Vas Apcher

Vas Apcher (Landeyrat en francés) es una comuna auvernhata, situada dins lo departament del Cantal e la region d'Auvèrnhe-Ròse-Aups, ancianament d'Auvèrnhe.

Vilatge d'Occitània

Vas Apcher Landeyrat
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
Cascada des Veyrines (nom francés).
Geografia fisica
Coordenadas	45° 16′ 29″ N, 2° 51′ 54″ E
Superfícia	21,28 km²
Altituds  · Maximala  · Mejana  · Minimala	1 327 m 1 100 m 1 038 m
Geografia politica
País	Auvèrnhe
Estat	França
Region 84	Auvèrnhe-Ròse-Aups
Departament 15	Cantal
Arrondiment 153	Sant Flor
Canton 1501	Murat, ancianament d'Alancha
Intercom 241501022	Hautes Terres Communauté, donc benlèu Tèrras Naltas / Nautas Comunautat 200066637
Cònsol	Jean-Louis Verdier (2014-2020)
Geografia umana
Populacion Populacion totala (2018)	89 ab. Evolucion de la populacion 94 ab.
Densitat	4,61 ab./km²
Autras informacions
Gentilici	(en francés)
Còde postal	15160
Còde INSEE	15091

Geografia

Comunas vesinas

Distanças e posicion relativa

Vas Apcher

Marcenac
(4,5 km)

Pradèirs
(4,7 km)

Vernòls
(5,6 km)

Sent Sadurnin
(5,8 km)

Sent Bonet de Condat
6,0 km)

Segur
(6,5 km)

Alancha
(7,5 km)

Montgralés
(7,9 km)

Perimètre del territòri

Comunas confrontantas de Vas Apcher

	Marcenac
Sent Bonet de Condat		Pradèirs
Sent Sadurnin	Vernòls	Alancha

Toponimia

Las fòrmas ancianas son, per luòc:

• Landairac - Lhandayrat e Landayrat en 1322, Landayrac al sègle XIV, Landeyracum (latin) en 1386, Landayracum (latin) en 1395, Landerat en 1401, Landeriacum (latin) en 1492, Landeiracus (latin) en 1556, Landeyrac en 1559, Landeyrat en 1623, Lendyrat en 1648, Landeirat en 1677, Landeyrat ou Apcher en 1885 (mapa d'Ad. Joanne)^[1]. Landairac vendriá del nom germanic d'òme Landar, amb lo sufixe -iacum^[2],[3].
• Apcher, Apché (en francés) - Apcherium (latin) en 1297, Apch (?) en 1329, Archeyr en 1386, Apcher en 1395^[4], Apcher al sègle XVIII sus la mapa de Cassini^[5], Apcheix al sègle XIX sus la mapa d'Estat Major^[6]. Dauzat parla d'un vialatge de Chantal d'aquel nom, mas n'i a maites, sense parlar dels que son fòra del departament (Sanch Ale dels Apchièrs). L'explica per un nom latin d'òme, Appius (que dona tanben Apchon e Apchac), amel sufixe -arium, « mai d'un » ^[7]. La pluralitat es confirmada per la viala de Losera, o per son chastèl, mas lo semantisme pausa problème e tots los Apchers pòdon dificilament s'explicar per una proprietat d'Appius. De còps qu'i a, lo nom se confond amb Le Chier ( > carium, en bas latin, "luòc rochassut"^[8])^{[9],[10],[11]}, etc. Possiblament Apchèir segon las atestacions ancianas?
• Pradas (nom probable; Pradt ou Prades en francés) - Mansus de Pradas en 1329, les Pradas al sègle XVIII sus la mapa de Cassini^[5] Pradt al sègle XIX sus la mapa d'Estat Major^[6][12].
• Veyrines (nom fr) - Veirina(s) coma las autras Veyrines del Chantal? Veire una autra Veyrines sus DicoTopo.
• Prononciacion e usatges lingüistics. Lo nom de la comuna es prononciat [lande'ra] a Pradèirs (per un informator que ditz [pra'de] e pas [pra'dɛj], doncas que simplifica los diftongues). A Sent Sadurnin, un informator ditz [va'zatse] o [vaza'tse] (accentuacion pas neta), vas Apcher, delh nom ancian delh borg^[13] (veire partida Istòria).

Istòria

Lo borg de Landairac, encara marcat amb la gleisa sus la mapa de Cassini ^[14], existís pas mai ^[1]. Lo chapluòc de la comuna saguèt transferit a Apcher, mas la comuna a gardat lo nom tradicional e Apcher es marcat Landeyrat sus las mapas (e, probable, sobre las plancardas). A la plaça delh vialatge ancian, demòran las mencions Montagne de Landeyrat e Ruisseau de Landeyrat. Lo borg primitiu èra pas que leugièrament pus naut qu'Apcher, mas èra combatut de totes los vents.

Administracion

Lista deus cònsols successius

Periòde		Identitat	Etiqueta	Qualitat
març 2001	2020	Jean-Louis Verdier	divèrs dreita	retirat de la foncion publica
	2001
Totas las donadas non son pas encara conegudas.

• Davant la refòrma cantonala de 2014, aplicada en 2015, la comuna èra del canton d'Alancha; es ara del canton de Murat

Demografia

modificar « persona »  v · d · m  Evolucion demografica Populacion comunala actuala (2013): 98, totala: 101
1793	1800	1806	1821	1831	1836	1841	1846	1851
408	263	396	368	394	466	459	406	430
1856	1861	1866	1872	1876	1881	1886	1891	1896
455	421	415	372	380	389	394	376	395
1901	1906	1911	1921	1926	1931	1936	1946	1954
380	384	385	341	361	395	391	325	298
1962	1968	1975	1982	1990	1999	2006	2007	2008
247	216	201	174	130	120	Cercar	109	103 104
2009	2010
103 104	102 104
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE Evolucion de la populacion 1962-2008

Luòcs e monuments

• Gleisa de Santa Anna
• Sit galloroman de Veyrines^[15] (nom fr)
• Anciana gara de Marcenac-Landairac, sus la linha de Bòrt a Nuçargues. Barrada al servici viatjaires en 1990 e al trafic merchandiá en 1991, garda una activitat toristica amel Veloralh del Sejalèir^[16] que circula entre Landairac e Alancha.
• Cascada de Veyrines^[15], sul ruisseau d'Apcher (nom fr).
• Caòs de Landairac^[17]
• Chastèl de Pradas (nom probable; Pradt ou Prades en francés)

Clicatz sus una vinheta per l’agrandir.

• 
  La cascada des Veyrines, en limit comunal ame Alancha.
• 
  Sit del santuari galloroman des Veyrines.

Personalitats ligadas amb la comuna

Véser tanben

Ligams extèrnes