Vilatge

Un vilatge (var. vialatge) (derivat del latin vicus o villa), un borg^[1], una viala o un vialar, es un nuclèu de populacion, qu'a abitualament jurisdiccion pròpria.

Contraposat al vilatge, i a la vila.

La distincion entre «vila» e «vilatge» es pas totjorn fondada sus l'importància numerica de la populacion actuala. Es puslèu una question d'istòria e de tradicion. Dins un país d'abitat gropat coma Lengadòc, com d'unas aglomeracions regropan mantun milièr d'abitants, son dichas «vilatges» dins l'usatge local : atal Mesa, amb sos 5000 abitants. Dins lo departament d'Aude, Coisan es apelat «vilatge» amb 1297 abitants dont 1275 aglomerats ; mas Montreal, amb 1678 abitants dont 1139 aglomerats, a tradicionalament reng de vila.

Quand es un vilatge pichon, es a dire un nuclèu de populacion mendre, abitualament sens jurisdiccion pròpria, recèp los noms de masatge, capmàs, capmasada, escart; en gascon d'airau, bordalat/bordelat, bordalar, tecoèra, maine (tanben lemosin), vesinat, e bordèra^[2] (format de granjas), o encara ahitau e marca (que significan 'limit', son un bordalat mai alunhat del vilatge e qu'es a la termièra amb ua autra comuna) ; en auvernhat e aupenc vi(a)lar, viala (gasc. vialèr, vialar fixats en toponimia), o encara forest.

Amèu (o hamèu en gascon) es un francesisme.