Haugianerne

Haugianerne er eit måleri av Adolph Tidemand som framstiller ei gruppe haugianarar som lytter til ein lekpredikant i ei stove.

«Haugianerne»

Kunstnar	Adolph Tidemand
År	1848
Teknikk	Oljemåleri
Dimensjonar	Høgd 147
Plassering	Nasjonalgalleriet

Tidemand arbeidde med motivet frå 1845 til 1852, og det finst fleire versjoner av bildet. Ein teikning er datert 1845,^[1] og måleriet er kjent i versjonar datert 1848, 1852 og 1865.^[2] Nasjonalgalleriet eig eit av dei, Mandal museum, har stilt ut bildet frå 1865, medan Düsseldorfs kunstmuseum museum Kunst Palast har eit anna som dei fekk tak i som del av sin kontakt med elevane ved Kunstakademie Düsseldorf. Tidemand var elev ved akademiet då han måla bildet.

Haugianerne reprodusert som litografi i Norske Folkelivsbilleder frå 1854.

Kjelde: Nasjonalbiblioteket

Bildet framstiller ei gruppe folk, til dels i norske folkedraktar, som er samla inne i ei årestove eller røykomnstove. Dei er opplyste av lys frå ein ljore. Ut frå tittelen forstår ein at den ståande mannen midt i bildet er ein lekpredikant knytt til haugianarrørsla, som var ei norsk kristen vekkingsrørsle tidleg på 1800-talet. I bildet vidareførar Tidemand ein sjanger som nyttar den strenge bildebygginga ein finn i tradisjonelt historiemåleri, på motiv henta frå folkelivet.^[3]

Ein rekner med at mange av personane er måla etter tyske modellar; ein målarkollega frå Düsseldorf stod modell for predikanten.^[3] Mannen i kubbestolen er Baard Olavson Mo frå Kvam i Hardanger som var ven av Tidemand og ein truande Haugianer. Tidemand måla også eit separat bilde av han, Sittende bonde.^[4]

Galleri

• 
  Versjon datert 1848 (122,5 x 98,5 cm)

  Foto: Nasjonalgalleriet/Google Art Project
• 
  Versjon datert 1852 (183 x 147 cm)