Adhan

Adhān (arabisk أَذَان‎, [ʔæˈðæːn]), også uttalt azan og ezan, er bønekallet i islam. Det blir resitert av ein muezzin til dei fem føreskrivne tidebønene kvar dag. I nyare tid kan ein også bruka tekniske hjelpemiddel til adhan.

Adhan frå Fittja moské i Sverige, resitert av imamen Ergin Öcgem.

To muezzinar kallar til bøn. Teikning frå 1878 av Wilhelm Gentz.

Høgtalar fest på ein minaret i Malaysia.

Ordsoge

Rota til ordet er ʼḏn أَذَن, som betyr 'tillate'. Ei anna avleiing av dette ordet er udun, som betyr 'øyre'.

Framføring

Adhan blir resitert eller sunge av ein muezzin frå ein moské, tradisjonelt frå ein høg minaret. Under framføringa pleier muslimar repetera orda stille, bortsett frå når muezzinen ber dei skunda seg til bøn og velgjere (ḥayya ʿala ṣ-ṣalāh og ḥayya ʿala l-falāḥ). Då er det stille svaret lā hawla wa lā quwata illā billāh ('der er ingen makt eller styrke utanom frå Gud').

Tekst

Teksten til adhan varierer noko mellom ulike tradisjonar.

Sunni:^[1][2][3][4]

Resitasjon	Arabisk	Transliterasjon	Omsetjing[5]
2x	الله أكبر,الله أكبر	Allāhu akbar, Allāhu akbar	Gud er størst, Gud er størst
2x	أشهد أن لا اله إلا الله	Ash-hadu an-lā ilāha illā allāh	Eg vitnar om at der er ingen gud utanom Gud
2x	أشهد أن محمدا رسول الله	Ash-hadu anna Muḥammadan-Rasulullāh	Eg vitnar om at Muhammed er sendemannen til Gud
2x	حي على الصلاة	Ḥayya ʿala ṣ-ṣalāt	Skunda deg til bøn
2x	حي على الفلاح	Ḥayya ʿala 'l-falāḥ	Skunda deg til velgjere
2x	الله أكبر	Allāhu akbar	Gud er størst
1x	لا إله إلا الله	Lā ilāha illā-Allāh	Der er ingen gud utanom Gud. 3

Linja «bøn er betre enn søvn» blir brukt ved morgonbøna.

Sjia^{[1][2][3][4][6]}

Resitasjon	Arabisk	Transliterasjon	Omsetjing[7]
4x	الله اكبر	Allāhu akbar	Gud er størst
2x	اشهد ان لا اله الا الله	Ash-hadu an-lā ilāha illā llāh	Eg vitnar om at der er ingen gud utanom Gud
2x	اشهد ان محمدا رسول الله	Ash-hadu anna Muḥammadan-Rasulullāh	Eg vitnar om at Muhammed er sendemannen til Gud
2x1	اشهد ان عليا ولي الله	Ash-hadu anna Alīyan walī-ullāh	Eg vitnar om at Ali er vernaren til Gud.
2x	حي على الصلاة	Ḥayya ʿala ṣ-ṣalāh	Skund deg til bøn
2x	حي على الفلاح	Ḥayya ʿalal-falāḥ	Skund deg til velgjere
2x	حي على خير العمل	Ḥayya ʿala khayr al ʿamal	Tida for den beste av gjerningar er komen!
2x	الله اكبر	Allāhu akbar	Gud er størst
2x	لا اله الا الله	Lā ilāha illā llāh	Der er ingen gud utanom Gud.

Moderne hjelpemiddel

I moderne tid kan muezzinen bruka mikrofon og høgtalarar som ofte er festa høgt i minareten. Bøneropet kan også kringkastast.^[8]

Muslimar kan også bruka klokker og appar som er innstilt til dei fem bønetidene der dei er. Tidene blir gjerne rekna ut automatisk om ein stiller inn dato, by og klokkeslett.

Bakgrunnsstoff