Esperasan

Esperasan (Espéraza en francés) es una comuna lengadociana en País de Saut situada dins lo departament d'Aude e la region d'Occitània, ancianament de Lengadòc-Rosselhon.

Vilatge d'Occitània

Esperasan Espéraza
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
Dinosauria, lo musèu dels dinosaures a Esperasan
Armas
Geografia fisica
Coordenadas	42° 56′ 10″ N, 2° 13′ 17″ E
Superfícia	10,52 km²
Altituds  · Maximala  · Mejana  · Minimala	480 m 241 m 229 m
Geografia politica
País	Lengadòc
Parçan	País de Saut Lengadocian
Estat	França
Region 76	Occitània
Departament 11	Aude
Arrondiment 112	Limós
Canton 1114	La Val Nauta d'Aude (Quilhan abans 2015)
Intercom 200043776	CC dels Pirenèus audencs
Cònsol	Christian Soula (2020-2026)
Geografia umana
Populacion Populacion totala (2018)	1 800 ab. Evolucion de la populacion 1 833 ab.
Densitat	190,3 ab./km²
Autras informacions
Còde postal	11260
Còde INSEE	11129

Geografia

Comuna situada dans la nauta val d'Aude en País de Saut Lengadocian sus l'Aude entre Coisan e Quilhan. Accès SNCF gara d'Esperasan sus la linha Carcassona - Ribesaltes.

Comunas a l'entorn.

Perimètre del territòri

Comunas confrontantas de Esperasan

	Antunhac	Montasèls
Fan		Coisan
Campanha d'Aude	Sant Ferriòl	Rènnas del Castèl, Granes

Toponimia

Esperasan

Las fòrmas ancianas son Ecclesia S. Marie de Sperazano, en 1119, de Esperazano, en 1236, de Esperasano, en 1274, de Sparzano, en 1319, de Parsano, en 1319, de Spersano, en 1320, de Sparazano, en 1347, Espérazan, en 1571, Espérésan, Espéraza, en 1594, Esparazan, en 1639, Espéraza, en 1781. La prononciacion es Esperazà, Esparsà (grafias de l'abat Sabarthès) ^[1], doncas normalament [espera'za], [espar'sa]. La tendéncia a sincopar lo nom apareis tanlèu lo sègle XIV; normalament la lenga selecciona las prononciacions pus simplas e cortas, mes se lo nom complet se consèrva en partida al començament del sègle XX, es pr'amor de l'influéncia de la fòrma oficiala.
Segon Dauzat, Esperasan (o Esparsan) vendriá d'un cognomen Speratus, Speratius, ambe'l sufixe toponimic -anum, de valor toponimica ^[2]. Sperat(i)us s'explica pel vèrbe latin spero, sperare, « esperar (quicòm de bon o de mal) »; Speratus, Speratio son de noms d'òmes atestats, mes n'es atal tanben de Speratianus (e Speratinus); Speratianus se passariá de sufixe per menar a Esperasan, çaquelà un nom d'òme latin solet ven pus rarament un toponime qu'un nom ambe sufixe.
Segon los Féniés, lo nom vendriá d'Exuperatus, evolucionat en Esperatus, e sufixe latin -anum ^[3]. Lo sens del vèrbe esxupero es « s'anauçar, dominar, despassar » e un nom format sus aquel vèrbe conven completament a un mèstre. La sola causa segura, es que lo nom de persona èra en -atius al moment de la fixacion del toponime, siquenon la finala seriá pas estada en -asan ([-a'za]. Cossí que siá, la vila èra una granda proprietat que portava un nom derivat del nom del mèstre.

Cadarona, Catarona

Las fòrmas ancianas son : Cadarona en 1185, Villa de Cadarona en 1231, Caderonne, y ayant la marque d'un chasteau ruiné, une metterie bastie à neuf en 1594, Cadeone en 1807. Lo compés terrièr de 1714 mençona l'ancian cementèri e l'anciana glèisa, a l'origina unida a la de Campanha : Sanctus Stephanus de Cadarona en 1594, Rector de Campanha e Cadarona en 1347 ^[4]. La prononciacion occitana es Catarouno , dins la grafia de l'abat Savartés, donc [kata'ɾunɔ].
La fòrma occitana actuala es influenciada per Catarina. L'explicacion del nom es malaisida, benlèu ligada a la de Cadarossa.

Istòria

Aquesta seccion es voida, pas pro detalhada o incompleta. Vòstra ajuda es benvenguda !

Administracion

Lista dels cònsols successius

Periòde		Identitat	Etiqueta	Qualitat
2020	(2026)	Christian Soula
març de 2014	2020	Georges Reverte		gendarma puèi retirat
març de 2008	2014	Jean Torrent	PS	ensenhaire
març de 1989	2008	Michel Lafitte		general, mòrt en 2014 [5]
1977	1989	André Illac	PCF
1971	1977	Maurice Villanove	PCF
1959	1971	Georges Basset de Nattes
	1959
Totas las donadas non son pas encara conegudas.

• A la refòrma cantonala de 2014, aplicada en 2015, la comuna, qu'èra del canton de Quilhan, i demorèt. Tornèron batejar lo canton Canton de la Val Nauta d'Aude (traduccion) per decret del 27 de decembre 2015.

Demografia

modificar « persona »  v · d · m  Evolucion demografica Populacion comunala actuala (2013): 2002, totala: 2030
1793	1800	1806	1821	1831	1836	1841	1846	1851
1 137	1 390	1 211	1 301	1 403	1 472	1 393	1 455	1 470
1856	1861	1866	1872	1876	1881	1886	1891	1896
1 382	1 613	1 662	1 820	1 720	1 747	1 792	2 199	2 373
1901	1906	1911	1921	1926	1931	1936	1946	1954
2 527	2 926	2 607	2 266	2 877	3 118	3 015	2 915	2 898
1962	1968	1975	1982	1990	1999	2006	2007	2008
2 939	2 766	2 529	2 512	2 250	2 129	2 174	2 138	2 101 2 134
2009	2010
2 063 2 096	2 081 2 111
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE Evolucion de la populacion 1962-2008

• En 2018 la populacion èra de 1800 abitants e la densitat èra de 171,1 ab/km².

Embessonatge

• Vidreres,  Catalonha
• Alanis,  Espanha

Lòcs e monuments

• Glèisa de Sant Miquèl d'Esperasan

Glèisa d'estil romanic bastida al sègle XIII sus la riba de l'Aude. Destruida totalament en 1575 aprèp dels combats qu'opausavan la populacion als protestants retirats dins le vilatge. Tornèt èsser bastida pendent la primièra mitat del sègle XVII. Las òbras foguèron acabadas en 1664. Foguèt retocada al sègle XIX e restaurada entre 1995 e 2007. En 2003, una estatua de Sant Joan Baptista, benlèu del sègle XVIII, foguèt descobèrta jols pasiment del còr.

• Musèu dels dinosaures d'Esperasan
• Musèu de la capelariá

Personalitats ligadas amb la comuna

• Joan Forièr, bibliografa e autor occitan (n. 1944)

Véser tanben

• Comunas d'Aude

Ligams extèrnes

• Esperasan sul site de l'Insee