Moderata samlingspartiet

Moderata samlingspartiet (m), mest kjent under namnet moderaterna, er eit svensk politisk parti, som vart grunnlagt i 1904 under namnet Allmänna valmansförbundet. Partiet står for liberalkonservatisme og ligg tradisjonelt til høgre i svensk politikk (frå 1938 til 1969 var også ordet «höger» i partinamnet). Det er det tredje største partiet i den svenske riksdagen (etter Sverigedemokraterna og Socialdemokraterna).^[3] Før dette var moderaterna i regjering frå 1991 til 1994 (sjå regjeringa Carl Bildt), og frå 2006 var partiet med i den borgarlege koalisjonen Allians för Sverige fram til 2014.

Moderata samlingspartiet
Land	Sverige
Partileiar(ar)	Ulf Kristersson[1]
Grunnlagt	17. oktober 1904
Partiavis	Medborgaren
Medlemstal	40 602 (2020)[2]
Ideologi	liberalkonservatisme, marknadsliberalisme
Politisk posisjon	sentrum-høgre
Europeisk tilknyting	Det europeiske folkepartiet
Internasjonal tilknyting	International Democrat Union

Moderaterna danna i 2022 ei regjering saman med Liberalerne og Kristdemokraterna, og Sverigedemokraterna som støtteparti.^[4]

Ideologi

Ideologien til moderaterna er offisielt liberalkonservatisme. Om det ideologiske tyngdepunktet ligg på liberalisme eller konservatisme, er omstridt. Somme meiner at partiet i Fredrik Reinfeldt si leiartid gjekk vekk frå nyliberalisme og nærma seg sosialkonservatisme eller sosialliberalisme. Moderaterna har likevel ikkje fått nytt partiprogram, dessutan finst det mange nyliberalistar i leiande posisjonar i partiet. Nyliberalismen dominerer framleis også i ungdomsforbundet MUF. Medlemsbladet til moderaterna heiter Medborgaren.

Namnehistorikk

• 1904–1938: Allmänna valmansförbundet
• 1938–1952-1969: Högerns riksorganisation
• 1952–1969: Högerpartiet
• 1969– : Moderata samlingspartiet

Partileiarar

• Gustaf Fredrik Östberg, 1904-1905
• Axel Svedelius, 1905-1906
• Hugo Tamm, 1907†
• Gustaf Fredrik Östberg, 1908-1912
• Arvid Lindman, 1912-1917
• Olof Jonsson i Hov, 1917
• Arvid Lindman, 1917-1935
• Gösta Bagge, 1935-1944, motkandidat Ivar Anderson
• Fritiof Domö, 1944-1950
• Jarl Hjalmarson, 1950-1961
• Gunnar Heckscher, 1961-1965, motkandidat Leif Cassel
• Yngve Holmberg, 1965-1970
• Gösta Bohman, 1970-1981, motkandidat Yngve Holmberg
• Ulf Adelsohn, 1981-1986
• Carl Bildt, 1986-1999, motkandidat Ingegerd Troedsson
• Bo Lundgren, 1999-2003
• Fredrik Reinfeldt, 2003-2015
• Anna Kinberg Batra, 2015-2017
• Ulf Kristersson, 2017-