Mosaikk

Mosaikk er ei form for biletkunst der ein fester fleire farga småbitar av stein, glas eller metall til eit underlag av mørtel eller liknande for å danna eit mønster eller eit figurativt bilete på ei flate.

Aztekisk eller mixtekisk mosaikkmaske frå om lag 1400-talet.

Foto: Simon Burchell

Mosaikk kan til dømes brukast til å pynta golv, veggar og andre bygningselement, eller til sjølvstendige kunstverk.

Ordet «mosaikk» kjem frå mellomalderlatin (opus) musaicum, 'arbeid vigd musene'. Ofte vert nemninga tessera nytta som faguttrykk for kvar av dei vanlegvis terningforma småbitane som ein mosaikk er sett saman av.

Mosaikk av Pietro Cavallini frå om lag 1291 i kyrkja Santa Maria i Trastevere i Roma.

Mosaikk er kjend frå Mesopotamia frå 2000-talet f.Kr. Det blei brukt i gresk antikk, men er særleg kjend frå seinare romersk kunst, med mosaikkane i Villa del Casale på Sicilia som dei som er best teke vare på. Vidare har ein brukt mosaikk til utsmykking både innan kristen og muslimsk tradisjon. Det finst også mesoamerikansk mosaikk.

Kjelder

• «mosaikk» i Nynorskordboka.
• «Mosaikk» i Store norske leksikon, snl.no.

Bakgrunnsstoff

• «Mosaikk» i Store norske leksikon, snl.no.
• The history of mosaic art