Adhara

Adhara^[9] eller Epsilon Canis Majoris ( ε Canis Majoris, forkorta Epsilon CMa, ε CMa) som er stjerna si Bayerbeteikning, er ei dobbeltstjerne^[10] som ligg i den sørlege delen av stjernebildet den store hunden. Ho har ein tilsynelatande storleiksklasse på 1,50, er klart synleg for det blotte auget. Adhara er den nest lysaste stjerna i stjernebildet. Basert på parallaksemåling frå Hipparcos på ca. 7,8 mas^[11] blir ho rekna å vera ca. 430 lysår (ca. 132 parsek) frå sola. For ca 4,7 millionar år sidan var ho den lysaste stjerna på himmelen, med ein tilsynelatande storleiksklasse på -3,99. Inga anna stjerne har oppnådd denne lysstyrken sidan, og inga anna stjerne oppnå denne lysstyrken på minst fem millionar år.^[12]

Adhara

Observasjonsdata Epoke J2000      Ekvinoks J2000
Stjernebilete	Den store hunden
Rektascensjon	06h 58m 37.6s
Deklinasjon	–28° 58′ 19″
Tilsynelatande storleiksklasse (V)	1,50[1]
Karakteristikk
Spektralklasse	B2II[2]
U−B fargeindeks	–0,93[1]
B−V fargeindeks	–0,21[1]
Astrometri
Radialsnøggleik (Rv)	+27,3 km/s
Parallakse (π)	7.57 ± 0.57[3][4] mas
Avstand	430 ± 30 ly (132 ± 10 pc)
Absolutt storleiksklasse (MV)	–4,8[5]
Detaljar
Masse	12,6 ± 1,0[2] M☉
Radius	13.9[6] R☉
Luminositet	38 700[7] L☉
Overflategravitasjon (log g)	3,39[7] cgs
Temperatur	22 900[7] K
Rotasjonssnøggleik (v sin i)	25[8] km/s
Alder	22,5 ± 2,6[2] mill. år
Andre namn
Adhara, Adharaz, Undara, ε CMa, 21 CMa, ADS 5654, CD−28°3666, FK5 268, HD 52089, HIP 33579, HR 2618, SAO 172676.
Databasereferanse
SIMBAD	data

Nomenklatur

Epsilon Canis Majoris har det tradisjonelle namnet Adhara (av og til stava Adara), som kjem frå arabisk عذارى, atāra, 'jomfru'. I 2016 organiserte Den internasjonale astronomiske unionen ei arbeidsgruppe for stjernenamn (WGSN) med oppdraget å katalogisera og standardisera namn for stjerner.^[13] WGSN etablerte namnet Adhara for denne stjerna den 21. august 2016 som no er innskrive i IAU sin Catalog of Star Names.^[9]

I stjernekatalogen frå 1700-talet i kalenderen Or Achsasi ak Mouakket, blei stjerna kalla Aoul al Adzari ( أول العذاري - al-al-adhara ), som blei omsett til latin som Prima Virginum, som tyder 'den første jomfrua'.^[14] Adhara var saman med Delta Canis Majoris (Wezen), Eta Canis Majoris (Aludra) og Omicron² Canis Majoris (Thanih al Adzari) Al'Adhārā ( العذاري), 'jomfruer'.^[15][16]

Eigenskapar

Adhara er ei blåkvit kjempestjerne av spektralklasse F8 Ia. Ho er den sterkaste kjende ekstreme kjelda til ultrafiolett stråling på nattehimmelen.^[17] Ho er òg den sterkaste kjelda til foton som kan ionisera hydrogenatom i interstellar gass nær sola og er viktig for å fastsetja ioniseringstilstanden for den lokale interstellare skya.^[18] Ho har ein masse som er ca. 13 gongar større enn massen til sola, ein radius som er ca. 14 gangar større enn den til sola og sender ut frå fotosfæren sin ca. 37 800 gongar meir energi enn sola med ein effektiv temperatur på ca. 22 900 K.^[19][20][21]