Viralada

Viralada (Virelade en francés) es una comuna bordalesa de Guiana, lingüisticament gascona, situada dens lo departament de Gironda de la region de Novèra Aquitània, ancianament d'Aquitània.

Vilatge d'Occitània

Viralada Virelade
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
Còp d'ulh sau castèth de Viralada
Armas
Geografia fisica
Coordenadas	44° 40′ 01″ N, 0° 22′ 50″ O
Superfícia	13,41 km²
Altituds  · Maximala  · Mejana  · Minimala	31 m 15 m 4 m
Geografia politica
País	Guiana
Parçan	La grava
Estat	França
Region 75	Navèra Aquitània
Departament 33	Gironda
Arrondiment 333	Lengon
Canton 3336	Las Landas de la Grava (Podençac avant 2015)
Intercom 243301538	CC de Convergéncia Garòna (2017 ---->)
Cònsol	Pascal Rapet (2020-2026)
Geografia umana
Populacion Populacion totala (2019)	1 092 ab. Evolucion de la populacion 1 105 ab.
Densitat	74,2 ab./km²
Autras informacions
Gentilici	Vireladais, Vireladaises (en francés)
Còde postal	33720
Còde INSEE	33552

Geografia

Comunas a l'entorn.

Perimètre deu territòri

Comunas confrontantas de Viralada

		Palhet (delà Garòna) Rions (delà Garòna)
Arbanats		Podençac
	Sent Miquèu de Riufred	Ilats

Toponimia

Las fòrmas ancianas son Villa Lata, en latin, en 1253, Villalata, en latin, en 1273, Wylelade, en occitan, en 1278, Villelate, en 1279, Villa Lada, en 1299, Villa Lada, Villa Lata (locus et parochia ~), en 1307-1317 ^[1]. Per Dauzat e Rostaing, lo prumèir element de Viralada es lo latin villa, « maine rurau », après lo sègle IV, pui « vilatge », après lo sègle IX, pui « vila », e lo segond es l'adjectiu lata, « larga » ^[2]; tots los toponimistas son d'acòrd damb aquera origina, en completant eventualament l'idèa de « larga » per la d'« estenduda ». Una petita dificultat es l'evolucion particulara dau prumèir element e donc la preséncia de -r-. Negre, citat per Bénédicte Boyrie-Fénié, explica que -r- ven d'una dissimilacion, devuda a la segonda -l- (de -lada). Mès B. Boyrie-Fénié explica l' -r- per l'evolucion « regulara » de -ll- de villa ^[1]. S'es una causa segura e coneishuda de tots, es que lo latin villa perdut pro lèu son -l- geminada per gardar una -l- simpla ^[3]. Justament, tots los villa gascons an donat vila o vièla, etc, tots los villa catalans an donat vila, shens cap d'excepcions. Viralada seré donc lo sol lòc qu'auré gardat -l- geminada pro longtemps per que se mudèsse en -r- ! Cau donc acceptar l'explicacion de Negre : Vilalada > Viralada (dissimilacion). L'atestacion de 1278, a una epòca que l'evolucion -ll- intervocalica > -r- èra acabada dempui bèra pausa, auré devut gardar l'eminenta toponimista d'una teoria aberranta.

Istòria

Administracion

Lista deus cònsols successius

Periòde		Identitat	Etiqueta	Qualitat
2020	2026	Pascal Rapet
junh 1995	2020	Dominique Faubet	shens	retirat de l'ensenhament
	1995
Totas las donadas non son pas encara conegudas.

• Avant la refòrma cantonala de 2014, aplicada en 2015, la comuna èra deu canton de Podençac; es adara dau canton de Les Landes des Graves (en francés), donc de Las Landas de la Grava.

Demografia

modificar « persona »  v · d · m  Evolucion demografica Populacion comunala actuala (2013): 995, totala: 1075
1793	1800	1806	1821	1831	1836	1841	1846	1851
589	563	579	622	671	638	593	613	607
1856	1861	1866	1872	1876	1881	1886	1891	1896
691	668	686	699	737	724	768	726	709
1901	1906	1911	1921	1926	1931	1936	1946	1954
630	599	544	518	539	516	520	424	530
1962	1968	1975	1982	1990	1999	2006	2007	2008
566	559	646	727	734	749	854	875	896 912
2009	2010
917 931	922 935
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE Evolucion de la populacion 1962-2008

• En 2019 la populacion qu'èra de 1092 abitants.

Lòcs e monuments

Personalitats ligadas damb la comuna

Véder tanben

• Comunas de Gironda

Ligams extèrnes