Talk

Talk er eit kvitt eller svakt grønaktig mineral, eit hydroksylhaldig magnesiumsilikat med sjiktgitterstruktur. Det kjennest feitt og er svært bløytt (kan ripast med naglen). Talk vert danna ved omvandling av magnesiumrike bergartar, og utgjer hovudbestanddelen i kleberstein (steatitt) og talkskifer. Det finst dels som flaka massar, dels kompakt. Mineralet krystalliserer monoklint.

Talk
Krystallar av talk0
Generelt
Kategori	Silikatmineral
Kjemisk formel	Mg3Si4O10(OH)2
Strunz-klassifisering	9.EC.05
Krystallsymmetri	Anten monoklin 2m eller Triklinsk 1[1]
Einingscelle	a = 5.291 Å, b = 9.173 Å, c = 5.290 Å; α = 98.68°, β = 119.90°, γ = 90.09°; Z = 2 or a = 5.287 Å, b = 9.158 Å, c = 18.95 Å, β = 99.3°; Z = 4[1]
Identifikasjon
Farge	Light til mørk grøn, brun, kvit,grå
Krystallform	Folieaktig til trådaktige massar, sjeldan plateaktig til pyramideforma krystallar
Krystallsystem	monoklin eller Triklinsk[2]
Kløyv	perfekt på {001} basal kløyv
Brot	Flate flater (ikkje kløyv), brot i ujamnt mønster
Fastleik	Kan skjerast
Mohs hardleiksskala	1 (definerande mineral)
Glans	Voksliknande eller perleaktig
Strekfarge	Kvit til perlesvart
Transparens	Gjennomskinneleg
Spesifikk vekt	2.58 til 2.83
Optiske eigenskapar
Optiske eigenskapar	Toaksa (-)
Brytingsindeks	nα = 1.538 – 1.550 nβ = 1.589 – 1.594 nγ = 1.589 – 1.600
Dobbeltbryting	δ = 0.051
Pleokroisme	Svak i mørke varietetar
Ultrafiolett fluorescens	Kortbølgja UV=oransje gul, langbølgja UV=gul
Kjelder	[1][3][4]

Talk har ei rekkje industrielle bruksområde, til dømes som smøremiddel, fyllstoff i papir, plast og gummi, i fargeindustrien og som talkum til kosmetiske føremål.

Den totale årsproduksjonen i Noreg er i underkant av 150 000 tonn. Norwegian Talc A/S har brot ved Altermark nær Mo i Rana og ved Framfjord ved Sognefjorden. Andre førekomstar finst ved Otta, Kvam og Ålesund. Altermark Talk vart oppretta i 1932 og vart nedlagt i 2010.

Sjå òg

• talkose