Vanbutselesmolen

De Vanbutselesmolen is een windmolen gelegen in de Belgische gemeente Wevelgem.

Vanbutselesmolen
Vanbutselesmolen (2025)
Basisgegevens
Plaats	Wevelgem
Bouwjaar	1848
Type	Stenen stellingmolen
Kenmerken	ronde stenen molen
Vlucht	23,10 m.
Functie	Korenmolen
Bestemming	Het malen van graan, thans op vrijwillige basis
Restauraties	1979–1980 1995–1997 2010 2016–2017
Huidig gebruik	korenmolen
Monumentstatus	beschermd erfgoed
Monumentnummer	71294
Externe link(s)
Belgische Molendatabase
Portaal    Molens

Kruidentuin

De molen in april 2020

Geschiedenis

De Vanbutselesmolen kreeg zijn naam van Richard Vanbutsele. In 1848 liet hij een oude houten molen vervangen door een bakstenen stellingmolen. Het project duurde uiteindelijk drie jaar, waarbij zoveel mogelijk van het hout van de oude molen behouden werd. De oude molen was een oliemolen die opgebouwd werd uit materialen van andere gesloopte windmolens.

De nieuwe, witte stenen stellingmolen kon zowel olie slaan als graan malen. Ze was uitgerust met een koppel platstenen, twee vuisters en een voor- en naslagwerk. Op de steenzolder zijn twee koppels maalstenen geïnstalleerd. Eén daarvan heeft een diameter van 210 centimeter en is daarmee de grootste van België. De molen beschikt over een verdraaibaar bovenstuk, dat naar de wind gedraaid kan worden. In 1944 werd de molen beschermd als monument.^[1]

Tot 1947 bleef de molen in bedrijf onder de familie Vanbutsele, waarna hij in verval raakte. Op 27 augustus 1975 kocht de gemeente Wevelgem de molen van Agnes Vanbutsele. Tussen 1979 en 1980 werd de molen gerestaureerd door NV Cottenier uit Aalbeke, waarna hij opnieuw in gebruik genomen kon worden, inclusief een goed functionerend kruiwerk. In 1989 werd de molen stilgelegd wegens een defect aan de zetelkapconstructie.

Van 1995 tot 1997 onderging de molen een volledige restauratie; de kapzetel werd vernieuwd en de oude kapzetel verhuisde naar het molenmuseum in Wachtebeke. In 2010 werden onderhoudswerken uitgevoerd, waaronder de vervanging van de penbalk, die in dermate slechte staat verkeerde dat de molen niet meer kon draaien. In het najaar van 2016 werd de molenromp opnieuw in de steigers gezet voor onderhoud en herstel van het metselwerk en de afwerkingslagen. Ondanks deze inspanningen vertoonde de molenromp opnieuw groene aanslag.

In maart 2025 werden de rotte schaliën van de kap verwijderd in afwachting van een totale restauratie. De kap werd tijdelijk afgedicht met EPDM-folie ter bescherming tegen regen en wind. Rond de molen legde de gemeente een ecologische siertuin aan. Naast de Vanbutselesmolen zijn op het grondgebied van Wevelgem nog twee andere molens bewaard gebleven: de romp van molen Denys en De Grote Macht in deelgemeente Moorsele.