Lo Cos e Bigaròca

Lo Cos e Bigaròca (Coux-et-Bigaroque en francés) es una anciana comuna d'Occitània, dins la region istorica de Perigòrd, administrada per lo departament de Dordonha e la region de Novèla Aquitània, ancianament d'Aquitània.

Lo Cos e Bigaròca Coux-et-Bigaroque
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
Lo vilatge de Bigaròca al ras de la Dordonha.
Armas
Geografia fisica
Coordenadas	44° 50′ 05″ N, 0° 58′ 27″ E
Superfícia	19,33 km²
Altituds  · Maximala  · Mejana  · Minimala	245 m 80 m 45 m
Geografia politica
Region ist	Perigòrd
Parçan	Peiregòrd Negre (Sarladés)
Estat	França
Region	Novèla Aquitània
Departament	Dordonha
Arrondiment	Sarlat e La Canedat
Canton	Canton de Val Dordonha (Sent Cibra avant 2015)
Intercom	CC de Val de la Dordonha e Forèst Beceda
Comuna	Lo Cos, Bigaròca e Mosens
Geografia umana
Autras informacions
Còde postal	24220
Còde INSEE de seccion	24142
Divèrs	anciana comuna

La creacion de la comuna novèla del Cos, Bigaròca e Mosens, ratificada par l'arrestat del 21 de decembre de 2015^[1], fuguèt efectiva lo 1èr de genièr de 2016, e transformèt las doás ancianas comunas, Lo Cos e Bigaròca e Mosens, en comunas delegadas. Lo 1èr de genièr de 2020, las comunas delegadas fuguèron suprimidas.

Geografia

Comunas a l'entorn.

Toponimia

• Lo Cos. Las fòrmas ancianas son tròp tardièras per èsser vertadièrament utilas : Al Cos e Alcos, en 1365. Lo nom es plaçat per Dauzat e Rostaing dins un ensemble de noms escrits Coux, Lacoux, o Coulx en francés, que vendrián benlèu del latin cotes, al sens de « luècs peiroses » ^[2], explicacion represa per Chantal Tanet e Tristan Hordé^[3], atal coma per los Féniés^[3]. Pr'aquò, a prepaus de Cors de Vertuèlh, en francés Coulx, escrit Cols al sègle XVI, Bénédicte Boyrie-Fénié constata que i a pas d'atestacion emb -t- e que l'acusatiu plural de collis, colles, convendriá milhor ^[4], emb un sens oronimic (en relacion emb lo relèu). Cal notar que son de noms que se fixèron probablament al segond millenari, pr'amor de la preséncia de l'article, coma aicí al Cos, e que la referéncia al latin val solament per donar l'origina del nom que servèt a nommar los noms. Es pas impossible que l'origina siá pas la meteissa per totes aquels noms, estant que quand i a un article, masculin o femenin segon los cases; lo sens pòt tanben èsser diferent, « luèc peirós » o de tipe oronimic. Coma Lo Cos domina la ribièra de la Dordonha, los dos son possibles. Pel Cos, lo site de las comunas de Dordonha supausa l'ancian occitan cos, varianta de cors (viá, camin), del latin cursum ^[5], çò qu'explicariá lo vocalisme en [-u-], e pas en [-ɔ-] (la prononciacion es [lu’ku] ^[5]), que seriá normal per un eretièr de collis. La question de l'origina del nom es pas reglada.
• Bigaròca es atestat coma Castrum de Begaroca, puèi en 1206 coma Biga Roca e en 1207 Biga Rocha, enfin coma Bigarroque en 1760 (r sembla simpla dins la prononciacion modèrna). Lo segond element es ròca, que prenguèt sovent lo sens de « castèl, fortalesa »; pel primièr, Chantal Tanet e Tristan Hordé supausan lo mot occitan viga(n) (coma Lo Vigan (Cevenas) o Lo Vigan (Carcin)), adjectiu derivat del latin vicus, « vilatge » e s'apièjan sus la preséncia, a 400 m de Bigaròca, d'un luèc nommat Vic-Bas ^[3]; mas la prononciacion [b] de v al començament del sègle XIII, tan luènh de Gasconha, es una dificultat. Lo site de las comunas de Dordonha fornís una autra possibilitat, biga ròca, « ròca dobla ». La prononciacion es [bigɒ’rɔkɒ] ^[5].

Istòria

Administracion

Lista dels cònsols successius

Periòde		Identitat	Etiqueta	Qualitat
junh de 1995	fin decembre 2015	Michel Rafalovic	divèrs drecha puèi UMP, LR	retirat de l'armada, cònsol del Cos, Bigaròca e Mosens (2016-), president de la CC Val de la Dordonha et Forèst Beceda (2014-)
	1995
Totas las donadas non son pas encara conegudas.

• Abans la refòrma cantonala de 2014, aplicada en 2015, la comuna èra del canton de Sent Cibra; es adara del canton de Vallée Dordogne (en francés), donc Val Dordonha.
• L'intercomunalitat es la Communauté de communes Vallée de la Dordogne et Forêt Bessède, donc la Comunautat de Comunas de Val de la Dordonha e (Forèst) Beceda.

Demografia

modificar « persona »  v · d · m  Evolucion demografica Populacion comunala actuala (2013): 977, totala: 1005
1793	1800	1806	1821	1831	1836	1841	1846	1851
1 400	1 279	1 290	1 253	1 583	1 527	1 439	1 709	1 756
1856	1861	1866	1872	1876	1881	1886	1891	1896
1 674	1 749	1 746	1 658	1 615	1 693	1 602	1 571	1 544
1901	1906	1911	1921	1926	1931	1936	1946	1954
1 535	1 523	1 509	1 122	1 052	958	946	880	836
1962	1968	1975	1982	1990	1999	2006	2007	2008
766	739	649	720	708	818	928	944	975 989
2009	2010
993 1 008	987 1 015
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE Evolucion de la populacion 1962-2008

• annexion de Bigaròca en 1825
• darrèra populacion legala (probablament) : 987

Demografia Bigaròca (abans 1825)

• 1793 : 108
• 1800 : 100
• 1806 : 109
• 1821 : 117

Luòcs e monuments

Personalitats ligadas emb la comuna

Veire tanben

• Comunas de Dordonha

Ligams extèrnes