.a

In de 25 jaar na de Tweede Wereldoorlog was er een correlatie tussen het aantal mensen per land dat auto's kocht en de populariteit van consumententijdschriften.^[6] In sommige gevallen leek een toename van andere consumentenaankopen verband te houden met de populariteit van consumententijdschriften, maar de correlatie was het grootst voor bevolkingen die beslissingen maakten over auto's.^[6] De beschikbaarheid van consumententijdschriften waren voor consumenten een steun en toeverlaat toen individuen in de samenleving plots overweldigd werden door keuzestress op de markt. De populariteit van de tijdschriften leek verder te groeien naarmate er meer keuzes op de markt kwamen.^[7]

Bronnen, noten en/of referenties

• Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Consumer organization op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
• Hilton, Matthew (2009). Prosperity for all : consumer activism in an era of globalization. Ithaca: Cornell University Press. ISBN 9780801446443.

1. Super-Complaints - BERR (5 februari 2007). Gearchiveerd op 5 februari 2007.
2. "Alliance of Consumer Organisations: United Together for the Consumers", Bundesambt für Gesundheit (geraadpleegd 13 november 2016).
3. Hilton, p. 25.
4. Hilton, p. 26.
5. Thorelli, Hans B., Sarah V. Thorelli (1977). Consumer information systems and consumer policy. Ballinger Pub. Co., Cambridge, Mass., 327–60. ISBN 978-0884102717.
6. Hilton, p. 28.
7. Hilton, p. 29.