Spoorlijn Stuttgart - Ulm

De spoorlijn Stuttgart – Ulm ook wel Filstalbahn en ook wel Württembergische Ostbahn genoemd is een Duitse spoorlijn als lijn 4700 Stuttgart – Ulm onder beheer van DB Netze tussen Stuttgart over Geislingen an der Steige naar Ulm gelegen in de deelstaat Baden-Württemberg. Parallel langs dit spoor loopt de spoorlijn 4701 Stuttgart – Plochingen van de S-Bahn.

Filstalbahn DB 4700 Stuttgart - Ulm DB 4701 Stuttgart - Plochingen
Totale lengte	94,0 km
Spoorwijdte	1435 mm
Aangelegd door	Königlich Württembergischen Staats-Eisenbahnen
Geopend	1846 /1850
Huidige status	in gebruik
Geëlektrificeerd	ja
Aantal sporen	2
Beveiliging of treinbeïnvloeding	Indusi
Treindienst door	Deutsche Bahn
Traject
Legenda << S-Bahn tunnel 8788 m traject (SSB) Stuttgart Centralbahnhof tot 1922 0,0 Stuttgart Hbf sinds 1922 Project Stuttgart 21 Rosensteintunnel (331 m) Rosensteinbrücke Neckar (75 m) 3,4 Stuttgart-Bad Cannstatt 5,6 Neckarpark (Mercedes-Benz) Stuttgart-Untertürkheim Gbf 7,8 Stuttgart-Untertürkheim 9,3 Stuttgart-Obertürkheim 11,1 Esslingen-Mettingen 13,2 Esslingen am Neckar (Neckar) traject (END) 15,4 Oberesslingen 17,9 Esslingen-Zell 19,8 Altbach 22,8 0,0 Plochingen traject Neckar-Alb-Bahn naar Tübingen 27,4 Reichenbach (Fils) 32,0 Ebersbach (Fils) 36,7 Uhingen 39,0 Faurndau traject van Schwäb. Gmünd 42,1 Göppingen traject naar Boll 46,1 Eislingen (Fils) 48,6 Salach 50,4 Süßen traject naar Weißenstein 53,7 Gingen (Fils) 56,2 Kuchen 58,0 Geislingen (Steige) West traject van Wiesensteig 61,3 Geislingen (Steige) Geislinger Steige 67,0 Amstetten (Württ.) UEF traject Albbähnle (Schmalspoor) traject naar Gerstetten 70,9 Urspring 72,9 Lonsee 76,7 Westerstetten 82,0 Beimerstetten 82,2 Bundesautobahn 8 traject NBS / van Stuttgart traject Brenzbahn van Aalen Straßenbahn Ulm traject van Donaueschingen 85,8 Ulm Hbf (Bouw Neu-Ulm 21) naar München

De Filstalbahn was het middelste deel van de Württembergische Hauptbahn van Heilbronn over Cannstatt, Ulm tot de Bodensee.

Geschiedenis

Het traject tussen Stuttgart en Esslingen werd door de Zentralbahn gebouwd tussen 1844 en 1846. Het traject tussen Esslingen en Plochingen werd in december 1846 gebouwd. Op 28 juni 1850 werd het enkelsporig traject tussen Stuttgart en Ulm door de Königlich Württembergischen Staats-Eisenbahnen geopend.

De Geislinger Steige heeft een helling tot 1:44,5 ofwel 22 ‰.

Treindiensten

Deutsche Bahn

De Deutsche Bahn verzorgt het personenvervoer op dit traject met RE- en RB-treinen.

S-Bahn

De S-Bahn, meestal de afkorting voor Stadtschnellbahn, soms ook voor Schnellbahn, is een in Duitsland ontstaan (elektrisch) treinconcept, welke het midden houdt tussen de Regionalbahn en de Stadtbahn. De S-Bahn maakt meestal gebruik van de normale spoorwegen om grote steden te verbinden met andere grote steden of forensengemeenten. De treinen rijden volgens een vaste dienstregeling met een redelijk hoge frequentie.

S-Bahn Stuttgart

Zie S-Bahn van Stuttgart voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Het traject van de S-Bahn Stuttgart loopt tussen Stuttgart Hbf en Plochingen over een eigen traject die parallel aan het traject van de Filstalbahn loopt.

InterRegio

In de jaren 1990 werd de InterRegiotreindienst tussen Karlsruhe en Lindau op dit traject ingevoerd. In 2001 werd deze treindienst ingekort tot Karlsruhe – Ulm.

InterCity

In 2002 werd deze InterRegiotrein vervangen door een InterCitytrein tussen Münster (Westfalen) / Dortmund – Lindau – Innsbruck.

Interregio-Express

De Deutsche Bahn AG berijdt ieder uur dit traject met een IRE-sneltrein tussen Stuttgart en Lindau. Deze treinen bestaan uit een duw-/trektrein met locomotief en dubbeldekswagons. In Ulm wordt de elektrische locomotief Baureihe 146.2 gewisseld voor een diesellocomotief Baureihe 218.

Aansluitingen

In de volgende plaatsen was of is er een aansluiting van de volgende spoorwegmaatschappijen:

Stuttgart Hbf

Stuttgart Hauptbahnhof

• Gäubahn, spoorlijn tussen Stuttgart en Singen (Hohentwiel)
• Frankenbahn, spoorlijn tussen Stuttgart en Würzburg
• Neckar-Alb-Bahn, spoorlijn tussen Stuttgart over Reutlingen naar Tübingen
• Remsbahn, spoorlijn tussen Stuttgart en Aalen
• Murrbahn, spoorlijn tussen Stuttgart en Crailsheim
• NBS naar Mannheim, spoorlijn tussen Stuttgart en Mannheim
• S-Bahn Stuttgart spoorlijn tussen Stuttgart en Plochingen
• Stuttgarter Straßenbahnen (SSB) stadstram rond Stuttgart

Esslingen

Op het inmiddels afgebroken viaduct bij Esslingen am Neckar reed de END

• Neckar-Alb-Bahn, spoorlijn tussen Stuttgart over Reutlingen naar Tübingen
• S-Bahn Stuttgart spoorlijn tussen Stuttgart en Plochingen
• Straßenbahn Esslingen-Nellingen-Denkendorf (END) voormalige tramlijn tussen Esslingen en Nellingen / Denkendorf

Plochingen

• Neckar-Alb-Bahn, spoorlijn tussen Stuttgart over Reutlingen naar Tübingen
• S-Bahn Stuttgart spoorlijn tussen Stuttgart en Plochingen

Göppingen

• Voralbbahn, spoorlijn tussen Göppingen en Boll

Süßen

• Lautertalbahn, spoorlijn tussen Süßen en Weißenstein (Württ)

Geislingen

• Tälesbahn, spoorlijn tussen Geislingen an der Steige en Wiesensteig

Geislinger Steige

Zie Geislinger Steige voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De Geislinger Steige heeft een helling van 22,5‰ over een lengte van 5,6 km tussen Geislingen en Amstetten. Zware treinen worden in Geislingen voorzien van een losse opdruklocomotief.

Amstetten

De Ulmer Eisenbahnfreunden (UEF) gebruikt de spoorlijn naar Gerstetten als museumspoorlijn.

• Albbähnle, spoorlijn tussen Amstetten en Laichingen op de Schwäbischen Alb
• Amstetten – Gerstetten, spoorlijn tussen Amstetten en Gerstetten

Ulm

• Maximiliansbahn, spoorlijn tussen Ulm en München
• Südbahn, spoorlijn tussen Ulm en Friedrichshafen Haven
• Illertalbahn, spoorlijn tussen Ulm en Obersdorf
• Donautalbahn, spoorlijn tussen Ulm en Donaueschingen
• Donautalbahn, spoorlijn tussen Ulm en Regensburg
• Brenzbahn, spoorlijn tussen Ulm en Aalen
• Straßenbahn Ulm, stadstram in Ulm

Elektrische tractie

Het traject werd in 1933 geëlektrificeerd met een spanning van 15.000 volt 16⅔ Hz wisselstroom.

Literatuur

• Eisenbahnatlas Deutschland. Schweers + Wall, Aachen 2005, ISBN 3-89494-134-0.