Lijst van straten in Zeist

Dit is een lijst van straten in de gemeente Zeist en hun oorsprong/betekenis. De straten zijn geplaatst onder respectievelijk Austerlitz, Bosch en Duin, Den Dolder, Huis ter Heide en Zeist.

Austerlitz

• Amersfoortseweg - weg in de richting van Amersfoort. De huidige Amersfoortseweg werd aangelegd in 1652-1653 en heette toen Berchweg
• Austerlitzseweg - Genoemd naar het dorp waar deze uitkomt, Austerlitz
• Meester Ansinkweg - sociaal bewogen onderwijzer die in Austerlitz werkte (1880-1925). De straat kreeg in 2008 deze naam.^[1]
• Barendrechtweg - Maurits Barendrecht (1874-1954) was predikant van de hervormde gemeente te Austerlitz van 1899 tot 1939.
• Dirkje van Barneveldweg - Dirkje van Barneveld-Veenendaal (1882-1989) was zeventig jaar lang, van haar twintigste tot haar negentigste jaar, de baker in Austerlitz. Ruim 1000 Austerlitzsers hielp zij het levenslicht aanschouwen.
• De Beaufortweg - de familie De Beaufort liet de hervormde kerk en pastorie bouwen en was oprichter van een bewaar- en naaischool.
• Dorpsplein - deel van de Schoolweg rondom de dorpspomp. De naam werd in 1972 officieel.
• Gramserweg - Izaak Johannes Gramser (1816-1891), hoofd van de openbare lagere (eenmans) school te Austerlitz van 1844 tot 1881
• Pater de Leeuwweg - pater Willem Johannes de Leeuw (1898-1975) was tussen 1962 en 1974 de eerste rooms-katholieke pastor in Austerlitz.
• D.J. van Nieuwenhuizenweg - Dirk Jan van Nieuwenhuizen (1873-1941). Van 1913 tot 1939 lid van de gemeenteraad, van 1935 tot 1939 wethouder en na 1930 nog enige jaren lid van de Provinciale Staten van Utrecht. In 1905 initiatiefnemer tot de oprichting van het particuliere ziekenfonds 'Draagt elkanders lasten’. Initiatiefnemer tot oprichting van fanfarekorps 'Erica' en de 'Floraliavereniging'. Op het dorpsplein in Austerlitz staat een herinneringsbank van Van Nieuwenhuizen.
• Oude Postweg - onderdeel van de Oude Postweg van Arnhem naar Amsterdam.
• Parallelweg - loopt parallel aan de Oude Postweg
• Schoolweg - de openbare lagere school in Austerlitz werd op 1 augustus 1844 in gebruik genomen. In 1972 werd de school afgebroken.
• Schooldwarsweg - van de vroegere Vinkenbuurt (nu Gramserweg) langs de school, tot de Weideweg
• Johannes Stoopweg - Johannes Bernardus Stoop (1791-1865) was bankier, grootgrondbezitter en heide-ontginner. Stoop was stichter en bewoner van de buitenplaats Molenbosch en had een groot aandeel in de totstandkoming van de bossen rondom Austerlitz. In 1844 richtte hij in Austerlitz een school op.
• Traayweg - De Traayweg, ook Traay loopt van Driebergen tot aan de Woudenbergseweg nabij de piramide van Austerlitz. De naam komt waarschijnlijk van 'tra' of 'trade', met de middeleeuwse betekenis van: spoor, voetspoor; ook pad, weg en in het algemeen plaats waar men treedt of gaat, baan.
• Waterlooweg - Plaats in België, het toneel van de Slag bij Waterloo
• Weideweg - naar een weiland aan de weg die tot 1925 Linie heette
• Wellingtonweg - Arthur Wellesley, hertog van Wellington, bevelhebber Britse troepen ten tijde van de Slag bij Waterloo

Bosch en Duin

• Baarnseweg - richting Baarn
• Biltseweg - vanaf de splitsing Duinweg/Baarnseweg, naar de grens van de gemeente De Bilt. De naam werd vastgesteld op 17 november 1910.^[2]
• Breitnerlaan - impressionistisch schilder George Hendrik Breitner (1857-1923)
• Bremlaan - de in de jaren zeventig aangelegde wegen tussen de Tolhuislaan, de Paltzerweg en de Baarnseweg zijn genoemd naar de in dat gebied voorkomende heesters en struiken, zoals brem, gagel, kamperfoelie en vlier.(raadsbesluit 4 oktober 1971)
• Dennenweg - den
• Dolderseweg - richting Den Dolder
• Douglaslaan - Douglasspar, boomsoort
• Duinweg -
• Gagellaan - de in de jaren zeventig aangelegde wegen tussen de Tolhuislaan, de Paltzerweg en de Baarnseweg zijn genoemd naar de in dat gebied voorkomende heesters en struiken, zoals gagel, brem, kamperfoelie en vlier.(raadsbesluit 4 oktober 1971)
• Vincent van Goghlaan - Vincent van Gogh, schilder
• Hubertweg - François Antoine Hubert uit Austerlitz was garde-generaal in het arrondissement Amersfoort. Hij kocht in 1813 veel gronden aan en was eigenaar van buitenplaats Heidelanden.
• Jozef Israëlslaan - Jozef Israëls
• Kamperfoelielaan - de in de jaren zeventig aangelegde wegen tussen de Tolhuislaan, de Paltzerweg en de Baarnseweg zijn genoemd naar de in dat gebied voorkomende heesters en struiken, zoals kamperfoelie, gagel, brem en vlier.(raadsbesluit 4 oktober 1971)
• Larikslaan - lariks, naaldboom
• Mesdaglaan -
• Populierenlaan - Populier
• Reelaan -
• Sparrenlaan -
• Spoorlaan - Spoorlijn De Bilt - Zeist
• Taveernelaan - genoemd naar de taveerne die aan het begin van deze laan stond en die voorheen 'Bosch en Duin' heette. De uitspanning kreeg later de naam 'De Hoefslag'. (raadsbesluit 17 november 1910)
• Taxuslaan - taxus, plantensoort
• Tolhuislaan - Op de hoek Tolhuislaan/Taveernelaan stond een tol.
• Vlierlaan - de in de jaren zeventig aangelegde wegen tussen de Tolhuislaan, de Paltzerweg en de Baarnseweg zijn genoemd naar de in dat gebied voorkomende heesters en struiken, zoals brem, gagel, kamperfoelie en vlier.(raadsbesluit 4 oktober 1971) ^[3]
• Vossenlaan - naam werd vastgesteld op 17 november 1910, voorheen Princelaan genaamd.

Den Dolder

• Ab van Sprakelaarlaan - Aalbert Evert (Ab) van Sprakelaar (*1926) was maatschappelijk actief in Den Dolder. ^[4]
• Andreas Foxlaan - Andreas Fox (1842-1932), tolgaarder en overwegwachter in Den Dolder.
• Baarnseweg - van halte Bosch en Duin in noordelijke richting en daarna ombuigende naar de Dolderseweg in de richting van Baarn
• Dagpauwoog - dagpauwoog
• Dassenlaan - de zijstraten van de Paduaweg en Paltzerweg zijn in 1959 genoemd naar op bosgrond levende dieren: de das, de eekhoorn, de hermelijn en de marter.
• Deltapad - van de Dolderseweg naar de voetgangers/fietsbrug over de Nieuwe Dolderseweg en het Deltahuis van de Willem Arntsz Hoeve.
• Dokter J.C.Boswijklaan - Jan Cornelis Boswijk (1894-1947), van 1927-1947 afdelingsgeneesheer aan de 'Willem Arntszhoeve' in Den Dolder.
• Dolderseweg - van Amersfoortseweg tot de Soestdijkerweg
• Dr. Engelhardlaan - Dr. Christiaan Frederik Engelhard, van 1926 -1952 geneesheer-directeur van de 'Willem Arntszhoeve' te Den Dolder.
• Elandlaan, ontsluit nieuw industrieterrein "De Eland" vanaf de Hertenlaan-zuid.
• Dr. Ramaerlaan - dr. Johannes Nicolaas Ramaer (1817 - 1887), geneesheer aan het krankzinnigengesticht te Zutphen en daarna in Delft. In 1884 werd hij benoemd tot eerste inspecteur van het staatstoezicht op krankzinnigen en krankzinnigengestichten. Naar hem werd genoemd de 'Ramaerkliniek' voor geesteszieken van de Stichting Rozenburg in Loosduinen.
• Dr. Stärckelaan - dr. August Stärcke (1870 - 1954), afdelingsgeneesheer van de 'Willem Arntszhoeve' van 1 november 1909 tot 1 november 1940.
• Dr. Van der Hoevenlaan - Henri van der Hoeven (1879-1955). Van 1918-1947 was hij geneesheer der Willem Arntsz-stichting te Utrecht. De eerste kliniek in Nederland voor de behandeling van geestelijk gestoorde delinquenten werd naar hem de Van der Hoevenkliniek genoemd.
• Eekhoornlaan - de zijstraten van de Paduaweg en Paltzerweg zijn in 1959 genoemd naar op bosgrond levende dieren: de eekhoorn, de das, de hermelijn en de marter.
• Fornheselaan - het woud tussen de Amersfoortseweg en Den Dolder werd al in 777 met de naam Fornhese aangeduid.
• Hermelijnlaan - de zijstraten van de Paduaweg en Paltzerweg zijn in 1959 genoemd naar op bosgrond levende dieren: de hermelijn, de eekhoorn, de das en de marter.
• Hertenlaan - bosdier hert. Naamgeving in 1929.
• Hertenlaan West - bosdier hert
• Hezer Enghweg - tussen de Paduaweg en de Paltzerweg. Het stuk grond benoorden station Den Dolder, langs de spoorlijn Utrecht-Amersfoort, droeg de naam Hezer Engh. Aan de Dolderseweg staat een villa met de naam 'De Engh'. De naam Hezer duidt op eikenhakhout, terwijl eng(h) bouwlanden of es betekent.
• Hindelaan - zijweg van de Hertenlaan
• Johannes van Duurenlaan - Johannes van Duuren (1804-1873) werkte als 'opzichter in het Cellenbroederenhuis' in Nijmegen. Samen met zijn vrouw, Maria van Vulpen was hij voorloper bij de vernieuwing van de verpleging van geesteszieken. Hun namen staan vermeld in het gedenkteken dat werd opgericht in 1949 bij het 100-jarig bestaan van het provinciaal ziekenhuis bij Santpoort.
• Johannes Wierlaan - Johannes Wier (1515 - 1588). Stadsgeneesheer in Arnhem en lijfarts van Hertog Willem V van Kleef. Vurig bestrijder van heksenprocessen.
• Maria van Vulpenlaan - Maria van Vulpen, vrouw van Johannes van Duuren. Zie Johannes van Duurenlaan.
• Marterlaan - de zijstraten van de Paduaweg en Paltzerweg zijn in 1959 genoemd naar op bosgrond levende dieren: de marter, de eekhoorn, de das en de hermelijn.
• Nieuwe Dolderseweg - De weg werd in 1967 aangelegd en gaat met een tunnel onder de spoorlijn Utrecht-Amersfoort door. Ten behoeve van de 'Willem Arntszhoeve' en het landgoed 'De Engh' zijn over de weg bruggen gebouwd.
• Paduahof - in 1990 aangelegd hofje aan de Paduaweg
• Paduaweg - genoemd naar de Rooms Katholieke reclasseringsinrichting 'Padua'. Genoemd naar de heilige Antonius van Padua (patroon van verloren zaken), levende in de 12e en 13e eeuw.
• Paltzerweg - naar Landgoed De Paltz onder Soest
• Pleineslaan - Christoph Pleines, geboren 27 mei 1857. Liet bij zijn zeepfabriek 'De Duif' een woonhuis, een boerderij (de latere boerderij 'Nieuw-Transvaal'), zes dubbele arbeiderswoningen een kerkzaal en een school bouwen bij buurtschap Den Dolder. De heer Pleines was van 1911 - 1918 lid van de gemeenteraad.
• Schaapskooi, zijweg van de Hindelaan (voorheen een verlengd deel van de Hindelaan. Pas na het doortrekken van Hindelaan tot het industrieterrein Fornheselaan) Zie ook de Overlegpagina.
• Schroeder van de Kolklaan - dr. Jacobus Ludovicus Conradus Schroeder van der Kolk (1797 - 1862). Hoogleraar geneeskunde en regent van de Willem Arntzhoeve.
• Soestdijkerweg - van Den Dolder in de richting van Soestdijk
• Tolhuislaan - in Bosch en Duin, aangelegd in 1924. Er stond een tolhuis op de hoek Tolhuislaan / Taveernelaan geplaatste tol met daarnaast een draaihekje voor het doorlaten van voetgangers.
• Vijverhof - in Den Dolder op het terrein van de Willem Arntszhoeve in Den Dolder en van de Stichting Abrona (Sterrenberg) te Huis ter Heide namen gegeven.
• Vliegdennen - complex woningen op de hoek van de Dolderseweg en de Fornheselaan naar de aldaar veel voorkomende dennen.
• Wilhelmina van Essenlaan - Wilhelmina Aleijda Catharina van Essen (1898 - 1953) was afdelingsgeneeskundige aan de Willem Arntszstichting. Ze kreeg in 1943 een maand gevangenisstraf toen ze, met anderen, weigerde om gegevens aan de Duitsers te verstrekken over Joodse patiënten.
• Willem Arntszlaan - Willem Arntsz
• Willem Coxlaan - Dr. Willem Hendrik Cox (1861 - 1933), geneesheer-directeur (1902 - 1926) van de Willem Arntsz Hoeve

Huis ter Heide

• Amersfoortseweg - weg in de richting van Amersfoort.
• Beukbergenhof, Beukbergenlaan en Beukbergenplein -
• Kardinaal Alfrinkhof -
• Dierenriem -
• Ericaweg -
• Evenaar -
• Van der Helstlaan -
• Hobbemalaan - Meindert Hobbema, schilder
• Jupiterhof -
• Keerkring -
• Kometenlaan - komeet
• Korte Bergweg -
• Marshof -
• Melkweg -
• Frans van Mierislaan - Frans van Mieris (de Oude) (1635 - 1681) was een Nederlands schilder.^[5]
• Neptunushof -
• Novalaan -
• Orionplein -
• Van Ostadelaan -
• Park Rodichem -
• Planetenlaan -
• Albert Plesmanring -
• Plutohof -
• Potterlaan - Paulus Potter
• Prins Alexanderweg - naar prins Willem Alexander Karel Hendrik Frederik der Nederlanden (1851 – 1884)
• Rembrandtlaan -
• Rijsenburg -
• Rustenburg -
• Ruysdaellaan -
• Saturnushof -
• Jan Steenlaan - Jan Steen
• Sterrenberglaan -
• Trompenburg -
• Universumlaan -
• Uranushof -
• Willem Versteeghstraat - William Carel Johan Versteegh (1886–1975) was instructeur op vliegbasis Soesterberg
• Vredenburg - buitenplaats Vredenburg
• Van Weerden Poelmanlaan -
• Weerdenburg - Kasteel Weerdenburg in Woudenberg
• Wickenburg - buitenplaats Wickenburgh in 't Goy bij Werkhoven
• Wittenburg - naar Kasteel De Wittenburg in Wassenaar
• Zandbergenlaan - landgoed Zandbergen
• Zonnelaan -
• Zuilenburg - landgoed Zuilenburg in Maarssen