Samuel Beckett

Samuel Barclay Beckett (Foxrock, Dublin, 13 april 1906 – Parijs, 22 december 1989) was een Ierse (toneel)schrijver en dichter. Hij werd vooral bekend door absurdistische toneelstukken als Waiting for Godot en Endgame en door zijn minimalistische schrijfstijl. Beckett wordt tot de belangrijkste auteurs van het modernisme gerekend. In 1969 mocht hij de Nobelprijs voor Literatuur in ontvangst nemen.

Samuel Beckett
Samuel Beckett.
Algemene informatie
Geboren	13 april 1906
Geboorteplaats	Foxrock, Dublin
Overleden	22 december 1989
Overlijdensplaats	Parijs
Geboorteland	Ierland
Nationaliteit(en)	Iers
Nobelprijs voor Literatuur
Jaar	1969
Reden	"Voor zijn schrijven, dat - in nieuwe vormen voor roman en theater - in de armoede van de moderne mens zijn ware hoogte bereikt."
Dbnl-profiel
(en) IMDb-profiel
Portaal    Literatuur

Biografie

Jeugd en opleiding

Beckett werd geboren op Goede Vrijdag, 13 april 1906. Over deze datum bestond een tijd lang verwarring doordat Beckett volgens zijn geboortebewijs niet op 13 april, maar op 13 mei werd geboren.^[1] Deirdre Bair suggereert in haar Samuel Beckett: A Biography zelfs dat Beckett bewust over zijn geboortedatum zou liegen.^[2] Deze datum dook ook op in andere biografieën, zoals in Samuel Beckett: The Last Modernist van Anthony Cronin.^[3] Een geboortebericht in een krant van 14 april 1906 bewijst echter het tegendeel. De vertraagde geboorteregistratie kan verklaard worden uit het feit dat het in Ierland indertijd een gewoon gebruik was om de geboorte pas na enkele weken te melden.^[2]

Beckett studeerde van 1923 tot 1927 Frans, Italiaans en Engels aan het Trinity College in Dublin, waar hij ook cricket speelde. Vlak daarna werd hij aangenomen als leraar Engels in Parijs. Daar ontmoette hij James Joyce, die een enorme invloed op hem had en voor wie hij een tijdlang als assistent zou werken.

Carrière als schrijver

In 1929 bracht hij zijn eerste werk uit, een kritisch essay dat Joyce' werk verdedigde. Zijn eerste korte verhaal Assumption werd hetzelfde jaar uitgebracht. In 1930 won hij een kleine literatuurprijs met zijn gedicht Whoroscope dat voornamelijk over René Descartes gaat, een andere grote invloed op zijn schrijven.

In 1930 ging hij terug naar Ierland en werkte aan het Trinity College, maar vertrok weer na twee jaar. Hij reisde door Europa en vestigde zich uiteindelijk permanent in Frankrijk. Hij publiceerde daar een kritische studie van het werk van Marcel Proust. Ook deed hij een poging een boek te schrijven in de stijl van James Joyce, maar dit werd later uitgebracht als een serie korte verhalen getiteld More Pricks than Kicks. Er wordt wel gezegd dat elk van deze verhalen een milde parodie is op de verhalen in Dubliners van Joyce. Hierna bracht hij de roman Murphy uit. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was Beckett actief bij het Frans verzet. Voor zijn verzetswerk kreeg hij nadien twee medailles. Tijdens de oorlog werkte hij aan zijn roman Watt, die in 1953 verscheen.

Becketts bekendste romans zijn waarschijnlijk de drie die samen bekendstaan als de “trilogy": Molloy (1951), Malone Dies (1951 in het Frans, in 1958 vertaald in het Engels) en The Unnamable (1953, vertaald in 1960). De laatste opent als volgt, hetgeen typisch genoemd mag worden voor Becketts stijl:

"Where now? Who now? When now? Unquestioning. I, say I. Unbelieving. Questions, hypotheses, call them that. Keep going, going on, call that going, call that on."

Beckett is het meest beroemd geworden door het toneelstuk Waiting for Godot (oorspronkelijk uitgebracht in 1952 in het Frans: En attendant Godot). Het stuk kreeg in eerste instantie slechte kritieken omdat het "saai" zou zijn, maar kreeg mettertijd een sterkere waardering en staat tegenwoordig bekend als een klassieker.^[4][5] Hetzelfde geldt voor het stuk Endgame.

Beckett overleed op 22 december 1989 op 83-jarige leeftijd. Hij leed aan emfyseem en de ziekte van Parkinson. Hij ligt begraven op het Cimetière du Montparnasse in Parijs.

Invloed en erkenning

Omdat zijn stukken na 1947 vrijwel allemaal in het Frans geschreven zijn, wordt Beckett samen met Ionesco gezien als de beste Franse toneelschrijver van de twintigste eeuw. Hij vertaalde zijn stukken zelf naar het Engels. In 1969 kreeg hij de Nobelprijs voor Literatuur.

Beckett geldt als een van de belangrijkste modernistische auteurs. De theaterstukken die hij schreef zijn stilistisch kaal en minimalistisch en vaak absurdistisch van aard. Ze weerspiegelen een diep pessimisme over de menselijke natuur en de lotsbestemming van de mens. Na zijn laatste roman, How it is (1961), werden zijn thema's ook steeds cryptischer. Het adjectief Beckettiaans (Engels: Beckettian) is van zijn naam afgeleid en duidt op werken met een pessimistische thematiek en een minimalistische schrijfstijl.^[6]