Duistere eeuwen

De duistere eeuwen of donkere eeuwen, ook wel Griekse middeleeuwen, is de periode in de Griekse geschiedenis die valt tussen het einde van de prehelleense beschavingen uit de bronstijd, ongeveer 1180 v.Chr., en het ontstaan van de eerste Griekse poleis in ongeveer de 8e eeuw v.Chr., de opkomst van het hellenisme en het begin van de Griekse kolonisatie, ongeveer 750 v.Chr.^[1]

Geschiedenis van Griekenland

..Naar chronologie Cycladische beschaving (ca.3200-ca.2000 v.Chr.) Minoïsche beschaving (ca. 3000-1400 v. Chr.) Helladische periode (ca. 1600-1100 v. Chr.) Duistere eeuwen (ca. 1200-800 v. Chr.) Archaïsche periode (776-500 v. Chr.) Klassieke periode (ca. 500-323 v. Chr.) Hellenistische periode (323 v. Chr.-146 v. Chr.) Romeinse periode (146 v. Chr.-395) Byzantijnse periode (395-1453) Ottomaanse periode (1453-1832) Griekse geschiedenis (na 1832)

..Naar onderwerp Constitutionele geschiedenis Economische geschiedenis Kunstgeschiedenis Minoïsche kunst Cycladische kunst Aegeïsche kunst Myceense kunst Oud-Griekse kunst Literaire geschiedenis Maritieme geschiedenis Militaire geschiedenis Geschiedenis van het Grieks Geschiedenis van het onderwijs Rechterlijke macht Oud-Grieks recht Sociale geschiedenis Uitvindingen en ontdekkingen

Portaal   Griekenland Portaal   Geschiedenis

Het bijvoeglijke naamwoord 'duister' benadrukt het scherpe contrast met de voorafgaande schitterende Minoïsche, de Helladische of Myceense en de Cycladische beschavingen van de bronstijd, waaraan rond 1189–1180 v.Chr. in de tijd van de brandcatastrofe, de ondergang van het internationale systeem aan het einde van de Late Bronstijd, een einde kwam. Toen begon een periode, vooral tussen 1100 en 900 v.Chr., waarover weinig bekend is en die daarom 'donker' of duister' wordt genoemd. De voornaamste bronnen worden gevormd door enerzijds de moderne archeologie en anderzijds interpretaties van de grote aan Homerus toegedichte epische dichtwerken, de Ilias en de Odyssee.^[1] Tijdens de duistere eeuwen werd de basis gelegd voor de volgende Griekse bloeiperiode: de archaïsche periode.

Trojaanse Oorlog

De Trojaanse Oorlog brak omstreeks 1200 v.Chr. uit, 1208 v. Chr. wordt aangenomen als het jaar van de val van Troje. Volgens de Griekse overlevering was 'de schone' Helena, vrouw van de Spartaanse koning Menelaüs, door de Trojaanse prins Paris ontvoerd. Die schanddaad moest worden gewroken. De Myceense koning Agamemnon, broer van Menelaüs, voerde de Griekse vorsten aan in hun strijd tegen Troje, dat pas na tien jaar, door de list met het houten paard, in handen van de Grieken viel.

Een historisch juistere reden voor het uitbreken van deze oorlog zal wel zijn dat de Trojanen de Griekse handel aan de Hellespont bedreigden. Vierhonderd jaar na de feiten zou de legendarische Homerus deze oorlog in zijn Ilias vereeuwigd hebben.

Inval van de Doriërs

Lang werden invallen van de Doriërs in de 12^e eeuw v.Chr. aangeduid als oorzaak voor deze Duistere Eeuwen. Dit volk afkomstig uit het noorden van Griekenland zou met veel geweld in sneltempo opgetrokken zijn naar het zuiden tot op de Peloponnesos waarbij ze alles verwoestten wat op hun pad lag. Dit betekende dan het einde van de Myceense beschaving en het begin van de Duistere Eeuwen.

Archeologisch onderzoek stelt deze versie van de feiten echter sterk in vraag. De Dorische invallen worden vandaag de dag niet meer als historisch feit aanvaard en louter als mythe weggezet. Het einde van de Myceense beschaving is eerder het gevolg van interne conflicten. De Doriërs hebben weliswaar allicht handig gebruik gemaakt van deze problemen, maar zijn er niet de oorzaak van.