Batikk

Batikk er ei gruppe teknikkar for tøyfarging der ein brettar, vrir, knøvler eller på andre måtar formar eit tekstil eller plagg med tråd eller strikk, for så å farga det. Ved å gjera dette gjer ein at delar av tekstilet blir farga og andre delar blir verande ufarga.^[1] Teknikken stammar frå den japanske teknikken kanoko shibori.^[2]

Batikk frå Banyuwangi på Java med Gajah Oling-motiv.

Døme på ei batikkfarga t-skjorte.

I knytebatikk snurrar ein stram tråd rundt delar av tøystykket. Den stramme tråden hindrar at fargen når delar av tøyet.

Med voksbatikk legg ein (bi)voks på dei delane av tøystykket som ikkje skal fargast. Ved å veksla mellom å legga på voks og ha tøyet i fargebad kan ein få fram fleirfarga mønster. Voksen blir fjerna når farginga er ferdig.

Den engelske termen for det ein på norsk gjerne kallar batikk er tie-dye, altså knytebatikk. Dette er eit omgrep som blei funne opp på 1960-talet i USA, medan batikk i seg sjølv eigentleg er ei javanesisk nemning for voksbatikk.^[3]

Batikkteknikk fekk gjennombrotet sitt i vestleg mote med den psykedeliske batikkbruken, gjort kjend av artistar som Janis Joplin og John Sebastian.^[4]

Galleri

• 
  Tillaging av batikk
• 
  Tillaging av batikk
• 
  Tillaging av batikk
• 
  Sarong i batikk frå ca. 1880
• 
  Javanesisk batikkstykke frå 1800-talet
• 
  Kentestoff i batikk på ein marknad i Kumasi i Ghana