Nollaig na mBan

Nollaig na mBan (Vrouwenkerstmis of Klein Kerstmis) is een Ierse traditie waarbij vrouwen een dag vrij krijgen na alle inspanningen voor Kerstmis.^[1] Het is grotendeels een plattelandstraditie met sterke banden met de Ierse taal.^[2]

Traditioneel wordt het gevierd op Driekoningen, de laatste dag van de 12 dagen van Kerstmis / de laatste dag van de kerkelijke Kerstperiode.^[3] De Kerstperiode was een periode van hard werken voor vrouwen, die alle voorbereiding voor Kerstmis deden. En dit naast het gebruikelijke werk op de boerderij.^[2] Het is gebruikelijk dat vrouwen sociale visites maken bij vrienden voor thee en de restanten van de Kerstcake.^[1] Volgens de Ierse auteur en actrice Sheila Flitton konden vrouwen op Nollaig na mBan ook de pub bezoeken zonder de sociale taboes die daar vroeger op hingen.^[3] Nu meer mannen betrokken zijn bij het huishouden is de viering meer verschoven naar vriendschap en zusterschap dan van een onderbreking van het huishoudelijk werk.^[2]