Suc e Sentenac

Suc e Sentenac^{[1],[2],[3],[4]} (Suc-et-Sentenac en francés) es una anciana comuna occitana del Comtat de Foish e del Vic de Sòs, situada dins lo departament d'Arièja e la region d'Occitània, ancianament de Miègjorn-Pirenèus. Dempuèi lo 1èr de genièr de 2019, es fusionada dins la comuna novèla de Val de Sòs que ne ven una comuna delegada.

Suc e Sentenac Suc-et-Sentenac
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
Sentenac al primièr plan, Suc al fons.
Geografia fisica
Coordenadas	42° 47′ 00″ N, 1° 28′ 36″ E
Superfícia	31,69 km²
Altituds  · Maximala  · Minimala	2 196 m 752 m
Geografia politica
Region ist	País de Fois
Parçan	Vic de Sòs
Estat	França
Region	Occitània
Departament	Arièja
Arrondiment	Arrondiment de Foish
Canton	Canton de Savartés (Vic de Sòs avant 2015)
Intercom	CC de Nauta Arièja
Comuna	Val de Sòs
Geografia umana
Populacion (2018)	55 ab.
Densitat	1,74 ab./km²
Autras informacions
Gentilici	sucatèlh, (a Suc)
Còde postal	09220
Còde INSEE de seccion	09302
Divèrs	comuna delegada

Geografia

Perimètre del territòri

Comunas confrontantas de Suc e Sentenac

	Ravat	Gorbit
Le Pòrt		Orús
Aulús	Ausat	Vic de Sòs

Toponimia

Suc

La prononciacion es [syk]. Las fòrmas ancianas son villa de Such en 1182, Suc en 1243, villa de Succols en 1272, Succo en 1385, Suc en 1385, 1390, 1445 e cap a 1460 (Cronica d'Esquerrièr) ^[5].
Segon los Féniés, Suc es una varianta del pre-indoeuropèu *kuk, que se tròba tanben dins tuc, tuca o truc, e qu'a lo sens de « puèg, puèg arredondit, autura » ^[6]. Dauzat e Rostaing i veson lo « provençal » suc, « cap » ^[7], mès aquel sens occitan del mot s'explica pel precedent e lo bestorn per una metafòra corporala s'impausa pas per un mot qu'èra probablament dejà un oronime abans lo latin.
Segon Negre, citat per Patrici Pojada, Suc ven de l'occitan suc, mot d'origina preceltica qu'a le sens de « cima de montanha, puèg, autura de travèrses arredondits ». Segon Astor, citat per Patrici Pojada, Suc ven del preceltic tukk > *tsukk > suc en occitan, « cima ». Segon Patrici Pojada, en occitan, un suc, mot d'origina prelatina es una cima, una autura, al sens figurat le dessús del cap (d'aquí les vèrbes ensucar e assucar)^[5].

Sentenac

La prononciacion es [sente'nak]. Las fòrmas ancianas son villa de Sentenac en 1182, Sentenaco en 1246, villa de Sentenaco en 1272, Sentenac en 1385-1390, Sentenhac en 1445, Sentenac cap a 1460 (Cronica d'Esquerrièr)^[8].
Dauzat e Rostaing explican les autres dos Sentenac d'Arièja per un nom d'òme *Sentennus, tirat de Sentius, ambe'l sufixe -acum ^[9], latinizacion del sufixe gallic -āco(n). Probable que l'explica val tanben per aqueste Sentenac. L'ipotèsi del nom latin Centenius, atestat, convendriá pas : auriam *Sentenhac; mès poiriá servir per las comunas francesas de Sainteny (Marga) e Santeny, que Dauzat e Rostaing restacan a *Sentennus.
Segon Negre, citat per Patrici Pojada, Sentenac ven del nom romanic de persona Centinus, ambe'l sufixe -acum. Astor, citat per Patrici Pojada, es per lo nom latin d'òme *Sentenus, inferit de Sentius^[8]. Segon Xavier Delamarre, Sentenac pòt venir de l'etime cintinācon, la proprietat de *Cintinos, o de l'etime sentiniācon, la proprietat de Sentinios [mes Delamarre cita tanben Sentinos, nom tanben atestat e que conven milhor]; son de noms celtics^[10].
Segon Patrici Pojada, Sentenac es compausat d'un nom d'òme, benlèu Sentinus o Sentenus, ambe'l sufixe -acum; Sentenac èra donc la proprietat d'un d'aquelis mèstres^[8].

Istòria

• Sentenac foguèt annexat a Suc entre 1790 e 1794 ^[11].

Administracion

Lista dels cònsols successius

Periòde		Identitat	Etiqueta	Qualitat
2012	decembre de 2018	Aline Romeu	sense etiqueta	retirada de mètja
2011	2012	André Vergé		Agent DDE
1977	2011	Madeleine Souquet		ensenhaira
	1977
Totas las donadas non son pas encara conegudas.

• Abans la refòrma cantonala de 2014, aplicada en 2015, la comuna èra del canton de Vic de Sòs; es ara del canton de Sabarthès (en francés), donc de Savartés.

Demografia

modificar « persona »  v · d · m  Evolucion demografica Populacion comunala actuala (2013): , totala:
1793	1800	1806	1821	1831	1836	1841	1846	1851
967	1 102	1 132	1 093	1 200	1 208	1 269	1 353	1 387
1856	1861	1866	1872	1876	1881	1886	1891	1896
1 267	1 278	1 306	1 236	1 292	1 225	1 196	1 143	1 050
1901	1906	1911	1921	1926	1931	1936	1946	1954
1 028	984	928	689	550	424	387	275	205
1962	1968	1975	1982	1990	1999	2006	2007	2008
149	100	89	84	66	103	65	60	Cercar
2009	2010
59 60	55 56
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE Evolucion de la populacion 1962-2008

Lòcs e monuments

Cultura

L'escais dels sucatèlhs es les grapaus (pr'amor de las fonts nombrosas que i a) e l'escais de las gents de Sentenac es las sinsòlas, pr'amor de l'ensolelhament (lo vilatge es sus un travèrs expausat al sud-oèst). I a tanben las tancalhas per Sentenac e las portanèlhas per Suc, pr'amor d'un biais diferent de nommar la cleda. I a tanben les manjacorrejòls a Suc, les tèrragalhaires e les gorbilhaires a Sentenac. Se cita d'expressions :

• Gascons de Suc, cuol de boçut, terregalh a l'ola, terregalh a l'òrt, una tripa d'ase, un bèl pet de pòrc;
• Gascon de Suc cuol de boçut, gascon de Sentenac cuolh de sac;
• Les de Sentenac, cuol de sac, correjòl a l'ola, correjòl a l'òrt, d'una tripa d'ase e d'un pet de pòrc^[12].

Personalitats ligadas amb la comuna

Véser tanben

• Comunas d'Arièja

Ligams extèrnes