Keizerskroon (heraldiek)

De keizerskroon is een van de minst voorkomende kronen in de Nederlandse heraldiek. De steden die een dergelijke kroon op hun wapen voeren hebben hier in der tijd expliciet toestemming voor gekregen van de betreffende keizer. Meestal werd de kroon als blijk van dank of respect aan de betreffende stad verleend. Over het algemeen betreft het de Rudolfinische keizerskroon van keizer Rudolf II.

Een voorbeeld van een keizerskroon zoals gebruikt kan worden in een wapen

De Nederlandse koningskroon

In Nederland bestaat de keizerskroon doorgaans uit drie beugels en is eveneens gevoerd tussen de beugels. De keizerskroon onderscheidt zich van de koningskroon door de voering tussen de beugels. De koningskroon heeft vijf beugels bezet met rijen parels. De beide kronen zijn wel getopt met een wereldbol waarop een breedarmig kruis. Volgens Steenkamp is een keizerskroon gevoerd van purper,^[1] echter alle Nederlandse kronen zijn gevoerd van keel, of van azuur. Een gemeente voert de keizerskroon officieel in blauw: Medemblik, een aantal waterschappen voeren eveneens blauwe kronen.

Kronen

Andere keizerskronen

Verschillende landen hebben verschillende keizerlijke kronen op de wapens gevoerd, hieronder een aantal voorbeelden:

• 
  Duitsland
• 
  Ethiopië
• 
  Franse Keizerrijk
• 
  Heilige Roomse Rijk
• 
  Oostenrijk-Hongarije
• 
  Keizerrijk Rusland
• 
  Spanje

Rangkronen in Nederland

Nederland heeft verschillende rangkronen, de keizerskroon is de hoogste in rang, de laagste is die van ridder.

• 
  Keizer
• 
  Koning
• 
  Prins
• 
  Hertog
• 
  Markies
• 
  Graaf
• 
  Burggraaf
• 
  Baron
• 
  Ridder

Wapens

Buiten Nederland

• 
  Het wapen van het Keizerrijk Brazilië
• 
  Het wapen van Haile Selassie
• 
  Eerste Franse Keizerrijk
• 
  Het wapen van het Eerste Mexicaanse Keizerrijk
• 
  Het wapen van het Tweede Mexicaanse Keizerrijk
• 
  Het wapen van Oostenrijk-Hongarije
• 
  Het wapen van Spanje
• 
  Het wapen van het Keizerrijk Rusland
• 
  Het oude wapen van Sint Truiden, door de Hoge Raad van Adel in 1819 toegekend

Nederland

De volgende water- dan wel hoogheemraadschappen voeren een keizerskroon:

• 
  Wapen van Hoogheemraadschap Amstel, Gooi en Vecht
• 
  Wapen van Hoogheemraadschap van Delfland
• 
  Wapen van Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier
• 
  Wapen van Hoogheemraadschap van Rijnland
• 
  Wapen van Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard

De volgende voormalige water- en hoogheemraadschappen voerden een keizerskroon:

• 
  Het wapen van Kollegie van den Hoogen Dijkstoel des Rijks van Nijmegen
• 
  Het wapen van het Hoogheemraadschap van Uitwaterende Sluizen in Hollands Noorderkwartier
• 
  Het wapen van het Hoogheemraadschap van de Uitwaterende Sluizen in Kennemerland en West-Friesland
• 
  Het wapen van Amstel en Vecht
• 
  Het wapen van Hoogheemraadschap Amstelland
• 
  Het wapen van Hoogheemraadschap van Schieland

Een aantal Nederlandse gemeenten voeren een keizerskroon als rangkroon. Lopik voerde reeds als heerlijkheid als wapen een keizerskroon. Sinds de stichting van het Koninkrijk der Nederlanden heeft de gemeente dit wapen overgenomen. De kroon is afkomstig van het Sint Mariekapittel uit Utrecht. Dat kapittel is volgens de overlevering gesticht door Keizer Hendrik IV. De heerlijkheid Lopik was eigendom van het kapittel. De volgende gemeenten voeren een keizerskroon als rangkroon of op het wapen:

• 
  Wapen van Amsterdam^[2]
• 
  Wapen van Bolsward
• 
  Wapen van Deventer
• 
  Wapen van Hulst
• 
  Wapen van Kampen
• 
  Wapen van Medemblik
• 
  Wapen van Middelburg
• 
  Wapen van Nijmegen
• 
  Wapen van Tiel
• 
  Wapen van Zwolle
• 
  Wapen van Lopik