Kadmium

Kadmium er eit grunnstoff med atomnummer 48 og kjemisk symbol Cd. Kadmium og sambindingar av dette transisjonsmetallet er giftige.

48 Sølv ← Kadmium → Indium Zn ↑ Cd ↓ Hg Heile tabellen
Generelle eigenskapar
Namn, kjemisk symbol, atomnummer	Kadmium, Cd, 48
Kjemisk serie	Transisjonsmetall
Gruppe, periode, blokk	12, 5, d
Tettleik, hardleik	8650 kg/m3, 2 (ikkje SI)
Utsjånad	Sølvgrått
Atomeigenskapar
Atommasse	112,411 u (ikkje SI)
Atomradius (berekna)	155 (161) pm
Kovalent radius	148 pm
Ioneradius	109 pm (ladning: +2)
van der Waals radius	158 pm
Elektronkonfigurasjon	[Kr]${\displaystyle 4d^{10}5s^{2}}$
Elektron per energinivå	2, 8, 18, 18, 2
Oksidasjonstrinn (oksid)	+2 (svak base)
Krystallstruktur	Heksagonal
Fysiske eigenskapar
Tilstandsform	Fast stoff
Smeltepunkt	594,22 K (321,07°C)
Kokepunkt	1040 K (767°C)
Molart volum	13,00 cm3/mol
Fordampingsvarme	100 kJ/mol
Smeltevarme	6,192 kJ/mol
Damptrykk	14,8 Pa ved 597 K
Ljodfart	2310 m/s ved 20 °C
Diverse eigenskapar
Elektronegativitet	1,69 (Paulings skala)
Spesifikk varmekapasitet	233 J/(kg·K)
Elektrisk konduktivitet	13,8 MS/m
Termisk konduktivitet	96,8 W/(m·K)
Ioniseringspotensial	867,8 kJ/mol 1631,4 kJ/mol 3616 kJ/mol
Mest stabile isotopar
Iso- top Naturleg førekomst Halverings- tid (ikkje SI) NM NE MeV (ikkje SI) NP 106Cd 1,25% >2,6·1017 år 2·ε (?) 106Pd 108Cd 0,89% (stabilt) 109Cd (kunstig) 462,6 døgn ε 0,214 109Ag 110Cd 12,49% (stabilt) 111Cd 12,8% (stabilt) 112Cd 24,13% (stabilt) 113Cd 12,22% 7,7·1015 år β− 0,316 113In 113mCd (kunstig) 14,1 år β− IK 0,580 0,264 113In 113Cd 114Cd 28,73% (stabilt) 116Cd 7,49% (stabilt)
SI-einingar og STP er brukt unntatt der det er avmerkt

Særlege kjenneteikn

Bruk

Kadmium vert brukt som anode i oppladbare nikkel-kadmium batteri.

Historie

Friedrich Strohmeyer oppdaga kadmium i forureina sinkkarbonat i 1817.

Sjå òg

• Periodesystemet
• Grunnstoffliste
• Isotoptabell

Bakgrunnsstoff

• Webelements - kadmium