Kokain

Kokain (bensoylmetylekgonin) er eit alkaloid som ofte vert misbrukt som eit narkotikum. Kokain vert utvunne av blad frå kokabusken (Erythroxylon cocae), som veks i Sør-Amerika, særleg i Bolivia, Colombia og Peru. Namnet kokain kjem frå plantenamnet koka pluss alkaloidsuffikset -in, på folkemunn er stoffet kalla «cola», «Charlie», «blow», «snø» eller «pudder».^[1]

Kokain
CAS-nummer 50-36-2	ATC-nummer {{{ATC}}}
Metabolisme	lever
Halveringstid	1 time
Utskiljing	Nyrene/urin
Administrasjonsform	oral, IV, gjennom lungene, sniffing, gjennom huda, PO

Kokain stimulerer sentralnervesystemet og minkar kjensla av svolt. Stoffet gjev ei sterk kjensle av lukke og mykje energi.^[2] Sjølv om kokain i dag i hovudsak vert misbrukt som rusmiddel, kan det elles i sjeldne tilfelle verta nytta til lokalbedøving ved operasjonar i augo, halsen eller nasa.

Narkotikum

Kokain er eit stoff det er sterkt vanedannande, og har ei særs sterk brukarbinding.^[3] Stoffet står på den norske narkotikalista^[4] og stoffet er soleis forbode i Noreg. Stoffet står òg på dopinglista til antidoping-byrået WADA og Antidoping Norge.

Kokain kan takast på fleire ulike måtar: med sprøyte, sniffast gjennom nasa, røykjast, takast opp gjennom huda – til dømes i munnen eller ved svelging. Kroppen reagerer med høgare blodtrykk, og omfattande bruk kan føra til hjarteinfarkt.

Historie

Dei oppkvikkande og svoltdempande effektane til kokablada har vore kjende i fleire hundre år før forskarane klarte å isolera den aktive substansen i 1859. I rein form er effekten av kokain langt sterkare enn i kokablada. Stoffet vart etter kvart teke i bruk som rusmiddel, og mange store intellektuelle, kunstnarar og musikarar har nytta kokain, mellom anna Sigmund Freud.^[5] Fram til 1929 kunne ein finna spor av kokain i Coca-Cola.^[6]