Ortostat

Un ortostat es una pèira drecha, plantada verticalament o sus bòrd, coma se tròba dins de bastiments megalitics e dins cèrts bastiments antics monumentals^[1][2].

Ortostats e lausa de cobèrta del dolmèn de Perinhagòl, en Avairon.

Arquitectura megalitica

Dins l'arquitectura megalitica , lo tèrme es utilizat per designar una lausa de pèira, lo mai sovent dins son estat brut, utilizada coma element de construccion per delimitar lo perimètre d'un espaci barrat (encencha d'un tumulus, cambra funerària, corredor d'accès a la cambra, cofre funerari, etc.) o per suportar una cobèrta (taula de cobèrta dels dolmèns). Podèm tanben parlar de «pilar» quand la lausa sosten efectivament una taula de cobertura.

Un ortostat se distinguís aital d'un menir o d'una estela, que son de pèiras quilhadas, isoladas o alinhadas dins un grop (alinhament megalitic o cromlec) mas que constituisson individualament un bastiment en se.

Arquitectura antica

De cada costat d'una pòrta, la paret del Temple de Despoina a Licosura a una assisa d'ortostats amb una tièra de blòcs pausats dessús.

Dins lo contèxt de l'arquitectura grèga classica, los ortostats son de blòts de pèira carrats fòrça mai nauts que prigonds que son mai sovent bastits dins la partida inferiora d'una paret. Son nomenats atal que semblan «se pausar drech» puslèu que de se jaire de costat. Es tipic dins l'arquitectura grèga d'aver de parelhs d'ortostats per formar l'espessor d'una paret, un servissent coma l'interior e l'autre servissent coma la fàcia exteriora de la paret. Al dessús d'una assisa d'ortostats, es comun de pausar una rengada de pèiras que s'espandís sus la largor de la paret e jonhent sas doas fàcias.

Lo tèrme foguèt generalizat per la descripcion de l'arquitectura de fòrça culturas. Dins l'escultura Itita e assiriana, los ortostats son sovent escultats d'un biais complèx.