Tjølling kyrkje

Tjølling kyrkje er i Larvik kommune i Vestfold.

Tjølling kyrkje
kyrkje
Foto: J. P. Fagerback
Land	Noreg
Fylke	Vestfold
Kommune	Larvik
Kyrkjesamfunn	Den norske kyrkja
Bispedøme	Tunsberg
Prosti	Larvik
Sokn	Tjølling
Fellesråd	Larvik
Type	Langkyrkje
Material	Stein
Innvigd	1100-talet
•  Vigd til	Jomfrua Maria og Mikael
•  Endringar	Sjå teksten
Takryttar	Ja
Klokker	1725 og 1757
Kyrkjegard	Ved kyrkja
Preikestol	1598 (med nyare detaljar)
Døypefont	Ca. 1700
Altartavle	1632, barokk stil
Orgel	Stockmann, 2010[1]
Sitjeplassar	244[2]
Diverse	Dåpshus 1760-talet, Kristian III-bibel frå 1633, glasmåleri av Borgar Hauglid (utført av Finn Hansen) 1952 mm.
Tjølling kyrkje 59.05666667°N 10.12583333°E / 59.05666667; 10.12583333
Wikimedia Commons: Tjølling kirke

Området der kyrkja står, var eit lokalt maktsentrum for søre Vestfold i mellomalderen med m.a. kaupangen i Skiringssal og ein gamal kultplass. Kyrkja vart bygd på 1100-talet som basilika^[3] og skal i si tid ha vore den største kyrkja på landsbygda i Nord-Europa.^[4] Ein trur at kyrkja brann på 1400-talet, og ho vart ramt av eit jordskjelv i 1759 og uver i 1760–61.

I 1762-64 vart so kyrkja bygd om av eit par tyske byggmeistrar og mista dermed basilikapreget. I staden fekk ho ein konstruksjon der veggane ber vekta av takkonstruksjonen. Det brann i tårnet (frå 1698) i 1783, 1800 og 1833, og i 1842 fekk kyrkja den takryttaren ho framleis har. Ho vart restaurert i 1860 og 1975.

Søraust for kyrkjegarden er Tjølling prestegard.

Bilete frå kyrkja

• 
  Altartavle frå 1632

  Foto: Arnstein Rønning
• 
  Ove Gjedde 1632 — gjevar av altartavle

  Foto: Arnstein Rønning
• 
  Preikestol frå 1598

  Foto: Arnstein Rønning
• 
  Preikestoldetalj — Wilhelm Broager 1767

  Foto: Arnstein Rønning
• 
  Timeglas i preikestolen

  Foto: Arnstein Rønning
• 
  Dåpshus frå 1760-talet

  Foto: Arnstein Rønning
• 
  Døypefonten i dåpshuset. Fat: Abraham Bøckman

  Foto: Arnstein Rønning
• 
  Solur - Johan Orse 1696

  Foto: Arnstein Rønning
• 
  Ved inngangen til kyrkja

  Foto: Arnstein Rønning
• 
  Steinkors på kyrkjeveggen

  Foto: Arnstein Rønning

Kjelder

• Tjølling kirke: veien, sannheten og livet i bygda gjennom 850 år. Tjodalyng: Tjøllling kirke. 2003. ISBN 82-303-0138-7.
• Rasmussen, Alf Henry (1993). Våre kirker. Norsk kirkeleksikon. Kirkenær: Vanebo forlag. s. 557. ISBN 82-7527-022-7.
• «Tjølling kyrkje». Kirkesøk. Den norske kyrkja.

Bakgrunnsstoff

• Tjølling kirke (PDF-brosjyre)
• Larvik kyrkjelege fellesråd
• Tjølling kyrkje i kulturminnesok.no, nettstaden til Riksantikvaren
• Vestfolds vakre middelalderkirker (PDF-bok)