Keffiyeh

De keffiyeh (Ar.:كوفية) of kufiya, kaffiya^[1], kufiyyah^[2] of shmagh (Ar.:شماغ) of ghutrah (Ar.:غُترَة) is een traditioneel hoofddeksel dat voornamelijk door mannen in Arabische landen en landen met een droog klimaat gedragen wordt om hen te beschermen tegen kou,^[3] zon, stof en zand. Al eeuwenlang gebruiken de bedoeïenen de keffiyeh in verschillende variaties om hun rijkdom te tonen.^[4]

Man met keffiyeh, vrouw met hoofddoek

Omaanse keffiyeh, kleurencombinatie en dracht alleen gedragen door de Koninklijke Familie

Van origine is de keffiyeh gemaakt van katoen of wol of een mix daarvan met daarop zwarte of rode spinnenwebachtige figuren geborduurd. Als hij op het hoofd gedragen wordt, wordt hij soms met een band samengehouden, de zogenoemde agaal.^[4] Deze agaal diende in vroeger tijden om dromedarissen mee te drijven en is meestal zwart van kleur. De agaal wordt doorgaans alleen door Arabieren gedragen.

De verschillende kleuren kunnen vaak geassocieerd worden met een bepaalde streek. Zo wordt de zwart-witte combinatie in de Levant gedragen, de rood-witte met name in Jordanië, de blauw-witte in de Verenigde Arabische Emiraten en een veelkleurige wordt in verband gebracht met Oman. In verschillende Golfstaten bestaat een voorkeur om een witte keffiyeh zonder borduursels te dragen.^[4] In de westerse wereld zijn onder invloed van de groeiende populariteit van de keffiyeh verschillende bizarre printen en bonte kleuren ontstaan.^[4]

In West-Europa heeft de sjaal diverse betekenissen. Naast teken van steun voor de Palestijnen, droegen tot de millenniumwisseling vooral alternatieve jeugdculturen het als een accessoire, omdat ze het mooi of warm vonden; vanaf 2001 is er een kruisbestuiving tussen de Arabische en populaire cultuur, waardoor in 2007 en 2008 ook modebewuste beroemdheden deze gingen dragen.^[3]