Mont (Bearn)

Mont^[2] (Mont en francés) qu'ei ua comuna bearnesa, administrada peu departament deus Pirenèus Atlantics e la region de Navèra Aquitània, ancianament d'Aquitània.

Vilatge d'Occitània

Faits en brèu MontMont, Descobridor o inventaire ...

Arança

La prononciacion qu'ei [a'ransə]. Las fòrmas ancianas que son Aransse, en 1383, Aransia, en latin, en 1451, Aransa en 1583, Arance (mapa de Cassini, a la fin deu sègle XVIIIau) ^[2].

Segon Dauzat, Arança que vien benlhèu deu preindoeuropèu *ar, « aiga, arriu, flume » e deu sufixe -antia ^[3].

Segon Miquèu Grosclaude, l'associacion deu sufixe latin -antia e d'ua basa preindoeuropèa qu'ei dobtosa. Grosclaude que deisha duas possibilitats, 1) lo radicau basco/aquitan arran, « vegetacion de bròcs negres, d'espinós », mès i a qu'ua sola -r- a Arança; 2) lo radicau basco/aquitan aran, « vath »; totun Arança ei pas sus ua situacion particulara dens la vath e plan d'autes lòcs qu'aurén meritat lo medish nom. Que i a tanben un arriu deu canton d'Arsac e Arrasiguet, l'Arance o la Rance (noms en francés). Lo tot qu'ei dab lo sufixe -tze ^[2].

Segon Xavier Delamarre, especialista de las lengas celticas, per un aute lòc, l'Arance (Lanas), afluent esquèrre de Lui, que vien d'*arantiā. Mès l'autor qu'ei pas segur de la celticitat deu nom : Arança qu'ei benlhèu un idronime « vielh europèu » (compréner anterior a l'arribada deus cèltas) ^[4]. Mès aquera darrèra aiga qu'ei sovent escriuta Arrance.

Gosa

La prononciacion qu'ei ['guzə]. Las fòrmas ancianas que son Goza, en 1270, Goze en 1286, Gose au sègle XIII, Guoze en 1385, Goose en 1487, Gouze (mapa de Cassini, a la fin deu sègle XVIIIau) ^[5].

Segon Dauzat, Gosa, nom escur qui vien benlhèu deu nom germanic d'òmi Gozo o Godo, com Gosens (Hauta Garona) ^[6].

Segon Miquèu Grosclaude, los noms de persona Goto e Godo son atestats au sud deus Pirenèus. Gosa que's pòt benlhèu arreligar dab Gotenh (Sola) e Gots (comuna d'Oràs). Segon Pèire Bèc, se l'etime èra got, lo nom que deuré estar Goda e non pas Gosa (lo [d] romanic que demòra [d] e non passa pas a [z]). Lo nom que demòra escur ^[5].

Lendreça

La prononciacion qu'ei [len'dresə]. Las fòrmas ancianas que son Landresse, au sègle XI (segon Pèir de Marca), Landressa en 1194, Lendressa en 1235, Landresse en 1385, Lendresse (mapa de Cassini, a la fin deu sègle XVIIIau) ^[7].

Per Dauzat, lo nom qu'ei escur ^[8].

Lo diccionari d'Alibèrt que pòrta per endreça, « direccion, biais expedient ». Lo de Palay, per endresse/endres, que pòrta « direccion, conselh, guida », e per endressère, « camin, sendèr de travèrsas ». En aragonés, endrezere/endresere qu'a tanben lo sens de « travèrsas ». Lo nom de Lendreça qu'ei lo mot occitan endreça (latin in directum e sufixe -ittiam) dab l'article; lo sens qu'ei la bona direccion, lo camin, lo passatge. La motivacion qu'ei la situacion suu Gave de Pau a un lòc de passatge sus un deus itineraris deu Camin de Sant Jacme. Que i a a Lendreça un lòc aperat la nau, « la barca » e de l'aute costat deu Gave un ostau Guironolé (= Guiron naulèr, Guiron lo barquèr); lo camin qui en part qu'escala un penent per miar au santuari de Nòsta Dauna de Muret, puish a l'abadia de Seuvalada, çò qui confirma Lendreça ei un lòc de passatge jacobita ^[7].

Mont

La prononciacion qu'ei [mun]. Las fòrmas ancianas que son Villa de Mont en 1235, Mont en 1385, Mon en 1538, Mont (mapa de Cassini, a la fin deu sègle XVIIIau) ^[9].

Lo sens pausa pas de problèma, que pòt estar ua montanha mès tanben un tuc. Mont (latin montem) qu'ei en suspart de l'arribèra deu gave de Pau ^[9].

Periòde		Identitat
2014	2026	Jacques Clavé
1995	2014	Pierre Domblides
	1995
Totas las donadas non son pas encara conegudas.

Geografia

Toponimia

Arança

Gosa

Lendreça

Mont

Istòria

Administracion

Demografia

Lòcs e monuments

Personalitats ligadas dab la comuna

Véder tanben

Ligams extèrnes

Nòtas

Wikiwand - on