Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen

Het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV) is een Nederlandse overheidsinstelling die verantwoordelijk is voor het uitvoeren van verschillende werknemersverzekeringen, zoals de WW, WAO, WIA, de Ziektewet en verder de Wajong, de Toeslagenwet en de WAZ. Het is verder houder van de polisadministratie, een van de basisregistraties van de Nederlandse overheid.

Regiokantoor UWV in Amsterdam

Het UWV beoordeelt dat een werknemer of verzekerde recht heeft op een uitkering volgens de genoemde regelingen en wetten en bepaalt de hoogte en de duur van deze uitkering. Het UWV is daarbij verantwoordelijk voor gegevensbeheer en voor het verstrekken van de uitkeringen. Het voert enkele regelingen uit de Wet arbeid en zorg uit, zoals de zwangerschaps- en bevallingsverlofuitkering en biedt mogelijkheden voor re-integratie van werklozen. Het UWV is verantwoordelijk voor de re-integratie van arbeidsongeschikten die geen werkgever meer hebben en schakelt daartoe private re-integratiebedrijven in.

Er is het UWV WERKbedrijf dat de taken van het Centrum voor Werk en Inkomen CWI heeft overgenomen.

Geschiedenis

Het UWV kwam op 1 januari 2002 tot stand door de samenvoeging van de vroegere uitvoeringsinstanties Cadans, het Gemeenschappelijk Administratiekantoor GAK, Gemeenschappelijk Uitvoeringsorgaan GUO, Uitvoeringsorganisatie Sociale Zekerheid Overheidspersoneel USZO en Sociaal Fonds Bouwnijverheid SFB. Cadans was een samenvoeging van de bedrijfsvereniging voor de gezondheidszorg, afgekort BVG, en de bedrijfsvereniging detailhandel en ambachten oftewel DETAM. Het Landelijk instituut sociale verzekeringen Lisv is per 1 januari 2002 ook in het UWV opgegaan.

Het UWV inde tot en met 2005 ook premies, maar vanaf 1 januari 2006 worden alle premies voor de sociale verzekeringswetten door de Belastingdienst geïnd.

Op basis van een wijziging van de Wet structuur uitvoeringsorganisatie werk en inkomen SUWI per 1 januari 2009 is het Centrum voor Werk en Inkomen, dat waren de voormalige arbeidsbureaus, in UWV WERKbedrijf opgegaan. Het UWV vervult dus ook de taken van het voormalige CWI zoals de inschrijving als werkzoekende, dit is inclusief taken met betrekking tot de zogenoemde 'nuggers'. Dat zijn niet-uitkeringsgerechtigden, mensen die willen werken maar geen uitkering ontvangen.

Er waren voor de fusie verschillende losse uitvoeringsinstanties van de bedrijfsverenigingen en de arbeidsbureaus en andere organisaties. Deze zijn later allemaal in het huidige UWV opgegaan. Door de fusies, reorganisaties, automatisering en bezuinigingen is het aantal werknemers in vijfentwintig jaar na de fusie afgenomen.^[1] Het aantal personen in de Ziektewet is in die tijd wel ingekrompen omdat deze voor het grootste deel is afgeschaft en alleen nog toegankelijk was voor mensen zonder vast dienstverband.

Organisatie

Het UWV is een zelfstandig bestuursorgaan dat valt onder de verantwoordelijkheid van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid SZW. De medewerkers van het UWV vallen onder het private arbeidsrecht. Zij hebben een arbeidsovereenkomst maar krijgen vanaf 2020 de 'status' van ambtenaar. Zij hebben een eigen CAO.^[2]

Het UWV heeft de belangrijkste activiteiten bij een aantal verschillende divisies ondergebracht, namelijk Werkbedrijf, Uitkeren, Sociaal Medische Zaken, Gegevensdiensten en de divisie Klant en Service. De landelijke bedrijfsonderdelen Bezwaar en Beroep en Handhaving ondersteunen daarbij. Daarnaast bestaat het UWV uit zeven stafdirecties: Accountantsdienst, Bestuurszaken, Concern ICT, Facilitair Bedrijf, Financieel Economische Zaken, Human Resources Management en Strategie, Beleid en Kenniscentrum.^[3]

Het landelijk netwerk bestaat uit 30 regionale vestigingen. Daarnaast zijn er 27 kantoren voor andere zaken. Het hoofdkantoor is gevestigd in Amsterdam. In een aantal plaatsen wordt samengewerkt met gemeentes in zogenaamde Werkpleinen.

Het Bureau Keteninformatisering Werk & Inkomen (BKWI) is een zelfstandig organisatieonderdeel binnen UWV. Het valt rechtstreeks onder de UWV-directie en werkt in opdracht van het ministerie van SZW. Het vormt de schakel tussen ketenpartners op het gebied van werk en inkomen, zoals UWV, de gemeenten en de SVB. Het BKWI adviseert en beheert met name ketenproducten zoals SUWInet. Het heeft een eigen kantoor in Utrecht.

Er werkten in 2023 voor het UWV in het totaal ongeveer 24 000 mensen, waarvan 19 000 intern.^[4]