Motkulturen i 1960-åra

Motkulturen i 1960-åra syner til eit kulturfenomen som var mot etablissementet og dukka først opp i USA, før det spreidde seg til det meste av den vestlege verda mellom byrjinga av 1960-åra og midten av 1970-åra. New York City og San Francisco var arnestaden for den tidlege motkulturaktiviteten. Den samla rørsla skaut fart etter kvart som den amerikanske borgarrettsrørsla voks, og vart revolusjonær då den amerikanske regjeringa vart meir aktiv under Vietnamkrigen.^[3]^[4]^[5] Utover i 1960-åra oppstod det andre sosiale spaningar vedrørande andre saker, og hadde ein tendens til å flyte langs generasjonslinjene. Desse omhandla seksualitet, kvinnerettar, tradisjonelle styresett, eksperimentering med psykofarmaka og forskjellige tolkingar av den amerikanske draumen.

Etter kvart som tida utvikla seg, oppstod nye kulturelle former og ein dynamisk subkultur som la vekt på eksperimentering, moderne variantar av det bohemske og oppstarten på hippiane og andre alternative levesett. Denne omfamninga av kreativitet er særleg merkbar i musikken til banda i den britiske bølgja som the Beatles, og filmskaparar som vart langt mindre sensurerte enn før. I tillegg til trendsetjarane i Beatles, var det mange andre kreative kunstnarar, forfattarar og tenkjarar som var med på å definere motkulturrørsla.

Fleire faktorar skilde motkulturen i 1960-åra frå dei anti-autoritære rørslene i tidlegare tider. Fødselsbølgja etter andre verdskrigen^[6]^[7] skapte ei eineståande rekkje med potensielt misnøgde unge menneske som potensielt kunne delta i nytenkinga for kva retning det amerikanske og andre demokratiske samfunn skulle ta.^[8] Velstanden i etterkrigstida gjorde at generasjonen som voks opp i motkulturen kunne fokusere på andre ting enn det å berre overleve, slik foreldra, som voks opp under den store depresjonen, måtte gjere.^[9] Epoken var òg merkverdig ved at ein stor del av rekkja av åtferd og «saker» innafor den større rørsla raskt vart teken opp i storsamfunnet, særleg i USA, sjølv om deltakarane i motkulturen var i klart mindretal i forholdet til folketalet i dei landa dei oppstod i.^[10]^[11]

Motkulturtida starta i røynda for alvor med mordet på John F. Kennedy i november 1963. Dette vart absorbert inn i populærkulturen då Vietnamkrigen enda og USA slutta med verneplikt i 1973, og til slutt med avgangen til president Richard Nixon i august 1974.

[3]

[4]

[5]

[1]

[2]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

Motkulturen i 1960-åra

Viktige personar

Kjelder

Wikiwand - on