Adelin Moulis

Adelin Molins (Moulis) (20 de junh de 1896 a Fogats e Barrinòu - 4 de mai de 1996 a Maseras) era un poèta, istorian e folklorista occitan. Escrivan de lenga occitana e francesa, redigiguèt òbras d'erudicion sus l'Arièja e reculhiguèt nombroses contes tradicionals de son territòri.

Biografia

Adelin Molins nais dins lo masatge de Fauché à Fogats e Barrinòu, en Arièja. Obten lo certificat d’estudis a 13 ans, lo brevet elementari en 1913 e se destina l'ensenhament quand esclata la Primièra Guèrra Mondiala. Se distinguís e obten plusors citacions. Aprèp la guèrra, ten una entrepresa comerciala en Còsta d'Evòri. Torna en Occitania en 1922, a 26 ans, e trabalha a la Société du Gaz de París.

A París, estúdia la preistòria, l'istòria e lo folklore. Deven membre de la Société préhistorique française, frequenta los Archius nacionales franceses, las bibliotècas e comença a recuelhir informacions sus l’Arièja, son istòria, sa geografia, sas costumas, sas tradicions e sa lenga.

Es tres còps laurejat de l'Acadèmia francesa : son òbra Ax-les-Thermes recep lo prèmi Georges-Goyau en 1972 ; en 1974, Vieux sanctuaires ariégeois es recompensat pel prèmi Toutain (aqueles dos prèmis recompensan una òbra tractant d'istòria regionala) ; enfin lo Dictionnaire Français-Languedocien recep lo prèmi Saintour en 1979. Contaire e autor de poesias en lenga d'oc, es elegit majoral del Felibritge en 1968. Membre de l'Escòla dels Pirenèus creada per Bernat Sarrieu, foguèt dètz còp laurejat de sos Jòcs Florals. Demest sos nombroses trabalhs sus la lenga d'oc, recuelhèt de contes tradicionals en occitan, publicats en edicion bilingua.

A partir de sa retirada en 1947, Adelin Molins es tornèt viure en Arièja, a Vernhòla ont escriguèt fins a l'edat de 97 ans. L'essencial de son òbra aurà agut per subjècte son departament nadiu. Demest sas òbras cal anotar lo Dictionnaire biographique et généalogique des Ariégeois, editat en 2001 (mila paginas en dos tòms), que compòrta mai de 700 notícias.