Dei egeiske øyane

Dei egeiske øyane (gresk Νησιά Αιγαίου, Nisiá Aigaíou; tyrkisk Ege Adaları) er ei gruppe øyar i Egearhavet med fastlandet til Hellas i vest og Tyrkia i aust. Kreta utgjer den sørlege grensa. I antikken vart øyane kalla Arkhipelago, som opphavleg var namnet på Egearhavet. Etter kvart, som på engelsk (archipelago), er dette namnet vorte eit synonym for øygruppe.

Dei egeiske øyane
øygruppe
Land	Hellas,  Tyrkia
Dei egeiske øyane 38°N 25°E / 38; 25
Wikimedia Commons: Islands of the Aegean Sea

Dei greske egeiske øyane er ein av dei tradisjonelle regionane i Hellas. Dei er delt inn i fleire grupper (frå nord til sør):

• Dei nordegeiske øyane
• Dei nordlege Sporadane
• Évvia
• Dei saroniske øyane
• Kykladane
• Dodekanesane
• Kreta

Nesten alle dei egeiske øyane høyrer til Hellas og er delt mellom ni administrative periferiar. Tyrkia eig øyane Gökçeada (Ímvros), Bozcaada (Ténedos) og åtte småøyar utanfor vestkysten.

Områda rundt nokre av øyane og luftrommet over dei er kjelda til ein pågåande strid mellom Hellas og Tyrkia. «Dei italienske egeiske øyane» (italiensk: Isole Italiane dell-’Egeo) vert stundom nytta om dei egeiske øyane Italia erobra under den tyrkisk-italienske krigen i 1912 og som vart annektert i 1923. Desse øyane, hovudsakleg Dodekanesane, var italienske fram til 1947.

Periferiane og periferieiningane

Periferiane i Dei egeiske øyane og periferieiningane deira er:

	Periferi	Hovudstad	Areal	Folketal 2021[1]
	Dei nordlege egeiske øyane består av:		3 836 km²	194 943
1	Periferieininga Ikaría	Ájos Kírykos	301 km²	10 186
2	Periferieininga Sámos	Sámos by	476 km²	32 642
3	Periferieininga Khíos	Khíos by	904 km²	51 692
4	Periferieininga Lésvos	Mytilíni	1 633 km²	83 755
5	Periferieininga Límnos	Mýrina	519 km²	16 668
	Dei sørlege egeiske øyane består av:	Lamía	5 286 km²	327 820
6	Periferieininga Ándros	Ándros by	380 km²	8 826
7	Periferieininga Tínos	Tínos	195 km²	8 934
8	Periferieininga Mýkonos	Mýkonos	105 km²	10 704
9	Periferieininga Sýros	Ermoúpoli	102 km²	21 124
10	Periferieininga Kéa-Kýthnos	Ioulída	247 km²	3 903
11	Periferieininga Mílos	Mílos	362 km²	10 130
12	Periferieininga Páros	Páros	242 km²	15 785
13	Periferieininga Náxos	Náxos	622 km²	22 539
14	Periferieininga Thíra	Firá	315 km²	19 044
15	Periferieininga Kálymnos	Kálymnos	301 km²	31 383
16	Periferieininga Kos	Kos	337 km²	37 089
17	Periferieininga Kárpathos-Kásos	Kárpathos	394 km²	7 790
18	Periferieininga Ródos	Ródos by	1 587 km²	129 521
Totalt	Dei egeiske øyane		9 122 km²	522 763

Sjå òg

• Øyar i Hellas
• Øyar i Tyrkia