Loading AI tools
Van Wikipedia, de vrije encyclopedie
De klederdracht van Volendam is de streekdracht die vanouds in Volendam gedragen wordt. Het meest opvallend is het witte kanten mutsje van de vrouwen, de hul, dat internationaal bekend is geworden via de reclamefiguur Frau Antje.
Deze typische klederdracht kwam in de jaren tachtig van de 20e eeuw vrijwel niet meer voor.[1] In de 21e eeuw zijn de kostuums vooral populair onder toeristen die een bezoek brengen aan Volendam.
Historische bronnen over de klederdracht in Volendam gaan terug tot de 18e eeuw.[2] In nog oudere beschrijvingen wordt er weinig over gerept, waarschijnlijk omdat de dracht in Volendam niet verschilde van die in andere plaatsen in Noord-Holland.
De bovenkleding van de mannen is voornamelijk zwart. De broeken hebben een model dat afstamt van de broeken van zeelieden uit de 17e eeuw. De broeken hebben een voorklep die vastgemaakt wordt met twee grote zilveren klepknopen, vaak met een afbeelding van een ruiter.[1] Achter in de band van de broek zit een groen koordje. De kleur daarvan komt terug in de muts die 's winters gedragen wordt.
Op het bovenlichaam dragen de mannen een wit hemd van linnen, dat aan de bovenkant een geborduurde boord heeft. Vanouds was het een volledig wit hemd, later resteerde slechts een befje met de geborduurde boord. Het borduurwerk is gemaakt met zwarte kruissteken. Het boordje heeft twee gouden knopen om het te sluitend. Over dat hemd of befje dragen mannen een rood/wit gestreepte baai, een mouwloos hesje met twee rijen knopen van been. Over de baai dragen de mannen een nauw zwart jasje, blempie of blempt genoemd, dat eerder blauw was. Deze dialectwoorden zijn een samentrekking van blauw en hempie.
In de winter wordt nog een dikke zwarte jas gedragen, die aan de hals is afgewerkt met een blauw fluwelen band, katje' genoemd. Bij de jas dragen de mannen een krawats, een zwarte sjaal. De voering van de jas is diepblauw.[2] 's Zomers zijn de mannen blootshoofds of dragen zij een platte zwarte pet. 's Winters dragen sommigen een muts met een rand van zwart bont, die het ruige muissie genoemd wordt. Deze muts wordt met drie groene lintjes dichtgestrikt. In de rouw zijn deze strikken zwart. De muts is vrijwel gelijk aan de karpoets van de Urker vissers.
Vanuit het eiland Marken wordt over de Volendammers gesproken over langbroeken.[1] De wijde zwarte broeken van de Volendammer mannen zijn dan ook lang, tot aan de voet, terwijl de mannen volgens de Marker klederdracht broeken tot bovenaan de kuit dragen.
De dracht wordt op zondag aangevuld met een zilveren knoop met ketting die op het blempie wordt gedragen, en met een zwart zijden das.[1] Op de andere schouder zit een loze eivormige knoop. De ketting en die knoop zijn een overblijfsel van de sluiting van de blempt, die verdwenen is. Oorspronkelijk was die zogenoemde blempiesknoop hol en kon die geopend worden, om er kruiden in te stoppen.
Als schoeisel draagt de man door de week klompen, op zondag lage pantoffelschoenen met een zilveren gesp.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.