Eline Arbo

Eline Arbo (Tromsø, 13 januari 1986^[1]) is een Nederlandse toneelregisseur van Noorse afkomst. Op 1 september 2023 volgde zij Ivo van Hove op als artistiek directeur van het Internationaal Theater Amsterdam. Ze geldt als een van Nederlands beste en meest onderscheiden regisseurs.^[2]

Levensloop

Arbo's vader is socioloog en haar moeder kunstenaar. Ze werd geboren in een activistische wijk van Tromsø (Noorwegen) waar veel gedemonstreerd werd. Gedurende haar puberteit probeerde ze hier afstand van te nemen. Ze bleef wel strijdbaar, maar zag niet alles meer uit de positie 'zwart-wit'. Ze studeerde tussen 2008 en 2012 theaterwetenschappen aan de Universiteit van Oslo. Daarna trok ze naar Amsterdam om er vier jaar regie te studeren aan de Academie voor Theater en Dans. Hiervoor moest ze verplicht in een stoomcursus Nederlands leren. Na haar afstuderen verdeelde ze haar activiteiten tussen Noorwegen en Nederland, waarbij ze een grote productiviteit aan de dag legde.

Van 2022 tot september 2023 was zij begeleidend artistiek directeur naast Ivo van Hove bij Internationaal Theater Amsterdam (ITA). Vanaf januari 2023 was zij "Ibsen artist in residence". Op 1 september 2023 volgde ze Van Hove op als artistiek directeur.^[1]

Artistieke visie

Arbo bewerkt de boeken, films en toneelstukken waarop ze zich baseert bijna altijd zelf, en vaak op een radicale wijze. In haar voorstellingen kiest ze daarbij niet voor sentimenten of gemakkelijke romantiek, maar geeft ze aandacht aan de maatschappelijke normen of invloeden waarmee haar personages te maken hebben, variërend van klassenbewustzijn tot feminisme. De hoofdpersonen moeten hun momenten van bevrijding of verbondenheid zwaar bevechten en bewaken, een engagement dat haar onderscheidt van haar voorganger Ivo van Hove. In haar voorstellingen smelten politiek-maatschappelijke betrokkenheid, een sterk gevoel voor muzikaliteit en haar talent om een groep acteurs tot een organisch ensemble te smeden, samen. Dit laatste bereikt ze door alle medewerkers in het maakproces van een voorstelling te betrekken. Zie kiest voor een democratiserende en transparante werkwijze in plaats van een regisseur te zijn die alles van bovenaf oplegt.^[2]

Persoonlijk

Haar levenspartner is Thijs van Vuure.^[1] Hij is bioloog, maar werkzaam als componist, arrangeur en muziekregisseur bij het Noord Nederlands Toneel.^[3] Hij speelt een belangrijke rol in de muzikale invulling van Arbo's werk.

Werk

• 2020: Toneelschuur: voorstellingen van Weg met Eddy Bellegueule, naar En finir avec Eddy Bellegueule van Édouard Louis

De jaren (2022), hier tijdens een reprise in de Rabozaal/ITA in 2024

• 2021: Het Nationale Theater: Yerma
• 2021: ITA: De uren (naar The Hours van Michael Cunningham)
• 2022: Noors toneel: Jane Eyre
• 2022: Noors toneel: Jeanne d’Arc
• 2022: Noord Nederlands Toneel: Witch Hunt
• 2022: Het Nationale Theater: De jaren, naar Les années van Annie Ernaux
• 2022: Ilias, in Kopenhagen
• 2023: Het Nationale Theater: Melancholia, Lars von Trier
• 2023: ITA: Penthesilea van Heinrich von Kleist
• 2023/2024: ITA: Prima Facie, van Suzie Miller^[4]
• 2024: ITA: De Wetten, naar de gelijknamige roman van Connie Palmen^[5]
• 2024: Nationaltheatret: Haugtussa, in Oslo, naar de liederencyclus van Edvard Grieg
• 2025: ITA: Giovanni's Room, naar de gelijknamige roman van James Baldwin
• 2025: ITA: De Wand, naar de gelijknamige roman van Marlen Haushofer