Pau Ricard

Pau Ricard (en francés Paul Louis Marius Ricard), nascut a Marselha, (quartier de Santa Marta, 14^en arrondiment) lo 9 de julhet de 1909 e mòrt a Sinha, lo 7 de novembre de 1997. Es un entrepreneire e òme politic occitan, premier cònsol de Sinha dins Var de 1972 a 1980.

Pau Ricard dins lo Petit Journal (1938)

Es lo creator dau pastís Ricard. Son entrepresa es uei integrada dins lo grop Pernod Ricard.

Biografia

Jovença

Pau Ricard es sortit d'una familha de forniers e de negociants en vins. Vòu èstre pintre mai son paire qu’es mercadier de vin, refusa. A 12 ans, rescòntra lo sénher Espanet, un ancian perruquier qu’es vengut destillaire d'alcòl. Aquest li fisa lo secret de sa recèpta de pastís a 60°. A 17 ans, quita lo licèu e tempta ambe son fraire Pierre de fabricar son pastís e de ne’n faire lo mai apreciat. Dins un pichon laboratòri improvisat a casa, fai de mesclas per testar leis aròmas coma la regalícia e lei plantas provençalas. Fai una recèpta ambe una mescla d'anís estelat e d'anís verd ambe un pauc de regalícia. Puei, lo fai testar dins lei cafès de son quartier Santa Marta, maugrat que siegue illegau : l'absinti èra estat defendut en 1915, sota la pression dei ligas de vertut e viticòla, per çò que disián que rendiá fòl e criminau.^[1]

Lo 7 d’abrieu de 1932, un decret autoriza la fabricacion e la venda de beures anisats a 40°. Pau Ricard acaba de crear la recèpta originau de son pastís e li dona son nom ambe un eslogan, « Ricard, lo verai pastís de Marselha » : es lo premier còp que lo mot pastís pareis sus l'etiqueta d'un aperitiu anisat. En uech mesadas, 250 000 botelhas son vendudas. Devèn lo premier vendeire de pastís en associant lo beure a Marselha e a la Provença.

L'engatjament politic

En 1932, Pau Ricard rescòntra l’occitanista felibre Jòrgi Rebol, ja fondator de l’Accion sociala e felibrenca Lou Calen en 1925. Se lançan ambe el e un autre marselhés d’un an son ainat, Carles Camprós (Ricard es originari dau quartier marselhés de Santa Marta e Camprós de La Bèla de Mai) dins lo Comitat per la lenga d’Òc ò Group Marsihés d'Occitania vengut apuei lo Partit Federalista Provençau ò Parti dóu pople prouvençau. De notar que lo partit es parierament nomenat Parti Prouvençau sus leis afichas electoralas. Fau notar l’unitat sus lei questions graficas : Ricard ò Rebol escrivián Parti Prouvençau dins la grafia mistralenca, Camprós escriviá Partit Provençau dins la grafia classica de Perbòsc. Lo principau èra de defendre ensems un avenir politic per Occitània e non de se batre sus de questions de grafia.

Ben a l’aise per menar de projècts, Pau Ricard es lo president naturau d’aquela chorma de marselheses. Aqueu partit es lo vertadier premier movement politic dals Païses d’Òc modèrnes. Lo Parti Prouvençau èra la soleta seccion realament activa de la federacion dau Partit Occitanista situada a Marselha mai tanben – via d’associacions – a Montpelhier e Tolosa. Fondan la revista L’Araire que deven Occitània en 1934 après qu’an rescontrat Max Roqueta. Ricard ajuda la revista e i fai passar de publicitats en occitan: « Bevètz un Ricard, aperitiu d’anís ».^[2]

Dins un numèro d’Occitania es desvelopat lo « Programa Occitanista Basic ». Reivindica l’autonomia de lei regions d’un ponch de vista politic, economic e culturau dins l’encastre d’un sistèma federalista ambe la paritat de l’occitan e dau francés dins l’ensenhament, per exemple. Son influenciats per Proudhon.

Aficha dau Partit Provençau 1935

En 1935, Carles Camprós publica un libre clau sus l’avenir politic occitanista Per lo camp occitan. Aqueu recuelh d’articles politics publicats dins Occitania prepausa de basas per bastir un avenir d’Occitània. Es per un federalisme inter e intranacional, sus la basa de la lenga. Ansin redusís lo problèma de la « nacion ». Es una argumentacion per evitar la guèrra en Euròpa, que ne’n conoguèt lo perilh amb la mòrt de son paire dau temps de la Premiera Guerra : una Occitània federala dins una França federala dins una Euròpa federala. Ambe una organisacion federala, lei guèrras son impossiblas, aquò èra sa tòca.

En 1936 se presentan a leis eleccions legislativas a Brinhòla. An qualques problèmas ambe lei gendarmas. Ricard e Rebol an un procès per afichatge politic irregular. De pichons embestiaments en soma. Lors afichas èran de negre e blanc mentre que d’afichas en aquelei colors èran solament reservadas ais afichatges oficials de l’Estat francés. Au Tribunal, refusan de respòndre en francés. Son defenduts per l’avocat Frederic Mistral nebot. Bèla unitat e bèl sosten dins lo mitan d’Òc. Après aiçò, càmbian e meton lors afichas a lei colors d’Occitània aur e sang, ambe per si trufar de lor malparaia, la mencion de « Aicesta aficha [...] es plaçada sota la proteccion de la Gendarmariá »^[3].

L’entrepreneire

En 1940 lo pastís es interdich per Petain. Ricard fai alora de resisténcia economica. Comercializa l’aiga Ventadour de la sorça dal Pestrin a Mairàs en Vivarés (Auvèrnhe), produtz de jus de fruchas e destilla d’alcòl per la Resisténcia. Compra lo domeni de Mejana en Camarga per i faire de risicultura e de bovina. Evita ansin a sos emplegats de faire lo Servici dau trabalh obligatòri.

Après la guèrra de 1939-45, Ricard sembla destacar son interès per la politica. Belèu es estat maucorat per lo pauc de monde que resistís ? Fau notar que Charles Pasqua que trabalhèt dins l’entrepresa Ricard lo vesiá coma un grand sénher, fòra nòrma. Diguèt que Ricard considerava totes leis òmes politics coma sensa interès. Belèu Ricard sentiá que seriá ben complicat per tornar presentar seis idèas en politica dins l’après-guèrra ? La societat èra traumatisada, belèu blocada. Pasmens per simpatiá per d’uneis occitanistas continuèt d’ajudar a l’occitanisme, per exemple per de publicacions. Fins a la fin, serà l’amic pròche de Carles Camprós devengut universitari a Montpelhier.

Coma proprietari d’un domeni de mila ectaras a Sinha, s’engatja encara dins la societat en essent cònsol de la comuna per 8 ans de 1972 a 1980. Mai la vision de l’òme èra mai granda. Ce que posquèt pas desvolopar en politica, dins un ambient dificil, lo posquèt desvolopar dins lo comèrci per que son entrepresa devenga un grop mondiau dins lo sector de la fabricacion e la distribucion de vins e alcòls.

Botelha de pastís

Aicí e ailí, lei simbòls pareisson reprene la crotz occitana, que siegue per la crotz sus lei tèstas de bovins dau lògo dau Club Taurin Paul Ricard ò, per lo blason de l’illa de Bendòrt. Coma i aguèt un avans-guèrra e un après-guèrra, i aguèt una Occitània avans Ricard e una après Ricard. L’òme, Pau Ricard es talament celèbre qu’en son temps, se creèt un film ambe Fernandèl. S’i parla de la mitologica fondacion dau pastaga a Marselha, per aquel enfant de vendeire de vins. A la manièra de Frederic Mistral que cantava leis Isclo d’Or, Pau Ricard fai de sas illas e de son esperit un meteis simbòl de biais de viure occitan a la Ricard.