Òsca

Òsca (AFI: [ˈɔskα, -ska]; en aragonés SLA/GO Uesca, en castelhan Huesca, ambedós prononciats [ˈweska]) es una vila dau nòrd d'Aragon tot parier capitala de la província d'Òsca, tanben nomenada Aut Aragon.

Òsca

Huesca (es) Uesca (an)
(Bandiera) (Escut d'armas)
Nom oficiau	Huesca (es)[1]
Administracion
Capitala	Ciutat d'Òsca
Politica
• Alcaldessa (ca)	Lorena Orduna Pons (2023–)
Geografia
42° 08′ 24″ N, 0° 24′ 32″ O
Estat	Espanha
Comunautat autonòma	Aragon
Província	Província d'Òsca
Superfícia	161,043005 km²[2]
Altitud mejana	488 m
Fus orari	UTC+01:00 (ora estandard)[3] UTC+02:00 (ora d'estiu)[3]
Demografia
• Totala	54 704[4] ab. (2024 )
• Densitat	339,69 ab./km²
Istòria
Pairinatge	Sant Laurenç de Roma
Autras informacions
Còde postau	22001–22006
Prefix telefonic	974
Sit web	huesca.es

Situada au centre d'una depression nommada Plana d'Òsca aviá, en 2015, 52 239 abitants dins una superfícia de 161 km² a 488 m. Es a 70 km de la vila vesina de Saragossa. Lo clima d'Òsca es mediterranèu amb de matís continentaus e lei precipitacions son a l'entorn de 550 mm annuaus.

Galariá

• 
  Bandiera d'Òsca
• 
  Blason d'Òsca
• 
  La catedrala
• 
  La catedrala
• 
  L'ancian casinò municipau
• 
  Lo pargue Miguel Servet
• 
  L'autovia Mudéjar (autoestrada Mudejara) a Òsca
• 
  Localizacion d'Òsca dins la província d'Òsca (en espanhòu)

Istòria

Dins l'Edat Antica, leis ibèrs (en concret leis ilergèts) ocupavan la region avans l'arribada dei romans. La vila en aquela epòca se sonava Bolskan (), e ja batiá moneda au sègle II avC.

L'Òsca dei romans (en latin Osca), au sègle I avC ja èra una ciutat romanizada de fresc. Foguèt capitala de l'Ispània solevada de Sertòri còntra la Republica, e s'enaucèt a la categoria de municipi amb August en 30 avC.

Après l'etapa dei visigòts, puei l'invasion aràbia, Òsca foguèt contrarotlada per lei musulmans, que la sonèron en arabi Wasqa. Transformada en frontiera en fàcia dei reiaumes crestians au nòrd, deguèt afrontar pron d'assauts, çò que l'obliguèt de venir una plaça militara de premier òrdre.

En 1094 lo rei crestian Sanç Remíriz d'Aragon assagèt de conquistar la ciutat en construsent lo castèu de Montearagón. Lo rei Sanç Remíriz moriguèt en se fasent tocar per una sageta mentre que reconoissiá la muralha. A la prima de 1096, l'armada crestiana, amb lo rei Pèire I d'Aragon endavant, assautèron Òsca pendent sieis mes. La vila foguèt liurada au rei Sanç, venceire a la batalha dei Plans d'Alcoraz, segon un acòrd entre musulmans e crestians.

Fèstas

Lei fèstas de Sant Laurenç, dau 9 au 15 d'aost, e la Setmana Santa d'Òsca son estadas declaradas "fèstas d'interès toristic". Lo 22 de genier se celèbra la fèsta de Sant Vincenç. Leis abitants d'Òsca gausan encendre de fogaus, rostir de [tartifles???] e se lei manjar.

Luòcs d'interès

Monuments religiós

• La Catedrala de Santa Maria d'Òsca o Seu de Uesca (Ses d'Òsca). Construcha entre lei sègles XII e XIV
• Basilica de Sant Laurenç. Barròca.

Monuments civils

• Comuna.
• Muralhas.

Demografia

Evolucion demografica

1900	1910	1930	1940	1950	1960	1970	1981	1986	1992	1999	2004	2005
12 626	12 419	14 632	17 730	21 332	24 377	33 185	44 372	40 736	44 478	45 627	47 923	48 530