Bergen domkyrkje

Bergen domkyrkje er ei langkyrkje frå rundt 1150 i Bergen i Vestland. Kyrkja er bygd i stein og har sideskip og skrudhus. Ho har vore domkyrkje sidan 1537.

Bergen domkyrkje
domkyrkje
Land	Noreg
Fylke	Vestland
Kommune	Bergen
Kyrkjesamfunn	Den norske kyrkja
Bispedøme	Bjørgvin
Prosti	Bergen
Arkitekt	Christie & Blix (1880)
Teknikk	Mur
Material	Stein
Innvigd	1150
•  Vigd til	St. Olav
•  Endringar	Restaurert i 1880
Tårn	Ved inngangen
Skip	Bevart hovudskip, nytt sideskip 1880
Kyrkjegard	Bevart kyrkjegard
Altar	Kleberstein
Sitjeplassar	615
Diverse	Glasmåleri
Bergen domkyrkje 60.39388889°N 5.33055556°E / 60.39388889; 5.33055556
Wikimedia Commons: Bergen domkirke

Kyrkja har 615 plassar. Ho er 60,5 m lang og 20,5 m brei. Tårnet er 13 meter breitt medan koret er 13,5 meter breitt.

Interiør i domkyrkja.

Historie

Sideskipet.

Domkyrkja er bygd på restane av to tidlegare kyrkjer. Den eldste delen, som ein finn i murpartiet under vindauga i nordveggen, er bygd rundt 1150. Denne soknekyrkja, vigd til Olav den heilage, er omtalt i Soga om Kong Sverre.^[1]

Under regjeringstida til Håkon Håkonsson blei det bygd eit fransiskanarkloster litt sør for kyrkja, som blei ein del av dette. Kyrkja brann i 1248 og 1270. Ho kunne brukast på nytt i 1301 etter at Magnus Lagabøte hadde gjeve støtte til gjenreisinga av bygget. Magnus Lagabøte blei også gravlagd i kyrkja.

Kyrkja brann nok ein gong i 1463/64 og låg i ruinar då ho blei domkyrkje i 1537. Kristkyrkja på Holmen i Bergen, som blei riven i 1531, hadde tidlegare vore domkyrkje. Biskop Gjeble Pederson sørgde for å få gjenreist tårnet og reparert skader på bygningen før han døydde i 1557. Dette tårnet var over midtskipet og blei erstatta av tårn i vestenden på 1640-talet, då kyrkja fekk si noverande form. Etter bybrannen i 1702 blei det og utført større restaureringsarbeid, og kyrkja blei ikkje teken i bruk igjen før 1743.

I 1880-83 utførte arkitektane Christie og Blix ei ny større ombygging. Sideskipet blei rive og bygd opp på nytt, med fire gotiske søyler. Ein ønska å gje kyrkja tilbake mellomalderstilen, og fjerna derfor rokokkointeriøret. Domkyrkja fekk også eit nytt alter i kleberstein.

Kanonkula i veggen.

Kyrkja har og eit minne frå Slaget på Bergens våg mellom engelske og hollandske skip i 1665, i form av ei kanonkule som sit fast i veggen.