Sulitjelma

Sulitjelma (pitesamisk Sulisjælbmá eller Sulidælbmá, lulesamisk Sulisjielmmá, svensk Sulitelma, populært kalla «Sulis») er ein tettstad i Fauske kommune i Nordland. Sulitjelma har vegsamband til Fauske.

Sulitjelma
tettstad
Land	Noreg
Fylke	Nordland
Kommune	Fauske
Areal	0,53 km²
Folketal	489  (2024)
Folketettleik	923 / km²
Postnummer	8230 SULITJELMA
Sulitjelma 67.13304°N 16.07654°E / 67.13304; 16.07654
Wikimedia Commons: Sulitjelma

Namnet Sulitjelma er av pitesamisk opphav, med uklar tyding. Ei mogleg tolking er «terskelen til øyane», ei anna er «Sola sitt auga».

Historie

Arkeologiske funn syner at Sulitjelma i meir enn tusen år har vore eit samisk område. Sommarbeite for tamrein er dokumentert attende til slutten av 1500-talet.

Først i 1848 slo dei norske rydningsfamiliane seg ned i Sulitjelma.

Frå markeringa av 1. mai i Sulitjelma 1908.

Firmamerket til Sulitjelma gruber på slutten av 1800-talet.

I 1858 vart det funne kopar- og svovelkis i området og det vart sett i gang ei avgrensa prøvedrift. Først då den svenske industrimannen Nils Persson i 1887 sikra seg rettane til førekomsten, vart det sett i gang gruvedrift av større omfang. Då undersøkingsarbeidet slo fast at førekomsten var drivverdig, vart Sulitelma aktiebolag etablert i 1891. Etter dette opplevde bedrifta og staden ei nærast eksplosjonsarta utvikling. Allereie tidleg på 1900-talet var gruveselskapet det største bergverket, og den nest største industribedrifta i Noreg .

Gruveselskapet produserte både svovelkis og kopar. På det meste hadde selskapet 1750 tilsette, dette var i 1913.

I 1983 heimfall bergverkskonsesjonen til staten som med det overtok gruvedrifta. Den siste resten av bergverksdrift i Sulitjelma var lagt ned i 1991.

Bakgrunnsstoff

• Lokalavis for Sulitjelma^{[daud lenkje]}
• Sulitjelma historielag
• Informasjon om Sulitjelma
• Sulitjelma besøksgruve, Salten Museum Arkivert 2007-06-08 ved Wayback Machine.