Jakoar

Jakoar (Psittacus) er ei biologisk slekt av mellomstore papegøyar. Slekta inneheld to artar, gråjako og sotjako. Dei lever vilt innanfor eit område i Afrika frå sørlege Guinea til vestlegaste Kenya. Begge artane er klassifiserte som sterkt truga (EN) av Verdas naturvernunion, IUCN.

Jakoar
Gråjako, Psittacus erithacus
Sotjako, Psittacus timneh
Systematikk
Rike:	Dyr Animalia
Rekkje:	Ryggstrengdyr Chordata
Underrekkje:	Virveldyr Vertebrata
Klasse:	Fuglar Aves
Orden:	Papegøyefuglar Psittaciformes
Familie:	Papegøyefamilien Psittacidae
Underfamilie:	Psittacinae
Slekt:	Jakoar Psittacus Linnaeus, 1758

I mange år vart sotjako klassifisert som underart av jako, med vitskapleg namn P. e. timneh. I 2012 godkjente BirdLife International dei to taksona som separate artar på grunnlag av genetiske og morfologiske trekk, fjørdrakt og vokale ulikskapar.^[1][2]

Gråjako, Psittacus erithacus

Desse papegøyane lever i låglandsskog, galleri- og savanneskogar i Vest- og Sentral-Afrika. Dei lever hovudsakleg av palmenøtter, frø, frukt og anna plantebasert føde, men har også vorte observert å ete sniglar. Tilhugen og evna til å etterlikne tale og andre lydar har gjort dei til populære burfuglar, jakoar er vanlege burfuglar også i Noreg.

Taksonomi

Slekta Psittacus vart introdusert i 1758 av den svenske naturforskaren Linné i den tiande utgåva av hans Systema Naturae.^[3] Slektsnamnet er latin for «papegøye».^[4] Linné inkluderte alle dei 37 av dei då kjende papegøyane i slekta, og gråjako (Psittacus erithacus) var utpeika som typearten.

Psittacus etter IOC World Bird List V13.1, 2023,^[5] med norske artsnamn etter Norske navn på verdens fugler.^[6] IUCN kategori er etter HBW and BirdLife Taxonomic Checklist:^[7]

• Gråjako, Psittacus erithacus, Grey parrot, Linnaeus, 1758, (EN)

Lever frå Elfenbeinskysten til vestlegaste Kenya, kroppslengd på ca. 33 cm, grå med raud hale

• Sotjako, Psittacus timneh, Timneh parrot, Fraser, 1844, (EN)

Langt meir avgrensa utbreiing frå sørlege Guinea til søraustre Elfenbeinskysten. Noe mindre enn sotjako, og halen er mørk raudbrun.