Sem kyrkje

Sem kyrkje er ei langkyrkje i Tønsberg kommune i Vestfold.

Sem kyrkje
kyrkje
Foto: Trond Strandsberg
Kyrkjesamfunn	Den norske kyrkja
Bispedøme	Tunsberg
Prosti	Tønsberg domprosti
Sokn	Sem og Slagen
Fellesråd	Tønsberg
Type	Langkyrkje
Periode	Romansk
Material	Stein
Innvigd	1100-talet
•  Vigd til	Heilag-Olav
•  Endringar	M.a. 1690, 1693, 1830, 1834, 1856, 1868, 1924–25, 1955–-56, 1999 og 2012
Takryttar	På skipet
Klokker	2, O. Olsen & Søn, 1931
Kyrkjegard	Ved kyrkja
Preikestol	1592
Døypefont	1956, av stein, e. teikningar av Finn Bryn
Altartavle	Tidleg 1600-tal, rekonstruert av Roar Hauglid 1956, bilete måla av Håkon Stenstadvold
Orgel	Paul Ott, 1976
Sitjeplassar	300
Diverse	Krusifiks frå 1300-talet over korboga
Sem kyrkje 59.29173056°N 10.38679444°E / 59.29173056; 10.38679444
Wikimedia Commons: Sem kirke

Kyrkja vart truleg oppført tidleg på 1100-talet og skal ha avløyst ei eldre trekyrkje. Kyrkja bestod først av skip og kor. Våpenhuset i mur er truleg frå 1693. Også Det wedelske gravkapell i aust kom til seinare. Det vart forlenga inntil austveggen til koret i 1902. Sakristiet nord for koret er frå 1925. Kyrkja er ikkje minst kjend for sine relieff, som vart oppdaga under ei restaurering i 1902, då den attmurte portalen var opna. Kyrkja har elles tydelege merke etter andre attmurte portalar og vindauge.

Det står eit gravkapell frå 1935 på kyrkjegarden på den andre sida av fylkesveg 35.

Historie

Sem kyrkje vart opphavleg bygd omkring 1100 ved Sem kongsgård. Truleg var ei kyrkje av tre allereie oppført her, kanskje som ei av landets aller fyrste. Før reformasjonen var kyrkja via til St. Olav.^[1]

I Borgartingslova frå midten av 1100-tallet er Sem kyrkje nemnt som ei av seks fylkeskyrkjer i Vika, kystlandet på begge sider av Oslofjorden.^[2]

Etter sagaen Ågrip skal det ha vore i denne kyrkja kong Harald Gille bar jarnbyrd for å sanne farsætta si kring 1125.^[3]

Historikar P. A. Munch meinte også at det var i Sem kyrkje at baglarkongen Erling Steinvegg bar jarnbyrd for retten til å vera konge i 1204.^[4]