Hydrobates

Hydrobates er ei biologisk slekt og den einaste slekta i ein familie av stormsvaler. Dette er pelagiske sjøfuglar som er medlem av ordenen stormfuglar, Procellariiformes. I ein periode, og framtil nyleg, var dette taksonet rekna som ein underfamilie av ein samla stormsvalefamilie, Hydrobatidae.^[1]

Hydrobates
Gråstormsvale, Hydrobates furcata Foto: C. Schlawe, US Fish & Wildlife service
Systematikk
Rike:	Dyr Animalia
Rekkje:	Ryggstrengdyr Chordata
Underrekkje:	Virveldyr Vertebrata
Klasse:	Fuglar Aves
Overorden:	Aequornithes
Orden:	Stormfuglar Procellariiformes
Familie:	Stormsvalefamilien
Slekt:	Hydrobates

Skildring

Sjå òg artikkelen om stormsvaler for utfyllande skildring av morfologi, levevis og leveområde

Artane i slekta Hydrobates har kroppslengd som spenner i området mellom 13 centimeter for dvergstormsvaler til 27 cm for hawaiistormsvaler. Kroppsvekta kan variere mellom 14 gram og over 100 gram høvesvis for dei to artane. Alle har relativt lange venger og bein som er kortare enn halen i flukt. Mange, men ikkje alle, har gaffelforma eller sterkt kileforma halar. 8 av dei 17 nolevande artane 'manglar' kvit overgump. Dei øvrige artane er for det meste mørke i farga med varierande mengder av kvitt på overgumpen. Popuasjonar av arten stormsvale i Stillehavet manglar kvit overgump. To artar bryt med desse mønstra, ringstormsvala som har kvit underside og kvite markeringar i strupe og andlet, og gråstormsvala som har bleik, grå fjørdrakt.^[2]

Artane i denne slekta hekkar og lever generelt på den nordlege halvkula, jamvel om nokre artar migrerer på lange trekk òg sør for ekvator. Perustormsvala hekkar sør for ekvator.

Artane havsvale og stormsvale hekkar på Røst i Noreg.

Truslar og vern

Nedgangen i bestanden av kaliforniastormsvaler har ført til at arten er erklært trua av IUCN.

Foto: Duncan Wright

Fleire artar i Hydrobates-slekta er trua av menneskeleg aktivitet.^[3] Av 17 artar er berre 8 klassifiserte som livskraftige, LC. Guadalupestormsvale har ikkje blitt observert sidan 1906 og dei fleste autoritetar reknar arten som utdøydd. Ein annan art, kaliforniastormsvale, er oppført som truga av IUCN på grunn av ein 42 % nedgang over tjue år,^[4] og fem andre artar er òg oppførte som sårbare eller verre. I tillegg er to artar så dårleg kjente at dei er oppførte som «mangelfulle data». Ein kjenner ikkje hekkestadane for ringstormsvale.

Stormsvalene i denne slekta står overfor dei same truslane som andre sjøfuglar, spesielt er dei trua av introduserte artar. Guadalupestormsvala vart driven til utrydding av villkattar,^[5] og slike introduserte rovdyr er òg årsak til nedgang blant andre artar. Habitatdegradering som avgrensar hekkeområda årsaka av introduserte geiter og griser er òg eit problem, spesielt viss det aukar konkurransen frå meir aggressive gravande petrellar.

Oversyn artar, status og hekkelokalitetar

Slekta Hydrobates i rekkjefølgje etter IOC World Bird List V12.1, 2022,^[6] med norske namn etter Norske navn på verdens fugler:^[7]

Artsnamn	Vitskapleg namn	Status	Populasjon	Trend	Hekkeplass
Havsvale	H. pelagicus	LC	1,3-1,5 mill	ukjent	Nordvestre Atlanteren, rangert etter kolonistorleik: Nólsoy, (Færøyane), Storbritannia, Irland og Island, dessutan små koloniar i andre europeiske land som Noreg (Røst), Spania og Hellas.
Gråstormsvale	H. furcata	LC	>6 mill	aukande	nordlege Stillehavet frå Kurilane til kysten av Alaska
Ringstormsvale	H. hornbyi	NT	500-800 000*)	ukjent	ukjent, (kysten frå nordlege Chile langs Peru, kanskje inne i Atacama)
Japanstormsvale	H. monorhis	NT	65-260 000*)	minkande	Verkhovsky-øya ved sørlege Vladivostok, og ved Japan
Iwostormsvale	H. matsudairae	VU	>20 000	ukjent	Iwo-øyane, Japan
Stormsvale	H. leucorhoa	VU	6,7-8,3 mill par	minkande	globalt på den nordlege halvkula, inklusive Røst og Erkna i Noreg.[8]
Somarstormsvale	H. socorroensis	EN	2500-10 000*)	minkande	eng: Townsend's storm petrel, Townsend 1890, hekkar sommarstid på øyar utanfor Guadalupe
Vinterstormsvale	H. cheimomnestes	VU	2500-10 000*)	stabil	eng: Ainley's storm petrel, Ainley 1980, hekkar vinterstid på øyar utanfor Guadalope
Kaliforniastormsvale	H. homochroa	EN	5 200 -10 000	minkande	øyar utanfor California, sørover til Coronados-øyane utanfor nordlege Mexico
Passatstormsvale	H. castro	LC	150 000	minkande	på øyar i Aust-Atlanteren og nordlege Stillehavet
Asorstormsvale	H. monteiroi	VU	350-1500	stabil	to holmar ved øya Graciosa i Azorane
Kappverdestormsvale	H. jabejabe	LC	>10 000*)	minkande	Bolton, 2007. Lever i Nord-Atlanteren, særleg rundt Kapp Verde-øyane
Dagstormsvale	H. tethys	LC	>500 000	minkande	øyar utanfor Amerika frå Baja California, Mexico til nordre Chile, inklusive Galapagosøyane
Bajastormsvale	H. melania	LC	600 000*)	minkande	øyar utanfor sørlege California og Baja California, Mexico
Perustormsvale	H. markhami	NT	150 000-180 000	minkande	Paracas naturreservat, Peru, inne i Atacamaørkenen, og andre mindre koloniar i Chile
Hawaiistormsvale	H. tristrami	LC	30 000	stabil	Hawaii
Dvergstormsvale	H. microsoma	LC	ukjent, kanskje millionar	stabil	øyar i Californiabukta og på vestkysten av Baja California Sur

I tillegg kjem arten guadalupestormsvale, Hydrobates macrodactyla, som er rekna som utdøydd.

Kolonnar i tabellen over:

Status er arten sin kategori i den globale raudlista til Verdas naturvernunion, IUCN

Populasjon er estimert storleik på bestand av individ, inkludert ungfuglar

*) berre kjønnsmodne individ