Kabinet-Heemskerk

Dit artikel gaat over het kabinet geleid door Theo Heemskerk. Voor het kabinet geleid door Jan Heemskerk, zie Kabinet-Heemskerk Azn.

Het kabinet-Heemskerk was een christelijk Nederlands kabinet dat regeerde van 12 februari 1908 tot en met 29 augustus 1913. Het is, met 2025 dagen, het langstzittende kabinet ooit.

Kabinet-Heemskerk
Premier	Theodorus Heemskerk
Beëdiging	12 februari 1908
Demissionair	26 juni 1913
Ontslagdatum	29 augustus 1913
Voorganger	De Meester
Opvolger	Cort van der Linden
Overzicht kabinetten
Portaal    Politiek

Dit coalitiekabinet was tot 1909 een minderheidskabinet. Na de verkiezingen van dat jaar kon het kabinet wel op een Kamermeerderheid rekenen. Centraal staan in deze kabinetsperiode de pogingen van minister Aritius Sybrandus Talma om sociale wetgeving tot stand te brengen.

Het kabinet telt naast ministers van de katholieken en de Anti-Revolutionaire Partij (ARP) enkele partijloze bewindslieden.

Er komen een Invaliditeits- en Ziektewet tot stand. De wetten worden echter nog niet direct ingevoerd. Een voorstel ter regeling van de arbeidsduur in het bakkersbedrijf strandt in de Tweede Kamer door tegenstand van een deel van de coalitiepartijen.

Bijzonderheden

• Een wetsvoorstel van minister Kolkman om de invoerrechten te verhogen, komt niet meer in behandeling.
• Op de derde dinsdagen van 1911 en 1912 worden in Den Haag door de socialisten massabetogingen gehouden voor algemeen kiesrecht.
• Minister Colijn brengt in 1913 een nieuwe Militiewet tot stand, waardoor de dienstplicht wordt uitgebreid.

Ambtsbekleders

^[1]

Ambtsbekleders			Ministers / Ministerie		Termijn	Partij
		mr. T. (Theo) Heemskerk (1852–1932)	Voorzitter		12 februari 1908 – 29 augustus 1913	ARP
			Minister	Binnenlandse Zaken
		jhr.mr.dr. R. (René) de Marees van Swinderen (1860–1955)	Minister	Buitenlandse Zaken	12 februari 1908 – 29 augustus 1913	O (Christelijk- Historisch)
		mr. M.J.C.M. Kolkman (1853–1924)	Minister	Financiën	12 februari 1908 – 29 augustus 1913	ABRK
		mr. A.P.L. (Anton) Nelissen (1851–1921)	Minister	Justitie	12 februari 1908 – 11 mei 1910 (afgetreden)
		mr. T. (Theo) Heemskerk (1852–1932)			11 mei 1910 – 7 juni 1910 (waarnemend)	ARP
		mr. E.R.H. (Robert) Regout (1863–1913)			7 juni 1910 – 18 januari 1913 (overleden)	ABRK
		mr. T. (Theo) Heemskerk (1852–1932)			18 januari 1913 – 29 augustus 1913 (waarnemend)	ARP
		A.S. (Syb) Talma (1864–1916)	Minister	Landbouw, Nijverheid en Handel	12 februari 1908 – 29 augustus 1913
		luitenant-generaal F.H.A. Sabron (1849–1916)	Minister	Oorlog	12 februari 1908 – 27 juli 1909 (afgetreden)	O
		generaal-majoor W. (Wouter) Cool (1848–1928)			27 juli 1909 – 4 januari 1911 (afgetreden)	O (Liberaal)
		H. (Hendrik) Colijn (1869–1944)			4 januari 1911 – 29 augustus 1913	ARP
		viceadmiraal J. (Jan) Wentholt (1851–1930)	Minister	Marine	5 augustus 1907 – 14 mei 1912 [2] (afgetreden)	O (Liberaal)
		H. (Hendrik) Colijn (1869–1944)			14 mei 1912 – 29 augustus 1913	ARP
		mr. J.G.S. (Gustaaf) Bevers (1852–1909)	Minister	Waterstaat	12 februari 1908 – 5 januari 1909 (overleden)	ABRK
		A.S. (Syb) Talma (1864–1916)			5 januari 1909 – 21 januari 1909 (waarnemend)	ARP
		mr. L.H.W. (Louis) Regout (1861–1915)			21 januari 1909 – 29 augustus 1913	ABRK
		mr. T. (Theo) Heemskerk (1852–1932)	Minister	Koloniën	12 februari 1908 – 20 mei 1908 (waarnemend)	ARP
		A.W.F. Idenburg (1861–1935)			20 mei 1908 – 16 augustus 1909 (afgetreden)
		J.H. (Jan Hendrik) de Waal Malefijt (1852–1931)			16 augustus 1909 – 29 augustus 1913

Mutaties

In juli 1909 neemt minister Sabron van Oorlog ontslag vanwege zijn gezondheid. Zijn opvolger is generaal-majoor Cool, de inspecteur van het militair onderwijs.

Minister van Koloniën Idenburg wordt in augustus 1909 benoemd tot Gouverneur-generaal van Nederlands-Indië. Hij wordt opgevolgd door het Tweede Kamerlid De Waal Malefijt.

In 1910 treedt minister Nelissen vanwege zijn gezondheid af. Het katholieke Tweede Kamerlid Robert Regout volgt hem op.

De Tweede Kamer brengt in 1910 minister Cool ten val vanwege zijn voorstellen met betrekking tot de pensionering van officieren.

Het afstemmen van een nieuw pantserschip door de Tweede Kamer is in 1912 voor minister Wentholt reden om af te treden.